یک پژوهش جدید نشان داده که امکان بروزعوارض سلسله اعصاب بعد از ابتلا به ویروس کرونا بسیار بیشتر از واکسن‌های کووید است.

پژوهشگران دانشگاه آکسفورد، پرونده پزشکی بیش از ۳۲ میلیون نفر را در انگلستان تجزیه و تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که عوارض بیماری «گیلِن-باره»، فلج «بِلز پالسی» و سکته ناشی از خونریزی، هم به عفونت و هم واکسیناسیون مرتبط است. 

هرچند نخستین دوز واکسن آسترازنکا و فایزر می‌تواند کمی پس از تزریق، عوارض نامطلوبی در سلسله اعصاب ایجاد کند، اما ابتلا به کووید-۱۹ از هر دو نوع این واکسن‌ها خطرناک‌تر است.

این گزارش که در نشریه «نِیچِر مدیسین» منتشر شده برآورد کرده که از هر ده میلیون نفر که واکسن آسترازنکا دریافت کرده‌اند، ۳۸ نفر دچار عوارض گیلن باره شده‌اند. اما درآلودگی همین تعداد افراد به کووید-۱۹تعداد ۱۴۵ نفر به عوارض سلسله اعصاب دچار شده‌اند. 

دکتر لاهیرو هاندونتی، یکی از مولفان این گزارش می‌گوید: «ما در جریان مطالعه روی بیش از ۳۲ میلیون نفر متوجه شدیم که چندین عارضه سلسله اعصاب از جمله بیماری گیلن‌ باره با بیماری کووید-۱۹ و نیز نخستین دوز واکسیناسیون همراه بوده است. این عوارض عصبی بسیار نادر بوده است اما توجه به آن در جریان اعمال برنامه‌های  واکسیناسیون جهانی برای مراقبت از بیمارمهم است.»

آزمایش‌ها بالینی اولیه واکسن به اندازه کافی برای ردیابی موارد بسیار نادر عوارض سلسله اعصاب که  در کمتر از ۱ در ده هزار نفر رخ می دهد، گسترده نبوده است.

پژوهش دانشگاه آکسفورد با بررسی پرونده‌های پزشکی میلیون‌ها نفر در انگلستان  به این هدف دست یافته است. 

نویسندگان این گزارش همچنین به ارتباط میان واکسن فایزر و سکته ناشی از خونریزی اشاره کرده‌اند، هرچند کارشناسانی که در این پژوهش شرکت نداشته‌اند این ارتباط را به دلیل ضعف داده‌های موجود زیر سؤال برده‌اند.

پیتر اوُپِنشوُ، استاد طب تجربی در دانشگاه امپریال کالج لندن می‌گوید: «این تنها در یک گروه دیده شده و در داده‌های اسکاتلند هم یافت نشده است. از نظر من، این نشانه‌ای بسیار کوچک و احتمالا چندان مهم نیست.» 

او گفت: «دیگر موارد لطمه‌های مرتبط به واکسن‌های فایزر و آسترازنکا با توجه به نارسایی‌های عصبی در افرادی که آزمایش کرونای آن‌ها مثبت بوده ناچیز است. عارضه گیلن‌ باره، بیماری شبه مایاستنیا، خونریزی‌های آرکانوئیدی، صرع، بلز‌پالسی، همه عوارضی معمول در دو هفته نخست ابتلا به سارس کوو-۲ بوده‌اند. عوارض عصبی ناشی از واکسن سارس کوو-۲ بسیار نادرتر از عوارض کووید-۱۹ است که نشان از اهمیت واکسیناسیون دارد.»

عزیز شیخ، استاد پژوهش‌ها و درمان‌های اولیه در دانشگاه ادینبورگ یکی از مولفان این گزارش می‌گوید: «یکی از مهمترین نقاط قدرت این تحقیقات توانایی ما برای شبیه‌سازی تحلیل‌های مرتبط با داده‌های کووید-۱۹ در اسکاتلند بوده است.»

مولفان این پژوهش به موارد محدود یافته‌هایشان اذعان کرده و می‌گویند به دلیل کم بودن اطلاعات در مورد عوارض دومین واکسن در هنگام پژوهش، تنها عوارض مرتبط با نخستین دوز واکسن بررسی شده است. 

افزون بر این، تنها موارد بستری شدن در بیمارستان و آمار مرگ و میر در تحلیل‌ داده‌های این گزارش گنجانده شده است. بنابراین، احتمالا علائم ملایم‌تر لطمات عصبی در نارسایی‌های ناشی از واکسیناسیون وعفونت، دست کم گرفته شده است.