در یک اقدام بی‌سابقه و کاملا متفاوت، یکی از ادارات دولتی وابسته به جنبش حماس تصمیم گرفته است مسلمانان ساکن نوار غزه را از شرکت در جشن‌ها و برنامه‌های کریسمس منع کند. این اقدام بی‌پیشینه با انتقاد گسترده‌ای روبه‌رو شده و باعث کشمکش میان سازمان‌های دولتی و نهادهای جامعه مدنی و فعالان شده است؛ زیرا اتخاذ چنین تصمیمی به باور بسیاری از مردم تبعیض دینی به شمار رفته و می‌تواند بافت اجتماعی و ساختار جامعه را تضعیف کند.

این ماجرا پس از افشای صدور بخشنامه داخلی در وزارت امور دینی در غزه که هدف از آن کاهش تعامل و همرایی با مراسم کریسمس بود، آغاز شد. این بخشنامه شامل تصویب برخی فعالیت‌هایی برای جلوگیری از حضور و همرایی مسلمانان نوار غزه در جشن‌ها و برنامه‌های کریسمس است که تا دو هفته آینده ادامه دارد. این سند که توسط وزیر امور مذهبی به تصویب رسیده است شامل فتوای رسمی مبنی بر تحریم مشارکت مسلمانان در جشن‌های مسیحیان به مناسبت بزرگداشت از کریسمس است. همچنان، پیام‌های نوشتاری، صوتی و ویدیویی نیز در پیوند به این موضوع از طریق اینترنت به نشر می‌رسد. وزارت امور دینی در نوار غزه از روحانیون و مبلغان دینی نیز خواسته است به مردم آگاهی دهند که مشارکت در جشن‌های مسیحیان و همرایی با آنها در مراسم کریسمس برای فرد مسلمان گناه به شمار می‌رود. افزون بر آن، اقدامات دیگری برای جلوگیری از حضور مسلمانان در این جشن‌ها اتخاذ شده و به رسانه‌های محلی گفته شده است که این موضوع را از طریق خود بازتاب دهند، همچنان به وزارت کشور نیز ابلاغ شده است که از برپایی هرگونه فعالیت مرتبط به جشن کریسمس جلوگیری کند.

البته همه موارد فوق خشم سازمان‌های حقوق بشر و جامعه مدنی را برانگیخت و آنها این تصمیم را نقض آشکار قانون فلسطین که بر وحدت ملی و عدم تبعیض بر اساس دین، ​​جغرافیا یا نژاد تأکید دارد، تلقی کردند، به ویژه این که تصمیم اخیر، مغایر با روش و سیاست جنبش حماس است که رهبران آن همه ساله از کلیساهای غزه دیدن می‌کنند و فرا رسیدن این جشن را به مسیحیان تبریک می‌گویند.

جالب این‌جا است که به‌رغم انتقادهای فراوان، تطبیق این تصمیم به صورت عملی آغاز شده است و شبکه تلویزیونی الاقصی وابسته به جنبش حماس، یک برنامه گفت‌وگویی را پخش کرد که یک مبلغ مذهبی مشارکت مسلمانان را در جشن‌های کریسمس حرام دانسته و مردم را به عدم مشارکت در این جشن‌ها توصیه می‌کرد.

مطران عطاالله حنا، اسقف اعظم کلیسای ارتدوکس یونان در قدس، گفت "که تبریک گفتن مسلمانان به  مسیحیان و عید دیدنی در اعیاد آنها و برعکس، در واقع ابراز صادقانه دوستی و محبت است و بر اعتقادات دینی تأثیری نمی‌گذارد و تدین و تقوا نباید به نفرت، انزوا، گوشه‌گیری و نگاه منفی و خصمانه نسبت به دیگران تبدیل شود." اسقف اعظم افزود "که مسیحیان کافر نیستند  و کریسمس در فلسطین پدیده‌ای گذرا نیست، بلکه یک رویداد بزرگ رهایی و نجات است و ما به عنوان فلسطینی‌ها، چه مسیحیان و چه مسلمانان افتخار می‌کنیم که کشور ما مهد مسیحیت است و مهمترین مقدسات همه ادیان را در آغوش دارد."

در واقع، مسیحیان در سال ۱۹۴۸ (هنگام تأسیس کشور اسرائیل) هشت درصد از جمعیت فلسطین را تشکیل می‌دادند، اما شمار آنها به دلیل مهاجرت کاهش یافت. همچنین شمار مسیحیان در نوار غزه نیز کاهش چشمگیری یافته است طوری‌که در سال ۲۰۰۷ (با روی‌کار آمدن حماس) تعداد مسیحیان حدود شش هزار نفر بود، در حالی که جمعیت مسیحیان در نوار غزه در سال جاری بیشتر از ۱۲۵۰ نفر نمی‌شود، زیرا اغلب آنها به دلیل اختلافات سیاسی و آشفتگی شرایط زندگی، از غزه به کرانه باختری مهاجرت کردند.

اسقف اعظم گفت درست است که تعداد مسیحیان فلسطینی کاهش یافته است، اما آنها به عنوان یک اقلیت نخواهند بود و هرگز اجازه نخواهند داد که به آنها به عنوان یک اقلیت دیده شود یا مناسبت‌های دینی، نمادها و ارزش‌های عقیدتی آنها مورد بی‌احترامی قرار گیرد. وی افزود که شعارهای تحریک آمیز، عقب‌ماندگی، نفرت و نژادپرستی، ویژگی‌های نادرست و غیر ملی است و او همواره با چنین اندیشه‌ها و تفکرات مبارزه خواهد کرد. اسقف اعظم گفت باور به خدا در قالب محبت و مهربانی پدیدار می‌شود و کسی که محبت و دوستی در نهاد او نباشد، عاری از هرگونه ارزش دینی، اخلاقی و انسانی خواهد بود. وی خاطرنشان کرد که آن‌چه از نهادهای وابسته به حماس صادر شده است هرگز به نفع فلسطینیان نیست.

در همین حال، عبدالهادی آغا، معاون وزیر امور دینی در نوار غزه، برای توجیه این رخداد، گفت که در چارچوب بیان احکام شرعی، به مسلمانان گفته می‌شود که از مراسم دینی دیگران تقلید نکنند، زیرا یک فرد مسلمان مکلف است از اقداماتی که در اعیاد دیگران انجام می‌شود و با شریعت اسلام سازگاری ندارد، دوری کند. به گفته وی، این توصیه‌ها هیچ ربطی به برگزاری اعیاد و مراسم دینی مسیحیان ندارد و تنها به مسلمانان مربوط می‌شود. نامبرده در تلاش برای کاستن از شدت این موضوع، خاطرنشان کرد که مسیحیان شریک میهن، آرمان و مبارزه هستند و ما با مسیحیان در بالاترین سطح ممکن همزیستی داریم و در تمام برنامه‌های اجتماعی با آنها همنوایی و همسویی داریم.

قابل ذکر است که حدود ۷۰ درصد از مسیحیان غزه از جامعه ارتدکس یونان پیروی می‌کنند، در حالی‌که بقیه کاتولیک‌های لاتین هستند، همچنان ساکنان غزه اعم از مسلمانان و مسیحیان به صورت معمول کریسمس را در ۲۵ دسامبر جشن می‌گیرند و از آن‌جا که حماس از زمان کنترل نوار غزه در سال ۲۰۰۷ برگزاری جشن کریسمس و سال نو را در ملأ عام ممنوع اعلام کرده است، این جشن‌ها بیشتر به صورت آرام و بی‌سر و صدا برگزار می‌شود.

در میان این کشمکش، جنبش حماس اعلام کرد که مسئولیت دولت در غزه را بر عهده ندارد و حماد الرقب، یکی از رهبران حماس گفت که آنها از زمان تشکیل دولت وفاق ملی فلسطین در سال ۲۰۱۷، نهاد‌های دولتی را ترک کرده و سرگرم کارهای سازمانی هستند. همچنان، فوزی برهوم، سخنگوی حماس، گفت که آنها با مسیحیان نوار غزه رابطه تاریخی عمیقی دارند و مسیحیان بخشی از ملت فلسطین هستند که در کنار ما علیه اسرائیل مبارزه می‌کنند.

در همین حال، ایهاب عیاد، یک شهروند مسیحی می‌گوید که این تنها تصمیم اتخاذ شده توسط نهادهای دولتی حماس نیست، زیرا مسیحیان نوار غزه بخشنامه دیگری را دریافت کرده اند که از آنها می‌خواهد برای پیشگیری از احتمال ابتلا به ویروس کرونا در خانه‌های خود بمانند و در جشن‌ها شرکت نکنند. در بخشنامه آمده است که هدف از این امر، محافظت از سلامتی آنها است و ایجاب می‌کند شهروندان از پذیرش روزنامه‌نگاران برای عکسبرداری از برگزاری هر جشن و مراسمی خودداری کنند تا در معرض ابتلا به بیماری عفونتی قرار نگیرند.

همچنان، ایاد بزم، سخنگوی وزارت کشور در نوار غزه تأکید کرد که باید اوضاع در غزه از این بیش دچار تنش و آشفتگی نشود، به ویژه این‌که مسیحیان از تمام حقوق شهروندی برخوردار هستند و در برگزاری مراسم دینی، اعیاد و جشن‌های خود کاملاً آزاد هستند.