سندرم درد خاورمیانه چیست؟

دردهای ناشی از فقر ویتامین دی ناشی از آلودگی هوا در منطقه‌ای همیشه آفتابی

پزشکان می‌گویند بیماری‌های دردناک جدید شبه-آرتروز با آلودگی مرتبط است-getty images via canva

پزشکان صدها مورد بیمار را با آنچه «سندرم درد خاورمیانه» می‌نامند، ثبت کرده‌اند؛ یک بیماری جدید که شبیه روماتیسم مفصلی(آرتریت روماتوئید) است و ممکن است تا حدی با آلودگی‌های محیطی و کمبود ویتامین دی مربوط باشد.

خاورمیانه دارای سطوح بسیار بالایی از کمبود ویتامین D است که با در نظر گرفتن اینکه این منطقه از جهان غرق در آفتاب و دارای سطوح بالایی از اشعه ماوراء بنفش است که برای تولید ویتامین D3 در انسان ضروری است، مسئله‌ای به‌شدت تعجب‌آور است.

محققان در قاهره می‌گویند که ۴۰۰ بیمار بین نوامبر ۲۰۱۴ تا دسامبر ۲۰۱۹ به بیمارستان‌های مصر و عربستان سعودی مراجعه کرده‌اند که پیش‌تر مشکل آن‌ها روماتیسم مفصلی تشخیص داده شده بود؛ یک بیماری مزمن که باعث درد، تورم و سخت شدن مفاصل می‌شود. پس از برسی مجدد این بیماران، محققان دریافتند که مشکل آن‌ها کاملاً با علائم روماتیسم مفصلی مطابقت ندارند.

هرچند علائم این بیماران با فیبرومیالژیا، سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمن که باعث درد در سراسر بدن و سفتی عضلات می‌شود، مطابقت داشت. عجیب‌تر از همه اینکه عکس‌برداری با اشعه ایکس نشان داد که بسیاری از این بیماران دارای ضایعات خار مانندی بودند که روی برخی از استخوان‌هایشان رشد می‌کرد. علاوه بر این بیماران کمبود ویتامین دی قابل‌توجهی داشتند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اما ربط این بیماری شبه-آرتروز به آلودگی چیست؟ این پیوندی پیچیده و تا حدودی مبهم است، اما محققان معتقدند همه این‌ها به فلز سنگین سمی کادمیوم و تاثیر آن بر جذب ویتامین دی مربوط می‌شود.  محققان می‌گویند «آلودگی کادمیوم باید به عنوان یکی از چالش‌های بزرگ هزاره جدید در نظر گرفته شود که باید به طور موثر درمان شود تا از بسیاری از مخاطرات اقتصادی تاثیرگذار بر سلامت جلوگیری گردد.»

این مطالعه که در نشریه علمی نیچر منتشر شده است تحقیقات قبلی که نشان می‌دهند کمبود ویتامین دی در خاورمیانه احتمالاً با آلودگی فلزات سنگین، یعنی کادمیوم و سرب مرتبط است را تائید می‌کند.

شواهد زیادی در مورد منشا آلودگی کادمیوم در خاورمیانه وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که سطوح قابل توجهی از این فلز سنگین سمی در برخی از غذاهای منطقه، به‌ویژه در برنج، وجود دارد. کادمیوم در کلیه‌ها، عضوی که نقشی مهمی در استفاده از ویتامین دی در بدن دارد، جمع می‌شود.

محققان معتقدند که کمبود ویتامین دی منجر به ایجاد هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه (SHPT) در بسیاری از بیماران شده است؛ وضعیتی که در آن غدد پاراتیروئید بیش از حد هورمون پاراتیروئید (PTH) ترشح می‌کنند. حدود ۷۵ درصد از این بیماران به شکلی غیر طبیعی سطوح بالایی از PTH داشتند. کمبود ویتامین D3 و SHPT نیز به نوبه خود با سندرم فیبرومیالژیا که باعث دردناک شدن مفاصل می‌شود، مرتبط است.

این بیماری تنها به این دلیل که همه مبتلایان اهل خاورمیانه بودند، «سندرم درد خاورمیانه» نام گرفت. با این حال، درست مانند بیماری لایم یا ویروس نیل غربی، این بیماری نیز لزوماً محدود به جغرافیا نیست و به طور بالقوه می‌تواند در هر فردی با کمبود ویتامین دی و قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های فلزات سنگین ایجاد شود.