(این مطلب اولین بار در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است.)

تعداد موارد افزودن الکل یا مواد مخدر به نوشیدنی افراد بدون اطلاع آنان در بریتانیا بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ تا ۱۰۸ درصد افزایش یافت. فقط در سال ۲۰۱۷، تعداد این موارد به ۱۷۹ مورد رسید و تازه این فقط آمار رسمی ثبت شده است.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد زنان بیش از مردان هدف این کار قرار می‌گیرند. طبق پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد، ۷۱ درصد قربانیان مسمومیت با نوشیدنی زنان بوده‌اند.

در ادامه تمام اطلاعات لازم در مورد مسمومیت با نوشیدنی را آورده‌ایم، از این‌که چه داروهایی بیشتر برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرد تا این‌که اگر مسموم شدیم چه باید بکنیم.

چگونه خود را از مسموم شدن با نوشیدنی محافظت کنیم؟

به گفته سارا گرین معاون مدیر ائتلاف «نه به خشونت علیه زنان» (End Violence Against Women Coalition) شاید زنان قربانیان اصلی مسمومیت با نوشیدنی باشند اما نباید آنان را مقصر بدانیم یا توقع داشته باشیم خودشان زحمت بکشند و بروند مسموم‌کننده یا نوع سم را شناسایی کنند.

او در مصاحبه با ایندیپندنت گفت «اساساً باید از سنین کم با کسانی که چنین افکار و رفتاری را ترویج می‌دهند و مجوز چنین برخوردی با زنان را صادر می‌کنند مقابله کنیم.»

گرین می‌گوید بهترین راه برای این کار روزآوری دستورالعمل‌های آموزش جنسی و واردکردن هرچه زودتر مفهوم مسمومیت با نوشیدنی به این گفتمان است.

لازم به تاکید است اگر کسی نوشیدنی شما را مسموم کرد به‌هیچ‌وجه  تقصیر شما نیست. اما سخنگوی مؤسسه خیریه آموزش‌های الکلی موسوم به «الکل‌آگاهی» (Drinkaware) در مصاحبه با ایندیپندنت می‌گوید: برای حفاظت از خود در برابر این کار می‌توان اقداماتی اتخاذ کرد.

او گفت «عادت کنید هرگز لیوان نوشیدنی خود را رها نکنید و همیشه مراقب‌ش باشید.»

سازمان ملی خدمات بهداشتی (ان‌اچ‌اس) نیز توصیه می‌کند مراقب لیوان نوشیدنی دوست‌تان باشید.

سخنگوی این بنیاد خیریه می‌افزاید «نوشیدنی از کسی که نمی‌شناسید نگیرید و در صورت امکان برای بطری نوشیدنی از سرپوش قفل‌دار استفاده کنید که قابل تهیه از فروشگاه‌های اینترنتی است.»

هنگام نوشیدن از لیوان نیز توصیه می‌شود با دست سر آن را بپوشانید تا کسی نتواند یواشکی و بدون اطلاع شما چیزی درون آن بریزد.

اما نویسنده‌ای که خود قربانی مسمومیت با نوشیدنی شده است به این نکته اشاره می‌کند که این معضل عمیق‌تر از آن است که با توصیه‌های پیشگیرانه حل شود و ممکن است گاهی با واکنش‌های کلامی سرزنش‌آمیز همراه شود که «مهاجم را در موضع قدرت قرار می‌دهد و قربانی را تحقیر می‌کند.»

لِلا لاندن در مطلبی که برای ایندیپندنت نوشت می‌گوید «باید در واکنش سامان‌مند خود به این موضوع تغییرات بنیادی ایجاد کنیم.»

«به‌جای انتشار پوسترهایی با این مضمون که «از هر سه قربانی تجاوز یکی الکل نوشیده بوده است» دولت باید کارزارهای پیشگیرانه‌ای با تمرکز بر منع قانونی و اخلاقی خودِ عمل مسموم کردن نوشیدنی افراد به راه بیندازد. به‌جای آن‌که به دختران جوان یاد بدهیم برای دفاع از خودسر لیوان و بطری نوشیدنی یا بدن خود را بپوشانند باید جرائم را گزارش کنیم و مجرم را به سزای عملش برسانیم.»

«تغییر باید فرهنگی باشد نه مراقبتی و احتیاطی.»

نوشیدنی با چه موادی مسموم می‌شود؟

بنا بر اعلام ان‌اچ‌اس ازجمله موادی که طبق گزارش‌ها برای مسموم کردن نوشیدنی افراد استفاده شده (که به «داروی تجاوز» نیز معروف است) عبارت است از:

گاماهیدروکسی‌بوتیرات (جی‌اچ‌بی) و گاما-بوتیرولاتکتون (چی‌بی‌ال)

به گفته سازمان خدمات ملی آموزش‌های دارویی موسوم به فرانک؛ جی‌اچ‌بی و جی‌بی‌ال بسیار مشابه یکدیگر و دارای اثرات رخوت‌زا هستند.

جی‌بی‌ال معمولاً بلافاصله پس از ورود به بدن تبدیل به جی‌اچ‌بی می‌شود.

هردوی این محصولات موجب ایجاد سرخوشی، کاهش قدرت مقاومت و خواب‌آلودگی می‌شود.

آرام‌بخش‌ها، اغلب بنزودیازپین‌ها، شامل والیوم (دیازپام) و روهیپنول

این داروها پس از حدود ۱۰ دقیقه شروع به اثرگذاری می‌کنند و اثرات آن‌ها می‌تواند تا هفت ساعت یا بیشتر باقی بماند.

این داروها رخوت‌زا هم هستند و گاهی برای درمان بی‌خوابی و  اضطراب به کار می‌روند.

گاهی فرد به آن‌ها وابسته می‌شود  به‌طوری‌که قطع مصرف می‌تواند علائم شدیدی شامل استفراغ، غش و رعشه را در پی داشته باشد.

کارکرد این داروها افزایش دادن اثر ماده‌ای شیمیایی در مغز به نام اسید گاما آمینو بوتیریک (گابا) است که می‌تواند بر فرایند تفکر منطقی و قابلیت‌های حافظه‌ای کوتاه‌مدت اثر منفی بگذارد.

این داروها معمولاً در عرض ۱۵ تا ۳۰ دقیقه اثر می‌کنند و بر اساس آن‌که مقدارشان چقدر باشد علائم‌شان چند ساعت یا بیش‌تر ماندگار است.

کتامین

کتامین بیهوش‌کننده قدرت‌مند رایجی است که در عمل جراحی روی انسان‌ها و حیوانات به کار می‌رود. این دارو می‌تواند حس ‌بافت‌های بدن را کاهش دهد و حس شناور بودن را به فرد القاء کند. وقتی‌که مصرف این دارو به‌صورت تفریحی باشد چنین تجربه‌ای را گاهی «ورود به حفره کتامین» می‌نامند.

این دارو هم‌چنین می‌تواند باعث ایجاد توهم، هراس‌زدگی و از دست دادن حافظه شود.

این اثرات می‌تواند پنج دقیقه بعد از مصرف این دارو آغاز شود و هر «نشئگی» ناشی از آن معمولاً ۳۰ دقیقه تا چند ساعت دوام دارد.

چطور بفهمیم نوشیدنی مسموم خورده‌ایم؟

دکتر سارا جارویس مشاور پزشکی موسسه الکل‌آگاهی می‌گوید: بعید است که بتوان نوشیدنی آلوده به مواد مسموم‌کننده را از تغییر ظاهر، بو یا مزه آن تشخیص داد.

توجه داشتن به علائم و اثرات پس از نوشیدن تنها راه پی بردن است.

به گفته ان‌اچ‌اس این اثرات می‌تواند شبیه اثرات مستی باشد و کاهش قابلیت مقاومت، از دست دادن تعادل، مشکلات بینایی، گیجی، تهوع، استفراغ و بیهوشی ازجمله این اثرات است.

جارویس در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: اگر شروع حالت عجیبی را در خود حس کردید یا مست‌تر از آن‌که باید شدید فوری تقاضای کمک کنید.

اگر احتمال دادیم دچار مسمومیت شدیم چه کنیم؟

توصیه جارویس این است که «اگر احتمال می‌دهیم نوشیدنی آلوده به مواد مسموم‌کننده خورده‌ایم و کسی هم با ما نیست با تلفن به فردی مورد اعتماد خبر دهیم.»

دوستان صمیمی، پزشکان متخصص، خویشاوندان یا پلیس ازجمله افرادی هستند که می‌توان با آن‌ها تماس گرفت.

او افزود «اگر احساس می‌کنید حال‌تان خوب نیست درخواست کنید شما را به نزدیک‌ترین مرکز سوانح و فوریت‌ها انتقال دهند و به خدمه درمان بگویید که حدس می‌زنید نوشیدنی آلوده خورده‌اید.»

آن‌ها با انجام آزمایش خون و ادرار تشخیص خواهند داد چه داروهایی وارد بدن‌تان شده است.

داروهای تجاوز ۷۲ ساعت بعد از مصرف از بدن خارج می‌شوند بنابراین مهم است که  برای شناسایی موادی که با آن مسموم شده‌ایم تا حد امکان آزمایش بدهیم تا مطمئن شویم تحت درمان مناسب قرار می‌گیریم.

فردی که با خوردن نوشیدنی مسموم شده باشد باید فوری تحت درمان قرار گیرد و هر چه سریع‌تر مورد احیای بدنی قرار گیرد.

لطمه‌های روانی و عاطفی چنین تجربه‌ای ممکن است  شدیدتر باشد و احساس شرم، گناه و هراس به قربانی دست دهد.

در چنین مواردی کمک گرفتن از مشاور یا مراکز راهنمای تلفنی می‌تواند مفید باشد و باید با مراکزی مثل مرکز مقابله با بحران تجاوز یا مرکز نه به خشونت علیه زنان تماس گرفت.