لیلی امیرارجمند؛ قهرمان پنهان سینمای ایران

فیلم‌سازان جوان به پشتوانه کانون پرورش فکری، بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران را ساختند

لیلی امیر ارجمند یکی از نام‌های کمتر به یاد آورده شده در سینمای ایران است. زنی که با تلاش او سینمای ایران بر بستر غنی و استواری شکل گرفت که تا دهه‌ها همچنان بار می‌دهد.

زمانی که عباس کیارستمی و نام‌های بزرگ دیگر سینمای ایران در جشنواره‌های بین‌المللی می‌درخشیدند و گزارش نویس‌های هنری به سراغ پرونده کاری آن‌ها می‌رفتند، نام «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» در میان اغلب آن‌ها مشترک بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مجله «Sight & ​Sound» در شماره تابستان خود با بررسی قهرمانان پنهان سینما، به نقش لیلی امیرارجمند در رسیدن ایران به جایگاه فعلی در سینما پرداخته است. تلاشی که با راه‌اندازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان قدم‌های نخستینش برداشته شد.

داستان کانون از ابتدا با رؤیای داشتن یک کتابخانه آغاز شد. لیلی امیرارجمند، از دوستان مدرسه شهبانو فرح پهلوی، با ایده راه‌اندازی کتابخانه‌ای برای کودکان کارش را آغاز کرد و نتیجه تبدیل به یکی از زایشگاه‌های اصلی ایده‌های هنری، ادبیات و سینمایی ایران در دوران معاصر شد. کانون اگر چه به نام کودکان بود اما ثمره آن به کام بزرگ‌سالان هم شیرین آمد.

لیلی امیر ارجمند، یکی از معماران اصلی سینمای جدید ایران، تحصیلات مربوط به این رشته را نداشت اما با به کار گرفتن افرادی که کاربلد بودند مهم‌ترین جریان سینمایی ایران که تا امروز نیز ادامه دارد را بنیان گذاشت.

این همکلاسی سابق ملکه ایران کانون را تنها چند سال بعد از تأسیس، تبدیل به یک کارخانه تولید کالاهای درجه یک فرهنگی، از جمله فیلم، کرد.

در کانون، به فیلم‌سازان آینده این فرصت داده شد که اولین فیلم‌های خود را کارگردانی کنند، مانند عباس کیارستمی و محمدرضا اصلانی.

«نان و کوچه» نخستین فیلم عباس کیارستمی اولین محصول سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که در سال ۱۳۴۹ ساخته شد. پس‌ازآن ناصر تقوایی، «رهایی» را ساخت. بهرام بیضایی دیگر فیلم‌سازی بود که برای کانون فیلم کودک کارگردانی کرد.

 در سال ۱۳۵۲، امیر نادری به پشتوانه کانون فیلمی ساخت که هنوز هم در اغلب فهرست‌های سینمایی در رده‌های اول بهترین فیلم ایرانی ساخته‌شده تا امروز طبقه‌بندی می‌شود. فیلم «سازدهنی» و بعدها «دونده» که آن هم شاهکار دیگری در سینمای ایران است، از همین کارگردان از دید اغلب استادان سینما، آغاز جدی گرفته شدن سینمای ایران در جهان بودند.

شوربختانه انقلاب ۱۳۵۷ به مدیریت لیلی امیرارجمند در کانون و همچنین زندگی او در ایران پایان داد؛ اما به لطف او، مرکز سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هنوز هم با پشتوانه سال‌ها در اوج ایستادن، هنوز مستعد پرورش استعدادهای جوان در این کانون است.

بیشتر از فرهنگ و هنر