روزجهانی سرطان با شعار«هستم و خواهم بود» چهارم فوریه مصادف با ۱۶ بهمن ماه، هرسال نه برای شعار دادن انتخاب شده‌ است و نه برای ارائه مجموعه‌ای از آمار و ارقام. بلکه روزی است برای متعهد بودن به برداشتن یک قدم در مسیر دنیایی عاری از سرطان.

هرچند در ایران سالانه ۵۵ هزار نفر در ایران به دلیل ابتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند و سالانه بیش از ۱۲۰ هزار نفر مبتلا به سرطان می‌شوند ولی مهمترین عوامل بروز سرطان در کشور نادیده گرفته می‌شود. غذای سالم، هوای سالم، ورزش، مصرف روزانه میوه و سبزیجات و فرصت شاد زیستن.

بحران‌های اقتصادی چند سال گذشته نشان می‌دهد که ایرانیان از تغدیه مناسبی برخوردار نبوده‌اند و کارشناسان امور تغذیه به ویژه در ماه‌های اخیر در این خصوص بارها هشدار داده‌اند.

روز جهانی سرطان تنها زمانی است برای بازبینی سیاست‌های کلان سلامت در کشور و این کمپین بین‌المللی در واقع فرصتی است برای ایجاد ایجاد طنین تغییر و بسیج کردن اقدامات لازم در مواجهه با سرطان.

کمپین روز جهانی سرطان می‌گوید در این روز، ما فهمیده‌ایم که تعهد ما در اقدامی عملی در این مسیر منجر به تاثیرگذاری جهانی و پیشرفتی عظیم خواهد شد. پس همین امروز، چهارم فوریه، هر کس که هستید بدانید، اقدامات شما هرچند کوچک و هرمقدار بزرگ، تغییرات پایدار و مثبتی ایجاد خواهد کرد. ما برای ایجاد جهانی عاری از سرطان به تعهد شما نیاز داریم.

ایران به عنوان کشوری که گفته می‌شود سونامی سرطان در آن رخ داده‌است، تا حدود ۱۵ سال دیگر علت ۸۰ درصد مرگ و میرهایش سرطان خواهد بود.

اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی سالهای گذشته با اعلام اینکه ابتلا به سرطان در ایران روبه افزایش است گفته که شیوه زندگی نامناسب، مصرف کم میوه‌ها و سبزیجات از جمله عوامل بروز سرطان در کشور است.

به گفته معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، سالانه ۵۵ هزار نفر در ایران به دلیل ابتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند.

برنامه کنترل سرطان در ایران از ۵ سال پیش تاکنون توسط وزارت بهداشت راه‌اندازی شده‌است. به گفته مقام‌های رسمی، سالانه بیش از ۱۲۰ هزار مورد جدید مبتلا به سرطان در کشور تشخیص داده می‌شوند.      

در ایران آنچه بیشتر از همه جان بیماران سرطانی را تهدید کرده‌است نبود دارو به دلیل تحریم‌ها و آلودگی هوا و عدم تغذیه مناسب است. در ایران، کشوری با آمار بالای ابتلا و مرگ و میر براثر سرطان تغدیه مردم در سالهای اخیر نگران کننده گزارش شده‌است. فقر و مشکلات اقتصادی به خصوص در دو دهه گذشته جمعیت بالایی از مردم ایران را به خط فقر و زیر خط فقر رسانده‌است.

گزارش‌های رسمی از مرکز آمار ایران در یک سال گذشته گواهی بر این مدعاست که مردم دست کم در یک سال اخیر به دلیل مشکلات معیشتی کمتر میوه و سبزیجات و لبنیات و گوشت مرغ و ماهی استفاده کرده‌اند. مصرف نوشابه در ایران جای مصرف دوغ را گرفته و پفک به جای آجیل سرسفره مردم رفته‌است. وزارت بهداشت می‌گوید که ۲۷ درصد سرطان‌ها در کشور مربوط به دستگاه گوارش است. سرطان معده اولین سرطان شایع در مردان ایرانی است و ۱۱ درصد این بیماری را به خود اختصاص داده است. سرطان کولورکتال دومین سرطان شایع در بین سرطان‌های گوارشی و ۹ درصد سرطان‌های ایران را به خود اختصاص داده‌است. همچنان سرطان سینه شایع‌ترین نوع سرطان میان زنان در ایران است.

معاون وزیر بهداشت ایران سال گذشته مهمترین عوامل در بروز سرطان مری و معده در ایران را، «مصرف آب غیربهداشتی» و «آب غیرلوله‌کشی»، «فقر اقتصادی» و «آلودگی هوا» عنوان کرده بود. به گفته رضا ملک‌زاده، عوامل دیگری همچون، استعمال سیگار، قلیان، ناس، تریاک و بهداشت پایین دهان، چاقی و عدم تحرک بدنی، نوشیدن چای داغ، عفونت، سوابق ژنتیکی، مصرف زیاد گوشت قرمز کبابی و غذاهای سرخ شده در بروز سرطان معده و مری در ایران نقش داشته‌اند.

غیربهداشتی بودن آب آشامیدنی که از جمله عوامل بروز سرطان از سوی مقام‌های رسمی وزارت بهداشت ایران برشمرده می‌شود همواره یکی از معضلات بسیاری از شهرها و روستاهای ایران در سالهای اخیر بوده‌است. این شرایط بحرانی همواره در مورد روستاهای خوزستان هشدار داده شده‌است. در اغلب مناطق محروم و حتی برخی کلانشهرها درایران مردم به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.

این در حالی است که دسترسی به شبکه عمومی آب آشامیدنی از جمله ۵۲ شاخص عدالت در سلامت محسوب می‌شود. بر اساس اعلام رسمی وزارت نیرو در ایران ۲۵ درصد روستانشینان کشور آب آشامیدنی سالم در اختیار ندارند.

مساله دیگری که بر بروز سرطان تاثیرگذار است آلودگی هوا و وجود الاینده‌ها در هوا است. مساله‌ای که هر پاییز و زمستان بسیاری از مردم ایران را تهدید می‌کند. پاییز امسال و همزمان با افزایش آلودگی هوا در هشت کلانشهر ایران متخصصان ریه و دستگاه تنفسی هشدار دادند که بروز بیماری خونی و سرطان مثانه از عوارض آلودگی هوا است.

به گزارش فارس، رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات وزارت بهداشت در نشست خبری با اشاره به نقش رسانه‌ها و اطلاع رسانی در زمینه پیشگیری از سرطان، گفت: حدود چهار سال است که برنامه کنترل سرطان در کشور راه‌اندازی شده است. در سال ۲۰۱۸ هجده میلیون مورد سرطان در دنیا داشته‌ایم که پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۴۰ به ۳۰ میلیون نفر برسد.

وی گفت: در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۲۵ هزار مورد سرطان در کشور داشتیم که این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۱۵۰ هزار مورد خواهد رسید.

به گفته ملک‌زاده طی ده سال آینده سالانه ۵ هزار مورد سرطان جدید اضافه خواهد شد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت افزود: در حال حاضر ۲۵۰ هزار بیمار سرطانی در کشور داریم و هرسال ۵۵ هزار نفر به دلیل بیماری سرطان جان خود را از دست می‌دهند؛ این در حالی است که ۵۰ درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری هستند.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه سالانه ۱۲۰ هزار مورد جدید مبتلا به سرطان در کشور تشخیص داده می‌شوند اظهار داشت: نیمی از سرطان‌ها قابل تشخیص و پیشگیری هستند.

وی گفت: در سال ۹۴ در هر دو جنس زن و مرد شاهد ۳۸۰ هزار مرگ و میر بودیم که از این تعداد ۵۱ هزار نفر به دلیل ابتلا به سرطان جان خود را از دست داده‌اند.

ملک‌زاده عنوان کرد: از ۱۲۲ هزار مرگ زودرس زیر ۷۰ سال در کشور ۳۴ هزار نفر به دلیل ابتلا به سرطان می‌میرند و همچنین آمار مرگ و میر خیلی زودرس ناشی از سرطان ۱۱ هزار مورد گزارش شده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه برنامه ملی ثبت سرطان در کشور به طور دقیق و نظام‌مند راه‌اندازی شده است، گفت: ما می‌توانیم از این طریق تعداد مبتلایان را شناسایی کنیم به طوری که در سال ۲۰۱۶ برای ۱۰۰ درصد جمعیت ایران پایش و از لحاظ بیماری سرطان کنترل شده است ما می‌توانیم اعلام کنیم که یکی از نظام‌های ثبت سرطان قوی در جهان را در اختیار داریم.

وی عنوان کرد: تا دسامبر سال ۲۰۱۹ داده‌های مبتنی بر جمعیت در سال ۲۰۱۶ توسط مرکز ثبت سرطان از ۳۱ استان ایران به دبیرخانه ثبت ملی سرطان مبتنی بر جمعیت ارسال شده است. همچنین در سال ۲۰۱۶ میلادی معادل ۷۹ میلیون و ۹۲۶ هزار نفر پایش شده‌اند به طوری که در آن سال ۱۲۵ هزار و ۴۲۵ مورد سرطان جدید در کشور ثبت شد که از این تعداد ۵۲ درصد مرد و ۴۷ درصد زن بوده‌اند.

ملک‌زاده تصریح کرد: شیوع سرطان در کشور ما به نسبت دنیا کمتر است و شایع‌ترین سرطان در زنان و مردان، سرطان سینه گزارش شده است و سرطان‌های پروستات، پوست، معده و کلون در رده‌های بعدی قرار دارد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ادامه داد: ۲۷ درصد سرطان‌ها در کشور ما را سرطان دستگاه گوارش به خود اختصاص می‌دهد. سرطان معده اولین سرطان شایع در مردان ایرانی است و ۱۱ درصد این بیماری را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: سرطان کولورکتال دومین سرطان شایع در بین سرطان‌های گوارشی و ۹ درصد سرطان‌های ایران را به خود اختصاص داده است.

ملک‌زاده افزود: با بررسی‌ها و برنامه‌های پیشگیری انجام شده شیوع سرطان در استان گلستان از ۱۰۰ نفر در جمعیت ۱۰۰ هزار نفری به عدد ۲۰ کاهش یافته است.