با شروع به پاکسازی مین‌های کارگذاشته شده در نزدیکی گذرگاه مرزی «پل کرامه» بین کرانه باختری و اردن که به عنوان تنها راه خروج فلسطینی‌ها برای سفر به اردن و از آن‌جا به کشورهای دیگر محسوب می‌شود، اسرائیل تصمیم گرفته است کار توسعه این گذرگاه مهم را آغاز کند.

در واقع، کارگذاری این مین‌ها به زمان اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل بر می‌گردد و اسرائیل پس از آن‌که موفق به اشغال کرانه باختری شد، مین‌های یادشده را در امتداد مرز بین کرانه‌های شرقی و غربی رود اردن کارگذاری کرد.

کرانه‌های شرقی و غربی رود اردن با دو پل به هم متصل می‌شوند که یکی در شمال شهر بیسان و دیگری در شرق شهر اریحا واقع شده است که به عنوان تنها گذرگاه خروجی فلسطینیان به خارج از کشور به شمار می‌رود و مسیر صدور و ورود کالاهای تجاری به فلسطین را شکل می‌دهد.

تسلط اسرائیل بر کرانه باختری

البته ساخت پل کرامه که در اردن، «پل ملک حسین» و در اسرائيل، «پل آلنبی» نامیده می‌شود، به سال ۱۸۸۵ و به دوره حکومت عثمانی باز می‌گردد و در سال ۱۹۱۷، ارتش بریتانیا به رهبری ژنرال ادموند آلنبی از طریق همین گذرگاه وارد فلسطین شد. این پل که در آغاز از چوب ساخته شده بود تا سال ۲۰۰۱ به همان شکل باقی‌ماند، سپس ژاپن در چارچوب کمک‌هایش به فلسطین، این پل را با استفاده از بتن مسلح به طرز امروزی احداث کرد و در حال حاضر، این گذرگاه چهار خط دارد که برای رفت و آمد اتوبوس‌ها، وسایل نقلیه و کامیون‌های بزرگ استفاده می‌شود.

هرچند پیمان اسلو به تشکیلات خودگردان فلسطین اجازه حضور نمادین در این گذرگاه را داد، اما با آغاز انتفاضه در سال ۲۰۰۰، اسرائیل کارمندان فلسطینی را از این گذرگاه اخراج کرد، به همین دلیل، اکنون پایانه مرزی و گمرک فلسطین در فاصله پنج کیلومتری این پل و در منطقه معروف به «استراحت‌گاه» در شهر اریحا قرار دارد. در نتیجه، کنترل این گذرگاه مرزی در دست اسرائیل است و مسئولان اسرائیلی علاوه براین‌که افرادی که از کرانه باختری خارج و یا وارد آن می‌شوند را کنترل می‌کنند، در زمینه ورود و صدور کالاهای تجاری نیز محدودیت‌های بسیاری را وضع کرده اند.

ایجاد ممانعت برای عبور از مرز

فلسطینیان همواره از ازدحام شدید گذرگاه به‌ویژه در فصل تابستان به دلیل تدابیر دشوار اتخاذشده از سوی اسرائیل و کوچک بودن گذرگاه برای رفت و آمد مسافران و انتقال کالاهای تجاری شکایت دارند. این در حالی است که همه روزه صدها کامیون اردنی در صف‌های طولانی صف می‌کشند و در انتظار دریافت اجازه ورود به گذرگاه هستند تا محموله‌های خود را در آن سمت مرز تخلیه کنند. محموله‌های تخلیه شده سپس توسط کامیون‌های اسرائيلی به کرانه باختری منتقل می‌شود. این روند، حرکت واردات و صادرات را با چالش روبه‌رو می‌کند، به ویژه این‌که ماموریت کارمندان اسرائیلی در این گذرگاه همه روزه ساعت سه بعد از ظهر به پایان می‌رسد.

در همین راستا، نبیل طافش، مسئول نظامی اسرائیل در گذرگاه کرامه، گفت «طرح توسعه پل کرامه حایز اهمیت فراوان است و هدف از این اقدام، توسعه گذرگاه به منظور تسهیل عبور و مرور و تلاش برای بهبودی کیفیت زندگی ساکنان این منطقه است.»

از سوی دیگر، نظمی مهنا، مدیرکل اداره کل مرزها و گذرگاه‌های فلسطین با اشاره به اهمیت این طرح، گفت که هدف از این پروژه بزرگ ایجاد زیرساخت عظیم برای تسهیل جابه‌جایی کالاهای تجاری و مسافران در پل کرامه است. وی افزود که که در چارچوب این پروژه، جاده‌ها و پارکینک‌های ویژه‌ای برای کامیون‌ها ایجاد می‌شود تا میان آن‌ها و اتوبوس‌های مسافربری فاصل کافی وجود داشته باشد.

نظمی مهنا، در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت که اداره گذرگاه‌های فلسطینی نیز از دو سال به این سو، سعی دارد پایانه مرزی «استراحت‌گاه» در شهر اریحا که شامل بخش‌ ورود و خروج مسافران و گمرک فلسطین می‌شود را توسعه دهد.

این در حالی است که هفته گذشته، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، پروژه ورودی شهر اریحا و دره اردن را افتتاح کرد. این پروژه شامل توسعه جاده‌ای است که اریحا را به شاهراه ۹۰ متصل می‌کند و می‌تواند رفت و آمد بین شهر اریحا و دره اردن را تسهیل کند. با این حال، این پروژه زمانی می‌تواند تکمیل شود که جاده میان شاهراه ۹۰ و پل کرامه توسعه یابد و از آن‌جا که اسرائیل این گذرگاه مرزی را در کنترل خود دارد، در صدد توسعه پل کرامه شده است.

خالد العسیلی، وزیر اقتصاد فلسطین معتقد است که زیرساخت‌های گذرگاه کرامه با اردن و محدودیت‌هایی که اسرائیل در این گذرگاه مرزی اعمال می‌کند، مانع برآورده شدن نیازمندی‌های وارداتی و صادراتی فلسطین می‌شود. وی در گفت‌وگوی که با ایندیپندنت عربی داشت، خاطرنشان کرد که اسرائیل فلسطینی‌ها را مجبور به تخلیه بار کامیون‌ها می‌کند تا کالاهای تخلیه شده با کامیون‌های اسرائیلی به شهرها و نقاط مورد نظر در کرانه باختری منتقل شود و این اقدام علاوه براین‌که هزینه انتقال کالا را افزایش می‌دهد و به آن‌ آسیب می‌رساند، باعث تاخیر در رسیدن کالا به بازارها نیز می‌شود.