کمتر از دو ماه دیگر کابینه جدید دولت آمریکا به رهبری جو بایدن شروع به‌کار خواهد کرد. بایدن در روزهای اخیر، تعدادی از نامزدهای احراز پست‌های کلیدی در کابینه خود را معرفی کرد و انتظار می‌رود تا هفته‌های آینده فهرست مقدماتی کابینه جدید به‌طور کامل مشخص شود. روز دوشنبه ۲۳ نوامبر، بایدن از انتخاب جان کری به‌عنوان نماینده ویژه خود در مسایل زیست‌محیطی خبر داد. حضور موفق جان کری در دولت اوباما در جریان مذاکرات هسته‌ای و پیمان زیست‌محیطی پاریس باعث شد بایدن، خواستار استفاده از تجربه‌های جان کری در تیم زیست‌محیطی دولت جدید گردد. 

سیاست زیست‌محیطی بایدن

خروج آمریکا از پیمان زیست‌محیط پاریس در زمان ترامپ، با مخالفت حزب دموکرات و فعالین محیط‌زیست روبرو شد. در زمان کمپین انتخابات ریاست جمهوری و پیش از آن، جو بایدن بارها با تاکید بر اهمیت مسئله تغییرات زیست‌محیطی، به لزوم بازگشت آمریکا به پیمان زیست‌محیطی پاریس تاکید کرده بود. بایدن در اولین روز رسمی ریاست جمهوری خود، بازگشت آمریکا را به پیمان پاریس وعده داده است. طرح بایدن برای بازگشت به پیمان پاریس، با استقبال کشورهای هم‌پیمان آمریکا در سطح جهان روبه‌رو شد. به گزارش رویترز، اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا در گفتگو با خبرنگاران تاکید کرد: «ما از بازگشت آمریکا به توافق آب‌وهوایی پاریس استقبال خواهیم کرد. بازگشت آمریکا به سایر سازمان‌های جهانی مانند سازمان جهانی بهداشت نیز مورد استقبال قرار خواهد گرفت.»

افزایش گازهای گلخانه‌ای، طوفان‌های شدید و خشکسالی در کنار شیوع بیماری‌ها و کاهش منابع و مواد غذایی از مهمترین تهدید‌های آب‌وهوایی در جهان است. در این راستا دموکرات‌ها به مسائل زیست‌محیطی توجه خاصی نشان داده اند. دولت اوباما با پذیرش توافق پاریس سعی کرد در راستای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای در صنایع آمریکا عمل کند. بایدن نیز در برنامه زیست‌محیطی خود، بر استفاده بیشتر از انرژی‌های پاک و تجدیدشونده تاکید کرده است و انتظار می‌رود با افزایش سرمایه گذاری‌ها در زیرساختار انرژی تجدید پذیر، شاهد افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی و تولید برق آمریکا بود. 

یکی از مواردی که مورد توجه دموکرات‌ها بوده است بهره‌گیری بیشتر از پتانسیل انرژی باد فراساحلی آمریکا است. در اکثر ایالت‌های ساحلی از ویرجینیا تا تگزاس و فلوریدا، پتانسیل مناسبی برای احداث نیروگاه فراساحلی بادی وجود دارد.

با توجه به اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر در دستیابی آمریکا به اهداف پیمان پاریس، انتظار می‌رود دولت فدرال توجه خاصی به بخش تحقیق و توسعه، بهره‌وری و نوآوری کند و با تصویب قوانین لازم، شرایط را برای حضور بیشتر بخش خصوصی در این زمینه فراهم کند. سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در دوران بایدن، می‌تواند افزایش یابد. این امر مستلزم فراهم نمودن شرایط لازم برای حضور شرکت‌های خارجی است. 

یکی از انتقادهایی که فعالین محیط ‌زیست نسبت به خروج آمریکا از پیمان پاریس داشتند این بود که در حال حاضر بیش از ۱۹۰ کشور، پیمان پاریس را امضا کرده‌اند و خروج آمریکا به‌عنوان قدرت جهانی از این توافق، باعث خواهد شد دستیابی به اهداف این توافق بیش از بیش سخت‌تر شود. با توجه به میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در آمریکا، پیوستن واشینگتن به این توافق، گام مهمی در دستیابی به اهداف این توافق خواهد بود. 

انتخاب جان کری به‌عنوان نماینده ویژه بایدن در امور زیست‌محیطی

جان کری به عنوان وزیر امور خارجه آمریکا نقش موثری در انعقاد پیمان زیست‌محیطی پاریس و پیوستن آمریکا به این توافق داشت. تصمیم ترامپ برای خروج آمریکا از پیمان پاریس، با مخالفت شدید جان کری نیز روبرو شد. فوریه گذشته جان کری در گفت‌وگو با سردبیر دویچه وله، سیاست ترامپ درباره ناتو یا پدیده گرمایش زمین را غیرمسئولانه خواند. در جریان این مصاحبه، کری که خود یکی از امضاکنندگان پیمان اقلیمی پاریس است گفت که ادعای دونالد ترامپ مبنی بر اینکه بار اصلی پیمان اقلیمی پاریس بر دوش آمریکا سنگینی می‌کند، «دروغی» بیش نیست. به گفته کری «پیمان اقلیمی پاریس، هیچ فشاری به آمریکا وارد نمی‌کند. این عادلانه نیست که ما آمریکا و جهان را در برابر هم قرار دهیم.» رفتار و اقدامات دونالد ترامپ غیرمسئولانه است.

باراک اوباما هم که توافق اقلیمی در زمان ریاست جمهوری وی امضا شد، در مورد خروج آمریکا از پیمان پاریس گفته بود ترامپ با خروج از توافق پاریس، «از قبول آینده» سر باز زده است. اوباما در بیانیه خود در این خصوص گفت: «اعتقاد دارم که ایالات، شهرها و کسب‌وکار آمریکایی، کماکان راه را ادامه خواهند داد و از کودکان ما و سیاره ما حفاظت خواهند کرد.»

معامله سبز بایدن و نقش جان کری

 در وبسایت جو بایدن با تمرکز به اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر، به رئوس «طرح جدید سبز»، اشاره شده است. این «طرح جدید سبز»، بسته پیشنهادی قانون آمریکا است که هدف آن رفع تغییرات آب‌و‌هوایی و نابرابری اقتصادی است. این قرارداد، مجموعه‌ای از اصلاحات اجتماعی و اقتصادی و پروژه‌های کارهای عمومی است. بایدن معتقد است که «طرح جدید سبز»، یک چارچوب اساسی برای پاسخگویی به چالش‌های آب‌وهوایی است که آمریکا با آن روبه‌رو است.

مالیات بر کربن

با انتخاب جان کری به عنوان نماینده ویژه بایدن در امور زیست‌محیطی، باید شاهد برنامه‌ریزی مدون برای رسیدن به اهداف طرح جدید سبز بود. افزایش مالیات بر کربن از مواردی است که جو بایدن توجه خاصی به آن خواهد داشت. دولت جدید آمریکا در تلاش خواهد بود تا با افزایش مالیات بر صنایع آلاینده محیط‌‌زیست، بخشی از این بودجه مورد نیاز طرح جدید سبز را فراهم کند. 

 بهره‌وری و نوآوری در انرژی‌های تجدیدپذیر

وعده جو بایدن برای تخصیص ۲ هزار میلیارد دلار برای بهره‌وری انرژی در طول ۴ سال نخست دوره ریاست‌جمهوری، باعث خواهد شد تا بخش تحقیق، توسعه و نوآوری بیش از بیش مورد توجه قرار گیرد. مراکز تحقیقاتی موجود در دانشگاه‌ها می‌توانند با تهیه پروژه‌های بهره‌وری، در کنار دولت فدرال و ایالتی به پیشبرد این طرح یاری کند. جو بایدن برای افزایش بهره‌وری انرژی، پیشنهاد بروزرسانی زیرساخت‌های ساختمان‌های مسکونی و اداری را مطرح کرده است. به‌ این منظور، تجهیزات انرژی حدود ۴ میلیون ساختمان در طول دوره ریاست‌جمهوری بایدن به‌روزرسانی خواهد شد. از رئوس برنامه‌های مهم زیست‌محیطی دولت بایدن، تولید ۱۰۰ درصدی برق مورد نیاز آمریکا از منابع تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۵ خواهد بود. انرژی خورشید و باد در کنار انرژی هسته‌ای، می‌توانند برای تحقق وعده تامین ۱۰۰ درصدی برق مورد نیاز آمریکا مورد استفاده قرار گیرند.

هیدروژن

مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی نیز به احتمال زیاد به یک جزء جدایی‌ناپذیر در سیاست خارجی بایدن تبدیل خواهد شد. بایدن وعده داد است با کشورهایی مانند چین  که می‌خواهند در راستای اهداف سیاسی و اقتصادی، به مفاد پیمان پاریس بی‌توجهی کنند و باعث گرمایش بیشتر زمین شوند مقابله کند. در این بین، انرژی هیدروژنی هم مورد توجه بایدن قرار گرفته است. بایدن مدافع افزایش تحقیقات در زمینه فناوری‌های در حال توسعه‌ای نظیر انرژی هیدروژنی و مخازن شبکه‌ای عظیمی است که برای ذخیره انرژی تولید شده از خورشید و باد به کار می‌روند. عدم‌توسعه چنین مخازنی، نقطه ضعف کلیدی منابع انرژی بدون کربن امروزی است.

با انتخاب جان کری به‌عنوان نماینده ویژه بایدن در امور زیست‌محیطی، باید شاهد افزایش نقش دیپلملسی انرژی و سیاست‌های زیست‌محیطی در سیاست خارجی آمریکا بود. در رابطه با چین که یکی از اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا است، سیاست زیست‌محیطی نقش فعالی ایفا خواهد کرد. حضور کری در تیم مشورتی بایدن باعث خواهد شد که در روابط با همه کشورها مسئله تغییرات اقلیمی بیش از بیش مورد توجه قرار گیرد. در دوره بایدن، صادرات انرژی با رعایت استاندارهای زیست‌محیطی، می‌تواند افزایش یابد. باید شاهد سیاست خارجی مبتنی بر اصول زیست‌محیطی در دوره بایدن و با حضور جان کری بود. برای موفقیت بهتر برنامه‌های زیست محیطی بایدن، باید شرایط هماهنگی لازم بین کلیه سازمان‌های مربوطه فراهم شود.