به حاشیه رانده شدن کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین از مرکز تصیمم‌گیری

تأکید رهبران فلسطینی بر لزوم احیای نقش سازمان آزادی‌بخش فلسطین

اجلاس کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین در سال ۲۰۱۵. عكس از:  AFP

استعفای دکتر حنان عشراوی از عضویت کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به دلیل تضعیف نقش این نهاد که به عنوان "بالاترین مرجع برای مردم فلسطین" شناخته می‌شود و به حاشیه رانده شدن نقش آن در تصمیم‌گیری‌های عمده، هشداری برای ملت فلسطین است، به ویژه این‌که کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین عملا به تشکیلات خودگردان فلسطین وابسته شده است.

سیاستمداران و کارشناسان معتقدند که نقش کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین و کلیه نهادهای این سازمان (از شورای ملی تا شورای مرکزی)، از هنگام امضا شدن توافق‌نامه اسلو در سال ۱۹۹۳، به نفع تشکیلات خودگردان فلسطین عقب‌نشینی کرده اند.

با آن‌که کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین که ۱۸ عضو آن توسط شورای ملی انتخاب می‌شوند، بالاترین مرجع اجرایی برای مردم فلسطین محسوب می‌شود، این سازمان به باور کارشناسان به یک"نهاد مشورتی" تبدیل شده است. هرچند، تشکیلات خودگردان فلسطین با تصمیم سازمان آزادی‌بخش فلسطین تأسیس شده است، اما این نهاد، کلیه‌ای اختیارات سازمان را در دست گرفته و آن را به حاشیه رانده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حنان عشراوی، در بیانیه‌ استعفای خود افزوده است که کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین "از حاشیه‌نشینی و عدم مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها به شدت رنج می برد." وی خواستار "ایجاد اصلاحات لازم، فعال كردن نقش سازمان آزادی‌بخش فلسطین، بازگرداندن اختیارات و وظایف آن و احترام به مأموریت كمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین شد." حنان عشراوی همچنان بر ضرورت "چرخش دموکراتیک تشکیلات خودگردان فلسطین از طریق انتخابات" تأکید کرده و خاطرنشان کرد: "سیستم سیاسی فلسطین نیاز به تجدید مولفه‌های خود دارد و افزایش مشارکت جوانان و افراد باکفایت در مراکز تصمیم‌گیری یک نیاز مبرم برای احیای نقش این نهاد مهم به شمار می‌رود."

با این حال، تجدید مشروعیت نهادهای فرتوت و فرسوده سازمان آزادی‌بخش فلسطین، مستلزم برگزاری انتخابات شورای ملی فلسطین است که به عنوان پارلمان این سازمان محسوب می‌شود و موفقیت در انجام این اقدام می‌تواند به اختلافات مزمن میان جنبش‌های فتح و حماس که از حدود ۱۳ سال گذشته بدین سو ادامه دارد پایان دهد.

قبل ذکر است که جنبش حماس، جهاد اسلامی و جبهه مردمی برای آزادی فلسطین، که دومین فراکسیون بزرگ در سازمان آزادی‌بخش فلسطین است، آخرین نشست شورای ملی فلسطین که حدود دو سال پیش در رام‌الله برگزار شد را تحریم کردند. جبهه مردمی برای آزادی فلسطین در آن زمان خواستار به تعویق انداختن جلسه و تلاش برای تشکیل شورای ملی متحدی شد که تمام گروه‌های فلسطینی را دربر گیرد و تأکید کرد که عدم مشارکت حماس و جهاد اسلامی باعث تشدید اختلافات شده و ملت فلسطین را با چالش چندپارگی بیشتری روبه‌رو می‌کند.

با این حال و به‌رغم برگزاری ده‌ها جلسه گفت‌وگو میان حماس فتح به هدف پیوستن جنبش حماس به سازمان آزادی‌بخش فلسطین که به عنوان تنها نماینده قانونی مردم فلسطین شناخته می‌شود، زمینه وحدت میان جناح‌های فلسطینی فراهم نشد و مذاکرات نتوانست راه بیرون‌رفت از این بن‌بست را پیدا کند.

در همین حال، مصطفی برغوثی، دبیرکل ابتکار عمل ملی فلسطین عقیده دارد که سازمان آزادی‌بخش فلسطین از سال‌ها بدین سو به نفع تشکیلات خودگردان فلسطین به حاشیه رانده شده و نهادهای این سازمان تنها به یكی از موارد بودجه تشکیلات خودگردان فلسطین تبدیل شده اند. وی خواستار فعال‌سازی نقش سازمان آزادی‌بخش فلسطین از طریق برگزاری انتخابات (ریاست دولت، مجلس قانونگذاری و شوراهای ملی)، به عنوان "تنها راه تجدید مشروعیت این سازمان" شده و هشدار داد که خودداری از رسیدن به این مرحله، "شکاف میان رهبری و ملت فلسطین را عمیق‌تر می‌کند و در نتیجه، فلسطین به شدت دچار بحران و آشفتگی می‌شود.

از سوی دیگر، تیسیر خالد، یکی از اعضای کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین، "جلسات مشورتی" کمیته که طی ماه‌های گذشته برگزار شده است را رد کرده و گفت دایر نمودن چنین جلسات موهوم و جعلی، تنها به تلاش‌های که هدف آنها به حاشیه راندن نقش کمیته اجرایی فلسطین است، کمک می‌کند."

در همین حال، شماری از اعضای شورای مرکزی فلسطین تلاش‌هایی را برای دستیابی به آشتی ملی و تغییر ساختار سازمان آزادی‌بخش فلسطین آغاز کرده و خواستار برگزاری اجلاس جدید شورای مرکزی که از دو سال بدین سو تدویر نیافته است، شده اند و تأکید دارند که جلسات شورای ملی بایستی به صورت منظم و هر سه ماه یک بار برگزار شود.

جبرئیل رجوب، دبیر کمیته مرکزی فتح، اعلام کرد که مقدمات برگزاری جلسه شورا به هدف احیای نقش سازمان آزادی‌بخش فلسطین و به دست آوردن کلیه‌ای اختیارات سیاسی و قانونی و بازگردان سازمان آزادی‌بخش فلسطین به وضعیتی که فراخور فداکاری‌های ملت باشد، در حال انجام است.

خلیل شاهین، نویسنده و تحلیلگر سیاسی معتقد است که نهادهای سازمان آزادی‌بخش فلسطین که متشکل از دو شورای ملی و مرکزی و کمیته اجرایی هستند، پس از دست دادن وظائف و اختیارات خود، به "نهادهای مشاوره" تبدیل شده اند. وی افزود که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین از نهادهای رهبری در سازمان آزادی‌بخش فلسطین فاصله گرفته و تصمیم‌گیری‌های فردی او با رویکرد نهادی، عملا مغایرت دارد.

© IndependentArabia