به رغم تلاش‌های بی‌شمار انجام شده در طول چهار ماه گذشته، دولت جدید لبنان تا به حال موفق به کسب هیچ دستاورد قابل ذکری نشده و دست به اقدامی نزده است که حاکی از توانایی آن در بیرون کشیدن لبنان از باتلاق بحران‌های سیاسی و اقتصادی اخیر باشد. افزون بر آن، بیروت نتوانست وعده‌های را که برای صندوق بین‌المللی پول داده بود برآورده کند و در سیستم اقتصادی آشفته و آغشته به فساد لبنان، اصلاحاتی را به وجود آورد، اوضاع سیاسی و اقتصادی همچنان رو به وخامت است و لیره لبنان پیوسته ارزش خود را از دست می‌دهد. گذشته از آن، استعفای آلن بیفانی، مدیرکل وزارت دارایی لبنان که به عنوان معمار برنامه‌های اقتصادی لبنان شناخته می‌شود، ضربه‌ای دیگری بر پیکر ناتوان دولت جدید لبنان به شمار می‌رود.

در پیوند به دشواری‌های موجود در لبنان، یک منبع دیپلماتیک غربی اظهار داشت که جامعه جهانی فرصت کافی برای دولت لبنان داد تا با آوردن اصلاحات لازم، زمینه دریافت کمک‌های بین‌المللی به لبنان را فراهم کند، اما دولت لبنان نتوانست در ۴ ماه گذشته اقدام قابل ذکری برای متقاعد کردن جامعه جهانی و صندوق بین‌المللی پول انجام دهد و در عوض، لبنان بیشتر از پیش در عمق بحران فرو می‌رود.

از سوی دیگر، استعفای آلن بیفانی در حالی صورت گرفت که لبنان در مذاکرات خود با صندوق بین‌المللی پول با شکست روبه‌رو شده و قادر نیست مسئولان بین‌المللی را متقاعد به پذیرفتن شرایط آشفته لبنان کند. هرچند حسان دیاب، نخست وزیر لبنان سعی کرد مانع کناره‌گیری آلن بیفانی در وضعیت حساس کنونی شود، اما تلاش‌های وی نتوانست به نتیجه برسد، مشکل این‌جا است که این امر، شک و تردید مسئولان صندوق بین‌المللی پول را نسبت به توانایی‌های لبنان برای ایجاد اصلاحات بیشتر از پیش افزایش می‌دهد.

البته حسان دیاب در تلاش برای بیرون کردن لبنان از انزوای کنونی است و برای رسیدن به این هدف، سعی می‌کند روابط لبنان را با کشورهای عربی به ویژه با مصر و کویت گسترش دهد، افزون بر آن، نخست وزیر لبنان می‌کوشد لبنان را بار دیگر با کشورهای اروپایی پیوند دهد. در چارچوب همین تلاش‌ها حسان دیاب قصد دارد برای گسترش روابط با فرانسه عازم پاریس شود، اما تا به حال از جانب فرانسه پاسخ مثبتی دریافت نکرده است.

به گفته برخی منابع آگاه، حسان دیاب بدین باور است که برخی از جناح‌های داخلی از جمله "جریان مستقبل"، در صدد بدنام کردن دولت جدید لبنان هستند و با راه اندازی تبلیغات سوء مبنی بر این‌که دولت لبنان در کنترل سازمان حزب الله است، اعتبار دولت را در سطح بین‌المللی خدشه‌دار می‌کنند. در واکنش به این ادعا، مصطفی علوش، یکی از رهبران جریان مستقبل، گفت: دولت جدید لبنان نیازی به بدنام کردن ندارد، زیرا اقداماتی که تا کنون اتخاذ کرده است، چهره اصلی دولت را آشکار می‌کند و نشان می‌دهد که دستورات اساسی را حزب الله و جنبش میهنی آزاد صادر می‌کنند و هیچ کسی نمی‌تواند از این واقعیت آشکار چشم‌پوشی کند.

در همین راستا، سامی نادر، مدیر مرکز مطالعات استراتژیک مشرق، گفت: با در نظرداشت نتایج گفت‌وگوهای لبنان با صندوق بین‌المللی پول، می‌توان گفت که دولت لبنان در سطح جهانی با شکست روبه‌رو شده و بر لبه پرتگاه سقوط قرار گرفته است. در واقع، دولت جدید لبنان به هیچ موفقیتی دست نیافته است و رویکرد آن با تحولات داخلی وخارجی این حققیت را ثابت می‌کند که تصمیم‌گیرنده اصلی در دولت، حزب الله و جنبش میهنی آزاد هستند و همین واقعیت تلخ، دولت لبنان را در تمام عرصه‌ها با بن‌بست مواجه کرده است. چیرگی حزب الله و جنبش میهنی آزاد بر نهادهای تصمیم‌گیرنده باعث شده است تا دولت لبنان به جای پیشرفت و موفقیت به جلب حمایت خارجی، در حال فرو رفتن در عمق بحران‌های بیشتر سیاسی و اقتصادی باشد.

سامی نادر افزود: عراق با دشواری‌های بیشتری روبه‌رو بود، اما مصطفی‌الکاظمی، نخست وزیر جدید این کشور توانست در مدت کوتاهی به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد و نفوذ جناح‌های سیاسی و گروه‌های مسلح وابسته به ایران را در تمام عرصه‌ها کاهش دهد، اما حسان دیاب نتواست قادر به انجام هیچ اقدام مثبتی شود  و لبنان را از چنگ حزب الله و متحدان آن نجات دهد.

اما توفیق شومان، یکی از فعالان سیاسی لبنان بدین باور است که حزب الله به آسانی حاضر به عقب‌نشینی نمی‌شود و سعی می‌کند تا آن‌جا که ممکن باشد در برابر اقدامات آمریکا ایستادگی کند، زیرا ایران نمی‌خواهد همان‌گونه که عراق را از دست داد، لبنان را نیز از دست بدهد. وی افزود: ایران در عراق با چالش‌های سختی روبه‌رو شد و در نتیجه، نتوانست از دستاوردهای چندین ساله خود در عراق حمایت کند، بنابر این، تهران نمی‌خواهد این واقعیت ناگوار را بار دیگر در لبنان تجربه کند. تردیدی نیست که از دست دادن لبنان برای ایران قابل تحمل نیست، زیرا تضعیف نقش ایران در لبنان، بر اوضاع سوریه نیز سایه می‌افکند و در فرجام، پروژه سیاسی ایران در سراسر منطقه شکست می‌خورد.

البته دولت لبنان تنها با چالش فشارهای خارجی روبه‌رو نیست بلکه اغلب گروه‌های سیاسی و حتی شهروندان لبنان نیز که متحمل فشارهای اقتصادی ناشی از عملکردهای حزب الله و متحدان آن در کشور هستند، پیوسته دولت لبنان را مورد انتقاد قرار می‌دهند و از هرگونه همکاری با دولتی که آن را دست نشانده ایران و متحدان آن می‌دانند، خودداری می‌کنند.

بدین ترتیب، به صراحت می‌توان گفت دولت لبنان نه تنها با بحران شدید اقتصادی و چالش‌های داخلی مواجه بوده بلکه به شدت در انزوا و درماندگی قرار گرفته است و تداوم وضعیت کنونی می‌تواند دولت لبنان را به زودی بر لبه پرتگاه سقوط قرار دهد.

https://www.independentarabia.com