تسخیر ماکتِ ناو هواپیما‌بر با هلی‌کوپتر و قایق

موشک‌های بالستیک خلیج‌فارس و ضدرادار هرمز هنوز دو تهدید بالقوه برای ناوهای بزرگ هستند

ناوهای هواپیمابر دارای سامانه‌های دفاع هوایی هستند و امکان نزدیک شدن با هلیکوپتر به آن‌ها وجود ندارد- تسنیم

ساعت ۵:۳۰ به وقت محلی صبح روز گذشته، نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (ندسا) در یک اقدام تحریک‌آمیز چند موشک بالستیک به سمت پایگاه‌های العدید در قطر و الظفره در امارات متحده عربی که مورد استفاده نیروی هوایی ایالات‌متحده هستند شلیک نمودند.

اگرچه موشک‌ها پیش از رسیدن به این دو پایگاه در آب‌های جنوبی خلیج‌فارس سقوط کردند، اما باعث شدند تا نیروهای نظامی آمریکا در تمامی پایگاه‌هایشان در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در آماده‌باش کامل جهت مقابله با حمله موشکی قرار بگیرند.

شلیک این موشک‌های بالستیک در جریان رزمایش ندسا به نام «پیامبر اعظم-۱۴» در روز گذشته هفت تیرماه صورت گرفت، رزمایشی که بیش از آنکه به افزایش آمادگی رزمی این نیرو کمک کند در راستای عملیات روانی یا پروپاگاندا جهت افزایش روحیه پرسنل سپاه پاسداران صورت گرفته است.

 شبیه‌سازی حمله به ناو هواپیمابر

دو سال پس از رزمایش پیامبر اعظم-۱۲ در آذرماه ۱۳۹۷ که در جریان آن شبیه‌سازی عملیات آبی‌خاکی و تهاجم ساحلی توسط نیروی دریایی و زمینی سپاه پاسداران در سواحل جزیره قشم صورت گرفت، ندسا رزمایش پیامبر اعظم-۱۴ را در منطقه تنگه هرمز برگزار کرد.

همچون رزمایش پیامبر اعظم-۹ که در اسفندماه ۱۳۹۳ برگزار شد، ندسا حمله به یک ناو هواپیمابر و کنترل آن را شبیه‌سازی کرد. در این راستا، ماکت یک ناو هواپیمابر آمریکایی که پیش‌تر در رزمایش پیامبر اعظم-۹ مورد استفاده واقع شده بود در روز دوشنبه ۶ مرداد از بندرعباس خارج شده و به ۳۵ کیلومتری شرق جزیره قشم منتقل شد و با فاصله ۳۰ کیلومتر از سواحل هرمزگان مستقر شد.

برخلاف رزمایش پیامبر اعظم-۹ که در جریان آن چندین موشک کروز ضد کشتی کوثر، نصر و نور و همچنین موشک‌های بالستیک خلیج‌فارس به سمت ماکت ناو هواپیمابر آمریکایی سپاه شلیک شد، در رزمایش پیامبر اعظم به‌منظور جلوگیری از تخریب شدید این ماکت و کاهش هزینه‌های بازسازی آن، تنها سه موشک هوا به سطح شامل دو تیر موشک سی-۷۰۴ نصر شلیک‌شده از قایق‌های تندرو کلاس ذوالفقار و یک تیر موشک سی-۷۰۴کِی دی نصر هواپایه از یک فروند هلیکوپتر سبک بل-۲۰۶بی جت رنجر هوادریا (هواپیمایی نیروی دریایی) سپاه به سمت ماکت شلیک شدند. از این تعداد موشک، دو تیر به ناو برخورد و تیر سوم به دریا سقوط کرد.

پس از حمله با موشک‌های ضد کشتی، ۱۴ قایق تندروی سپاه ماکت ناو هواپیمابر را محاصره کردند و سپس یک فروند هلیکوپتر سنگین میل می-۱۷۱ ندسا اقدام به هلی‌برن یا راپل (انتقال با طناب از هلیکوپتر) نیروهای ویژه ندسا به ناو هواپیمابر کرد. سپس گروهی دیگر از نیروهای ویژه ندسا با چتر بر روی عرشه این ماکت فرود آمدند. برخلاف رزمایش پیامبر اعظم ۹، دیگر خبری از حمله با موشک بالستیک خلیج‌فارس، اژدر (از زیردریایی کلاس غدیر) و قایق‌های انتحاری ندسا به این ماکت نبود.

لازم به ذکر است که ناوهای هواپیمابر دارای سامانه‌های دفاع هوایی هستند و امکان نزدیک شدن با هلیکوپتر به آن‌ها وجود ندارد. به‌عنوان مثال هر ناو کلاس نیمیتر نیروی دریایی ایالات‌متحده دارای ۱۶ الی ۲۴ موشک سطح به هوای آر آی ام-۷ سی اسپارو، چهار تیربار ضدهوایی فالانکس و پرتابگرهای موشک‌های سطح به هوای کوتاهبرد آر آی ام-۱۱۶برای محافظت از خود است.

علاوه بر این سامانه‌های پدافندی، هر ناو هواپیمابر توسط سه ناوشکن و یک رزم‌ناو محافظت می‌شود. از این میان حداقل دو فروندشان به محافظت از حریم هوایی بر فراز و اطراف ناو هواپیمابر می‌پردازند. بنابراین در یک نبرد واقعی، امکان نزدیک شدن هلیکوپترها و قایق‌های تندروی ندسا به ناوهای هواپیمابر آمریکایی وجود نخواهد داشت و آنچه در جریان رزمایش پیامبر اعظم-۱۴ شبیه‌سازی شد تنها یک عملیات جهت افزایش روحیه پرسنل این نیرو است.

شبیه‌سازی عملیات دفاع ساحلی و استفاده از راکت‌های نقطه‌زن فجر ۴آر

در بخشی از رزمایش دو روزه پیامبر اعظم-۱۴ که دوشنبه شش مرداد آغاز شد، نیروهای ندسا اقدام به شبیه‌سازی دفاع ساحلی و مقابله با عملیات آبی-خاکی یا تاخت ساحلی دشمن پرداخت و در این راستا اقدام به شلیک موشک ضد کشتی سی-۷۰۴ نصر از پرتابگرهای زمینی در ساحل کرد.

همچنین راکت‌های غیر هدایت‌شونده ۱۰۷ میلی‌متری فلق، ۱۲۲ میلی‌متری آرش، ۲۴۰ میلی‌متری فجر-۳ و ۳۳۳ میلی‌متری فجر-۴ و توپ‌های ۱۰۶ میلی‌متری بدون لگد ام-۴۰ در کنار توپ‌های ضد هوایی ۲۳ میلی‌متری از دیگر تسلیحاتی بودند که توسط ندسا در شبیه‌سازی عملیات دفاع ساحلی مورد استفاده واقع شدند.

لازم به ذکر است در کنار تسلیحات فوق‌الذکر، نیروی دریایی سپاه برای نخستین بار از راکت‌های نقطه زن فجر-۴آر خود پرده برداشت. راکت‌های ۳۳۳ میلی‌متری هدایت دقیق با سامانه ناوبری اینرسی که پیش‌تر با نام بدر پی-۱ به شبه‌نظامیان حوثی تحویل داده شد و از مهرماه سال ۱۳۹۷ علیه ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در یمن استفاده شده‌اند.

این راکت‌های نقطه زن توپخانه‌ای هدایت دقیق همچنین به نیروهای حشد الشعبی، ارتش سوریه و حزب‌الله لبنان تحویل و تبدیل به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های اسرائیل و ایالات‌متحده در عراق، سوریه و لبنان شدند.

فجر-۴آر به‌عنوان نمونه‌ای مینیاتوری و کوچک‌تر موشک‌های بالستیک نقطه‌زن فاتح-۱۱۰ شناخته می‌شود. طول ۵ متری و قطر ۳۳ سانتیمتری فجر-۴آر در مقایسه با طول حدوداً ۹ متری و قطر حدوداً ۶۰ سانتیمتری فاتح-۱۱۰ امکان حمل‌ونقل و نگهداری آسان و امکان شلیک دو راکت از یک پرتابگر (به‌جای یک موشک فاتح-۱۱۰ از یک پرتابگر) برای کاربران آن فراهم می‌کند.

لازم به ذکر است که به علت ابعاد کوچک‌تر و میزان سوخت کمتر این راکت نقطه زن، برد آن در مقایسه با فاتح-۱۱۰ کمتر است اما در مقابل شناسایی و شکار آن توسط سامانه‌های پدافندی ناو یا ناوچه هدف به علت سطح مقطع راداری کمتر فجر-۴آر دشوارتر است.

قدرت‌نمایی و تهدید ایالات‌متحده

بر اساس یک بیانیه ستاد فرماندهی ارتش ایالات‌متحده (سنتکام)، حدود ساعت ۵:۳۰ صبح به وقت محلی روز گذشته، نیروی دریایی سپاه پاسداران اقدام به شلیک موشک‌های بالستیک به سمت پایگاه‌های هوایی الظفره در امارات و العدید در قطر کرد.

موشک‌ها پیش از رسیدن به پایگاه‌ها در آب‌های جنوبی خلیج‌فارس و در نزدیکی سواحل امارات و قطر سقوط کردند. پرواز آن‌ها از زمان شلیک تا سقوط چند دقیقه به طول انجامید و باعث وحشت و نگرانی در میان نیروهای نظامی آمریکایی مستقر در این پایگاه‌ها شدد.

متعاقباً پس از شلیک موشک‌ها، نیروی هوایی ایالات‌متحده آمریکا اقدام به رصد فعالیت‌های ندسا در جریان رزمایش پیامبر اعظم-۱۴ کرد. در این راستا یک فروند هواپیمای بوئینگ ئی-۸سی که مخصوص عملیات فرماندهی و کنترل و همچنین شناسایی اهداف زمینی و مدیریت میدان نبرد است، ساعت ۶:۳۰ پایگاه هوایی العدید در قطر را ترک کرد و به مدت حدوداً ۱۰ ساعت به شناسایی اهداف دریایی چون شناورهای نیروی دریایی سپاه در منطقه پرداخت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

علاوه بر آن یک فروند هواپیمای شنود رادیویی آر سی-۱۳۵وی از اسکادران ۳۸ شناسایی نیروی هوایی ایالات‌متحده آمریکا از همان پایگاه العدید به پرواز درآمده و مأموریت شنود مکالمات شناورها و هلیکوپترهای ندسا را بر عهده گرفت.

اگرچه تجهیزاتی که با آن نیروهای ویژه ندسا اقدام به اشغال و به کنترل خود درآوردن ماکت ناو هواپیمابر نمودند باعث ترس و نگرانی در میان مقامات و فرماندهان ارتش ایالات‌متحده آمریکا نمی‌شود اما موشک‌های بالستیک خلیج‌فارس (هدایت اینرسی) و ضدرادار هرمز هنوز دو تهدید بالقوه برای شناورهای سنگین و ناوهای بزرگ نیروی دریایی آمریکا هستند و در این روزها باعث شده‌اند که این نیرو از اعزام ناوهای هواپیمابر و سایر شناورهای سنگین خود به خلیج‌فارس خودداری کند.

فرماندهان نیروی هوایی ایالات‌متحده همچنین با استقرار بمب‌افکن‌های راهبردی بی-۵۲ اِچ در پایگاه العدید مخالفند و آن‌ها را به  پایگاه هوایی جزیره دیگو گارسیا اعزام می‌کنند، در حالی که ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا به جای استقرار در خلیج فارس در دریای عرب شمالی مستقر هستند.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه