باقری کنی و مورا؛ از جشن تولد در تهران تا دیدار در بروکسل

تهران توافق لحظه آخری قبل از نشست شورای حکام را تکرار می‌کند؟

انریکه مورا و باقری کنی در ساختمان وزارت خارجه جمهوری اسلامی در تهران - Iranian Foreign Ministry / AFP

علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه به بروکسل می‌رود تا با انریکه مورا، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام ملاقات کند. باقری کنی در رشته توییتی که دوشنبه شب منتشر کرد هدف از این سفر را ادامه گفت وگوها درباره مذاکرات نتیجه محور اعلام کرد. اما شرایطی که او در توییت‌های بعدی برای مذاکره تعیین کرده  است نشان می‌دهد که دست‌کم در مرحله کنونی، انجام مذاکرات نه برای حصول نتیجه که برای حفظ وضع موجود است.

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کمتر از یک ماه دیگر تشکیل جلسه می‌دهد و این درحالی است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به وضوح از رضایت‌بخش نبودن نظارت‌ها بر برنامه‌های هسته‌ای ایران سخن گفته و خواستار ملاقات فوری با وزیر خارجه جمهوری اسلامی است.

تهران در آستانه نشست قبلی شورای حکام با ملاقات دقیقه نودی با گروسی و اعلام یک تفاهم مبهم توانست از خطر صدور قطعنامه بگریزد و اکنون به نظر می‌رسد در صدد تکرار آن است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

باقری کنی از منتقدان سرسخت برجام و غرب با تکرار خط مشی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در آستانه مذاکرات بروکسل، سه پیش شرط را برای مذاکره تعیین کرده است: لغو کامل و موثر همه تحریم‌ها، عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران و تضمین معتبر عدم بدعهدی بیشتر.

سه خواسته‌ای که مقامات تهران به خوبی می‌دانند محقق نخواهد شد اما دست‌کم با در جریان نگاه‌داشتن مذاکرات می‌تواند ریسک اجماع در نشست شورای حکام علیه ایران را کاهش دهد.

باقری کنی در ادامه رشته توییت‌های خود به طور غیر مستقیم به نقش اروپا اشاره کرده و می‌نویسد: «آیا طرف‌های مقابل از آمادگی واقعی برای انجام تعهدات و فراخواندن یک ناقض غیرعضو (آمریکا) به ترک خط مشی‌ها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟»

به نظر می‌رسد باقری کنی قصد دارد در این سفر طرف‌های اروپایی را برای تحت فشار قرار دادن واشنگتن به منظور لغو تحریم‌ها و ارایه تعهد تحت تاثیر قرار دهد و این رویکرد را با میزبانی گرم از مورا آغاز کرده است.

مورا دو هفته پیش در سفری یک روزه به تهران که اروپا آن را برای احیای برجام «حیاتی» خوانده بود با باقری کنی دیدار کرد.

روزنامه‌های اصولگرا چند روز پس از این سفر گزارش دادند که باقری کنی برای مورا جشن تولد برگزار کرده بود. خبری که وزارت خارجه و طرف اروپایی آن را تکذیب نکردند.

برقراری روابط دوستانه در زمان مذاکرات برجام بین تیم‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای به سرپرستی محمد جواد ظریف و جان کری نیز سابقه دارد. وندی شرمن از مذاکره‌کنندگان ارشد هسته‌ای دولت اوباما که رابطه نزدیکی با عباس عراقچی، همتای سابق باقری کنی داشت در کتاب خاطرات خود از این مذاکرات می‌نویسد که چطور یک بار برای «جوش دادن مذاکرات» به اشک ریختن متوسل شده است.

آمریکا و اروپا پس از به قدرت رسیدن بایدن متحد‌تر به نظر می‌رسند، اما اروپا همچنان نمی‌تواند شرکت‌ها و بانک‌های خود را به تجارت با ایران ملزم کند و به نظر نمی‌رسد بیش از دولت بایدن به توافق با جمهوری اسلامی علاقمند باشد. 

تا زمانی که تهران در مذاکره با غرب براساس واقعیت‌های موجود هدف‌گذاری نکند، ورود به مذاکرات نه برای دستیابی به نتیجه که ابزاری برای دور کردن تهدید‌های احتمالی خواهد بود.