حملات مستمر و وحشیانه بود. ده‌ها نفر کشته شدند. در میان سر بریده‌شدگان چندین کودک نیز بودند. دیگر کشته‌شدگان با گلوله به قتل رسیده بودند. خانه‌ها و ادارات به آتش کشیده شده بود. بانک‌ها غارت شده بود، و پادگان‌های ارتش مورد یورش قرار گرفته بود.

خشونت‌ها در شهر پالما در شمال موزامبیک که طی آن کارگران خارجی هدف قرار گرفتند و یک بریتانیایی نیز در میان کشته‌شدگان بود، بازتاب‌های وسیعی در رسانه‌های بین‌المللی داشته است. این حادثه به عنوان یک نمونه دیگر از افزایش افراط‌گرایی اسلام‌گرا در آفریقا است که صحنه جدید تروریسم اسلامی تلقی می‌شود.

این حمله از سوی یک گروه مسلح به نام «الشباب» انجام شد که در آغاز مجموعه‌ای بدون نظم و برنامه بود، اما بعد در سازمان و جاه‌طلبی‌اش رشد کرد و با اعلام پایبندی به داعش، ایجاد یک خلافت اسلامی را هدف خود اعلام کرد.

آنتونی بلینکن و دومینیک راب در اوایل این هفته هشدار دادند که حملات داعش و گروه‌های وابسته به آن در آفریقا طی ۱۲ ماه گذشته، یک سوم افزایش یافته است. وزیران خارجه ایالات متحده و بریتانیا با صدور بیانیه‌ای همراه با وزرای «ائتلاف جهانی علیه داعش»، خواستار یک استراتژی فوری و متحد برای مقابله با این تهدید شدند.

شمار حملات جهادی در مناطق مختلف آفریقا رو به افزایش بوده است. داعش حملاتی را در تونس و لیبی انجام داده است. یک نیروی بین‌المللی به رهبری فرانسه با حضور نیروهای بریتانیایی تحت نظارت سازمان ملل، در یک درگیری طولانی‌مدت علیه اسلام‌گرایان در مالی در حال جنگ بوده است. الشباب و بوکوحرام در سومالی و نیجریه و نیز کشورهای همسایه، درگیر بمب‌گذاری و آدم‌ربایی بوده‌اند.

درخواست کمک بین‌المللی در پی حملات در موزامبیک، واکنش‌هایی نیز در پی داشته است. پرتغال، قدرت استعماری سابق، در حال اعزام تیمی برای آموزش نیروهای ویژه موزامبیک است. به گفته افسران ارشد، احتمال دارد تیپ عملیات ویژه‌ای که از سوی ارتش بریتانیا ایجاد می‌شود، در موزامبیک که یکی از اعضای کشورهای مشترک‌المنافع است، مستقر شود. گفته می‌شود اتحادیه اروپا نیز در حال بررسی اعزام نیرو به آنجا است.

شورش در استان کابو دلگادو در موزامبیک چیز جدیدی نیست. شورش از سال ۲۰۱۷ با شدت روزافزون ادامه داشته است. گروه «ایالت آفریقای مرکزی دولت اسلامی» (ایسکاپ) دو قتل عام سال گذشته را بر عهده گرفته است: ۵۲ کشته در زیتاکسی در آوریل، و ۵۰  کشته دیگر که در یک رشته روستا در ماه نوامبر سر بریده شدند.

نیروهای خارجی در حال حاضر با قراردادی با دولت ماپوتو، از طریق شرکت‌های امنیتی خصوصی، از جمله گروه روسی واگنر و نیز دو شرکت‌ اهل آفریقای جنوبی شامل گروه مشاوره‌ای دایک و شرکت پارامونت، در منطقه حضور دارند. کماندوهای آمریکایی نیز اخیراً آموزش تفنگداران دریایی موزامبیک را آغاز کرده‌اند.

اما همه این‌ها نتوانسته شورشیان را متوقف کنند. واگنر که به عنوان بازوی خصوصی استراتژی ژئوپلیتیک مسکو شناخته می‌شود، با تجربه گسترده جنگ در سوریه و لیبی، مجبور شده است پس از یک سری عقب‌نشینی‌ها در استراتژی خود تجدید نظر کند.

نقش آینده برخی از شرکت‌های امنیتی هنوز مشخص نیست. بر اساس گزارش‌ها‌، گروه دایک ممکن است فعالیت خود را به زودی متوقف کند. ماکس دایک، یکی از مدیران این شرکت و فرزند بنیانگذار آن، به روزنامه دیلی ماوریک در آفریقای جنوبی گفت که قراردادش را تمدید نمی‌کند. شرکت او توانسته بود هنگام حمله اسلام‌گرایان به شهر پالما، «چند صد» نفر را با هلیکوپتر از شهر خارج کند.

نظر دایک این بود که دولت ماپوتو ممکن است تحت تأثیر گزارش اخیر سازمان عفو ​​بین‌الملل مبنی بر تیراندازی بی‌رویه از هوا هنگام تعقیب شورشیان، قرار گرفته باشد. اما همین گزارش انتقادات بیشتری نسبت به اسلام‌گرایان داشت. طبق گفته‌های دیگر، این شرکت هنوز در حال مذاکره درباره قرارداد خود است و ممکن است به شراکتی با شرکت امنیتی چند‌ملیتی گارداورلد بپیوندند.

حمله پالما بزرگترین حمله اسلام‌گرایان در چهار سال گذشته بود و تهدیدی مستقیم برای منابع طبیعی این کشور است که قرار است راه را برای آینده اقتصادی روشنی برای موزامبیک باز کند. پروژه‌های گاز مایع (که شرکت‌های بزرگ انرژی مانند توتال، اکسون موبیل، شورون و بی‌پی، و نیز میتسوی از ژاپن، پتروناس از مالزی، و سی‌ان‌پی‌سی از چین، به شرکت در آن علاقه‌مندند) در شهر کابو در دلگادو واقع شده است.

ارزش کل پروژه با سرمایه‌گذاری بین‌المللی، شامل سرمایه‌گذاری بریتانیایی، ۶۰ میلیارد دلار برآورد شده است. روند حوادث مشخص خواهد کرد که آیا آرزوی موزامبیک برای تبدیل شدن به یکی از ده تولیدکننده برتر گاز مایع در جهان برآورده می‌شود، یا نه.

درآمد حاصل از گاز مایع، مزیت بزرگی برای موزامبیک خواهد بود که از بدهکارترین کشورهای جهان است. به گفته بسیاری از منتقدان دولت، فروش گاز مایع جیب‌های گشاد حاکمان فاسد را پر خواهد شد، اما سود ناچیزی به عموم مردم خواهد رساند.

یک مسئله مالی خاص به ویژه برای دولت مشکل‌ساز شده است: معامله مخفی ۲ میلیارد دلاری اسلحه و قایق‌های ماهیگیری در سال ۲۰۱۳ با خرید از فرانسه، آلمان و اسرائیل، و درگیر شدن بانک‌های سوئیس و روسیه. غیرقانونی بودن این معامله منجر به قطع کمک‌های صندوق بین‌المللی پول و اهداکنندگان خارجی در آن زمان شد، و با سقوط پول ملی موزامبیک، آن را به اعلام ورشکستگی بر سر دیون خارجی کشاند. موزامبیک هنوز درگیر تلاش برای غلبه بر این بحران است.

طغیان فعلی خشونت، آینده پروژه گاز مایع را در معرض خطر قرار داده است. در شب سال نو، شرکت توتال کارکنان خود را هنگامی که شورشیان بیش از حد به نیروگاه آن نزدیک شدند، از محل تخلیه کرد. کارکنان توتال تنها زمانی بازگشتند که فیلیپه نیوسی، رئیس جمهوری موزامبیک، شخصاً تضمین كرد كه در اطراف آن مجموعه در فاصله ۲۵ كیلومتری حفاظ امنیتی بگذارد.

به دنبال حمله هفته گذشته به پالما، در داخل آن منطقه امن، توتال اعلام کرد که کار را دوباره به حالت تعلیق درآورده است و تا زمانی که ضمانت امنیتی به درستی اجرا نشود، تعلیق ادامه خواهد داشت.

روز جمعه، این شرکت ژنراتورهای کارخانه را خاموش کرد و کلیه کارکنان را از آن نیروگاه خارج کرد. همزمان، شورشیان اسلام‌گرا با ظاهر شدن با سه قایق ربوده شده، کوشیدند مجتمع و مناطق اطراف آن را محاصره کنند.

با آن که کابو دلگادو بر روی گنجینه‌ای از گاز طبیعی نشسته است، همچنان یکی از فقیرترین مناطق موزامبیک و محل بروز نابرابری‌های عمیق است. باندهای جنایتکار با ارتباط با نخبگان سیاسی و تجاری ماپوتو، بدون مجازات از سواحل این کشور برای قاچاق یاقوت، هروئین و سایر کالاهای قاچاق استفاده کرده‌اند. اعضای این باند غرق در پول‌های غیرقانونی هستند، اما مردم محلی سود چندانی عاید‌شان نمی‌شود. مردم شاهد همدستی بین باندها و مقامات هستند، زیرا می‌بینند که هر کسی بخواهد خارج از کارتل دست به قاچاق بزند، با برخورد شدید و مجازات‌های سنگین زندان روبه‌رو می‌شود.

در عین حال، دولت محلی یا مرکزی سرمایه‌گذاری اندکی در زمینه ایجاد مشاغل و فراهم کردن امکانات آموزشی انجام داده است. به گفته مردم محلی، احساس رو به رشد کینه در مردم، به ویژه مردان جوان، مورد سوءاستفاده اسلام‌گرایان قرار گرفته است، و شمار فزاینده‌ای از مبلغان تندرو سلفی مسلمان از سومالی، كنیا، تانزانیا و كنگو، در منطقه ظاهر شده‌اند.

بزرگان دهکده و رهبران محلی اظهار می‌دارند که شست‌وشوی مغزی چند‌ساله، جوانان را به شبه‌نظامیان اسلام‌گرا تبدیل می‌کند، اما مسئولان گوش‌های خود را نسبت به هشدارهای آنها بسته‌اند و وقت حیاتی را برای اقدام از دست می‌دهند.

زمان، عاملی اساسی در خلق حوادث جاری است. برای آموزش و مسلح کردن نیروهای نظامی موزامبیک توسط کشورهای غربی برای مقابله با اسلام‌گرایان، حداقل به دو سال زمان نیاز است. در کوتاه‌مدت، پاسخ مقتضی این است که نیروی نظامی از خارج از منطقه وارد عمل شود. اما همان طور که تجربه عراق و افغانستان نشان داده‌ است، «انحراف از ماموریت» یک دام واقعی در این درگیری‌ها است که یافتن راهکارهای خروج را دشوار می‌کند.