حدود یک سال پس از کشتهشدن حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان، در حمله هوایی ارتش اسرائیل، وبسایت خبری اسرائیلی واینت در گزارشی به شرح جزئیات عملیات دقیقی پرداخته است که به ازهم پاشیدن فرماندهی مرکزی حزبالله منتهی شد.
در سپتامبر ۲۰۲۳ و همزمان با حملات هوایی اسرائیل به منطقه ضاحیه در جنوب بیروت، تیمی از ماموران موساد ماموریتی فوقالعاده خطرناک را در محله پرجمعیت حاره حریک اجرا کردند. به گزارش واینت، آنان بستههایی استتارشده همراه داشتند که در صورت کشف، ضربهای سنگین به امنیت اسرائیل وارد میکرد. مقصدشان برجی مسکونی بود که محرمانهترین مرکز فرماندهی حزبالله زیر آن پنهان بود، جایی که اطلاعات دریافتی واحد ۸۲۰۰ و اطلاعات نظامی اسرائیل نشان میداد حسن نصرالله قصد دیدار با عباس نیلفروشان، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در لبنان، و علی کرکی، مسئول جبهه جنوبی حزبالله، را در آنجا دارد.
تنها معدودی از حلقه نزدیک امنیتی حزبالله از وجود این پناهگاه زیرزمینی آگاه بودند. عوامل موساد ماموریت داشتند دستگاههایی را در نقاط تعیینشده ساختمان قرار دهند. احتمال زنده ماندن خودشان نیز فقط ۵۰درصد بود، زیرا علاوه بر خطر شناسایی از جانب نیروهای حزبالله، خطر اصابت ترکش بمبارانهای اسرائیل نیز وجود داشت.
چند ساعت پیش از عملیات، آنها از مسئول موساد خواستند بمباران متوقف شود، اما او گفت شدت حملات بیشتر خواهد شد تا نگهبانان حزبالله به پناهگاهها بروند و مسیر نفوذ باز بماند. در نهایت، در میان انفجارها و آتش، ماموران موساد توانستند دستگاهها را در محلهای تعیینشده کار بگذارند و بیآنکه شناسایی شوند، محل را ترک کنند.
در پناهگاه چه دستگاهی کار گذاشته شد؟
تجهیزاتی که ماموران موساد حمل میکردند شبیه وسایلی از دل داستانهای علمی–تخیلی بود. این فناوری در سال ۲۰۲۲، یک سال پیش از حمله ۷ اکتبر حماس، تکمیل و برای اجرای حملات دقیق در اعماق زمین طراحی شده بود. موساد این فناوری را نه فقط برای عملیات لبنان، بلکه برای حمله احتمالی به برنامه هستهای ایران نیز لازم داشت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این پروژه با همکاری واحد توسعه تسلیحات وزارت دفاع، متخصصان اطلاعات و فناوری، نیروی هوایی و شرکتهای دفاعی رافائل و البیت اجرا شد. نتیجه تولید سامانههای هدایت و کلاهکهای نفوذی بود که میتوانستند اهداف مدفون در زمینهای سنگی را با دقت بالا نابود کنند. دقت اهمیت حیاتی داشت؛ انحرافی یکمتری میتوانست بمب را کنار تونل منفجر کند و افراد داخل فقط زخمی شوند.
در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۶:۲۰ عصر، ده جنگنده اسرائیلی ۸۳ بمب یکتنی را روی نقطه هدف ریختند. این بمبها شامل سنگرشکنهای بلو-۱۰۹ (BLU-109) آمریکایی بود که در اسرائیل با نام «تگرگ سنگین» شناخته میشود و با جیپیاس و سامانه هدفگیری ویژه موساد هدایت میشدند. یوآو گالانت، وزیر دفاع وقت اسرائیل، خواستار افزایش دو برابری محموله شد تا مرگ نصرالله قطعی باشد.
در این حمله نصرالله، کرکی، نیلفروشان و حدود ۳۰۰ عضو حزبالله کشته شدند و به گفته مقامهای اسرائیلی، فرماندهی مرکزی حزبالله را از هم پاشید. حزبالله با حملهای موشکی و پهپادی پاسخ داد و این عملیات را «خیبر» نامید. شورای حزبالله هاشم صفیالدین را به جانشینی نصرالله انتخاب کرد، اما او نیز یک هفته بعد کشته شد و نعیم قاسم رهبری را به دست گرفت.
نامه رئیس موساد
موفقیت اسرائیل در حمله به رهبری حزبالله حاصل ترکیبی از تصمیمهای راهبردی تلآویو و خطاهای حسن نصرالله پس از حمله ۷ اکتبر بود.
پس از حمله حماس، یوآو گالانت، وزیر دفاع وقت، و هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، خواستار حمله فوری به حزبالله برای خنثیسازی زرادخانه ۱۳۰ هزار موشکی این گروه شبهنظامی شیعی شدند. اما دیوید بارنئا، رئیس موساد، بنی گانتز و گادی آیزنکوت هشدار دادند که ابتدا باید با حماس مقابله کرد، زیرا ۲۵۱ گروگان اسیر حماس بودند و موشکپرانی ادامه داشت. آنها معتقد بودند حمله به حزبالله میتواند پای جمهوری اسلامی ایران را به جنگ باز کند. دولت بایدن نیز خواستار خویشتنداری شد و نتانیاهو در آخرین لحظه حمله را لغو کرد.
ده ماه بعد، در اوت ۲۰۲۴، بارنئا در نامهای از نتانیاهو خواست قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به لبنان حمله کند، با این استدلال که بایدن و ترامپ در فصل رقابت انتخاباتی حامی اسرائیل خواهند بود، اما پس از انتخابات احتمال حمایت کمتر است، بهویژه اگر کامالا هریس پیروز شود. نتانیاهو پذیرفت و در سپتامبر، نیروها از غزه به شمال اسرائیل منتقل شدند.
از ژوییه ۲۰۲۴، اسرائیل فرماندهان ارشد حزبالله را یکی پس از دیگری ترور کرد. فواد شکر، مشاور ارشد نظامی نصرالله، نخستین هدف بود. ارتش اسرائیل همچنین تیمهای ضدتانک و موشکاندازهای حزبالله را هدف گرفت و با عملیات انفجار پیجرها، ارتباطات حزبالله را فلج کرد. با وجود نشانههای روشن از کارزار اسرائیل، نصرالله همچنان به معادله بازدارندگیاش باور داشت و تصور میکرد اسرائیل از جنگ تمامعیار میهراسد، که خطای محاسباتی مرگباری بود.
نتانیاهو هنگام دریافت اطلاعات جدید درباره نشست نصرالله در پناهگاه، ابتدا مردد بود. اما در مسیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اطلاعات بهروزشدهای دریافت کرد که نشان میداد این فرصت ممکن است دیگر تکرار نشود. او دستور را در میانه پرواز صادر کرد و پس از آخرین مشاوره تلفنی از هتلش در نیویورک، چراغ سبز نهایی داده شد.
فریبی که نصرالله را به ورطه سقوط کشاند
یکی از عوامل تعیینکننده، فریب بود. پس از آنکه موساد و ارتش اسرائیل ارتباطات حزبالله را در ماه سپتامبر مختل کردند، نصرالله همچنان متوجه نشد اسرائیل حملهای تمامعیار را آغاز کرده است. عملیات اسرائیل بهصورت مرحلهای پیش رفت: حذف فواد شکر، از کار انداختن شبکه ارتباطی و انهدام انبارهای موشکی.
نصرالله با تکیه بر نظریه «تارعنکبوت»، گمان میکرد اسرائیل او را هدف نخواهد گرفت، اما پس از ۷ اکتبر بود که ذهنیت اسرائیل تغییر کرد. مرگ نصرالله نقطه عطف بود، هرچند حزبالله با رهبری نعیم قاسم و در اختیار داشتن موشکها و پهپادهای دقیق، همچنان تهدیدی جدی باقی مانده است.