وضع زندان‌های بریتانیا بحرانی است، این را می دانیم. خشونت گسترده، فساد نگهبانان، شورش، قتل، خودکشی، آمار بی‌سابقه خودزنی و حمله! این ها همه برای زندانیان جزئی از زندگی روزمره است.

در قلب این نظامِ به گفته یک عضو کمیته قضایی پارلمان «وحشتناک»، استفاده از مواد مخدر است. داستان‌ها از مواد روانگردانی به نام «ادویه» (اسپایس) در زندان‌ها و آسیب‌هایش شنیده‌ایم: داستان زندانیان معتادی که تبدیل به زامبی شده و به ناگاه وحشی می‌شوند اغلب در سرخط اخبار قرار می‌گیرد، اما مسئولین قادر به اقدامی موثر در قبال آن نیستند.

اما تصویری که از فراگیری مصرف مواد مخدر در زندان‌ها داریم به هیچوجه کامل نیست و نقش نسخه تجویزی پزشکان زندان‌ها را که از بودجه مالیات مردم تامین می‌شود نادیده می‌گیرد. این داروها از جمله «اسپایس» و دیگر داروهای مخدر، آنچه را بنیاد "فورواد" «چرخه پر هرج و مرج خشونت و جنایت» توصیف کرده، تکمیل می‌کند. 

در گرماگرم تلاش مسئولان برای مقابله با افزایش تصاعدی موارد خشونت در زندان‌ها، تعداد معتادان به مواد مخدر غیرقانونی در زندان ها در طول پنج سال گذشته دوبرابر شده است. اما در این میان سیاست تجویز داروهای آرام‌بخش مصنوعی از جمله «متادون» و «بوپرنورفین» برای ترک اعتیاد زندانیان نیز موجب نگرانی ناظران شده است. 

نگهبانان زندان‌‌ها، زندانیان سابق و مددکاران اجتماعی، همگی به ایندیپندنت گفته اند نظام حاکم بر اعتیاد در زندان‌ها ناقص بوده و ضمن ترغیب خرید و فروش مواد مخدر در داخل زندان‌ها، امکان برگشت اعتیاد و مرگ به دلیل مصرف بیش از حد مواد را افزایش می‌دهد.

در چارچوب سیاست‌های جاری وزارت بهداشت و خدمات اجتماعی در مورد زندان‌ها، زندانیان معتاد به مواد مخدر تحت برنامه ترک اعتیاد از طریق داروهای جایگزین قرار گرفته و به بخش معتادان زندان فرستاده می‌شوند. 

اگر حکم حبس زندانی بیش از شش ماه باشد بخش خدمات درمانی زندان مقدار داروی تجویز شده او را به تدریج کم کرده و به صفر می‌رساند. اگر حکم کمتر از شش ماه باشد، زندانی روی داروهای جایگزین گذاشته می‌شود تا آن را پس از آزادی و بازگشت به جامعه ادامه دهد. 

هرچند به گفته مایک ترِیس، رئیس بنیاد «فوروارد» و معاون تونی بلر در مبارزه با مواد مخدر، این روش «از نظر بهداشتی منطقی» است و بالقوه می‌تواند جان مردم را نجات دهد، اما اعمال آن در شرایط بی‌ثبات زندان ها عملا غیرممکن است.  

او به ایندیپندنت گفت: «این استراتژی به خاطر تعداد کثیر زندانیان که درمان‌ها را دنبال نکرده و داروهایی را که برایشان تجویز می‌شود می‌فروشند و در کنار آن ترکیبی از مواد مخدر را که از بازار سیاه ابتیاع کرده‌اند مصرف می‌کنند، تاثیر چندانی ندارد.» 

«به تعداد اندکی از زندانیان فرصت داده می‌شود ازچرخه اعتیاد، جنایت و حبس مجدد بیرون بیایند.»

به گفته یک منبع مطلع در داخل وزارت بهداشت و خدمات اجتماعی، واقعیت این است که تنها درصد اندکی از زندانیانی که برایشان داروهای جایگزین تجویز می شود راه ثبات و سلامت را درپیش می‌گیرند. 

به گفته استیون (*) که به مدت ۲۴ سال در خط مقدم نگهبانی زندان‌های بریتانیا بوده، زندانیان محکوم به حبس‌های کوتاه مدت میان شش تا دوازده ماه بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند. در عوض راهنمایی این زندانیان برای ترک اعتیاد، زندان ها به طور معمول میزان داروی آن‌ها را چند هفته پیش از آزادی افزایش می‌دهند که بدین گونه اعتیاد آن‌ها «به طور رایگان ادامه پیدا می‌کند.» 

او به ایندیپندنت گفت: «زندانیانی هستند که با اعتیاد به هروئین وارد می‌شوند و ما درعوض کمک به ترک عادت، اعتیادشان را تا زمان مرخصی شان حفظ می‌کنیم.»  

«آن ها احتمالا از گوشه خیابان آمده و معتاد به هروئین هستند. چه می‌کنند؟ در بدو ورود به زندان روی ۱۵۰ میلی متادون گذاشته می‌شوند. پس از شش ماه این مقدار را به ۱۰۰ میلی و پس از نه ماه به ۷۵ میلی کاهش می‌دهند. بعد می گویند 'خدایا قرار است سه ماه دیگر مرخص بشود' و بار دیگر میزان دارو را افزایش می‌دهند.»

«آن‌ها بار دیگر مقدار داروی تجویز شده را تا حدی که در آغاز ورود آن ها به زندان بوده بالا می‌برند، صرفا به خاطر این که نمی‌خواهند پس از خروج از زندان دست به مصرف بیش از حد مواد بزنند. بنابراین، آنچه برایشان کرده‌ایم این بوده که اعتیادشان را ادامه داده‌ایم تا وقتی مرخص می شوند به مصرف مواد مخدر ادامه دهند تا آنجا که دوباره راهی زندان شوند.»

«ما بیشترین بودجه داروهای تجویز شده در زندان را روی «سابیوتکس» (بوپرنورفین) و مرفین هزینه می‌کنیم. میلیون ها پوند هزینه می‌کنیم تا اعتیاد زندانی ها ادامه پیدا کند.» 

تقاضای ایندیپندنت در ارتباط با آزادی اطلاعات نشان داده که در ۱۳ زندان از ۱۶ زندان در بریتانیا تعداد نسخه‌های تجویز شده برای داروهای جایگزین مواد مخدر در پنج سال گذشته افزایش یافته است.   

زندان ناتینگهام که یکی از محافظت شده‌ترین زندان های بریتانیا با ظرفیت ۱۰۶۰ زندانی است، شاهد یکی از چشم‌گیرترین شاخص‌های افزایش تجویز داروی جایگزین بوده است. میان سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ تعداد زندانیانی که پزشک زندان برایشان داروی متادون تجویز کرده دوبرابر شده  و از ۴۲۹ نسخه به ۹۴۸ نسخه رسیده است.

در زندان‌های دیگری از جمله «بل مارش»، «بیرمنگام» و «هیندلی» هزینه مصرف متادون و بوپرنورفین بیش از دو و سه برابر شده است.

مسئولین می‌گویند در زندان ها از داروهای جایگزین به عنوان «وجه رایج» استفاده می‌شود و در حالی که زندانیان سعی می‌کنند داروهای تجویز شده‌شان را به سایرین بفروشند، پزشکان، پرستاران و نگهبانان زندان و زندانیان «مرتبا با یکدیگر در حال بازی موش و گربه هستند.» این، زندان را به یک بازار سیاه پشت میله ها تبدیل می‌کند. 

مارک فِرهِرست، دبیرکل اتحادیه ملی کارگری برای کارکنان زندان‌ها، مراکز تادیبی و روان درمانی با ۳۷ هزار عضو در سراسر بریتانیا می‌گوید: «وقتی داروهایی مثل سابیوتکس و متادون بدستشان بیفتد با آن معامله می‌کنند.»

«کاری که می‌کنم (زندانی می کند) این است که: یک قطعه پنبه در دهانم می گذارم و متادون را روی آن می‌خورم که تماما جذب پنبه می‌شود و بعد پنبه را از دهانم درمیاورم و برایتان داخل یک فنجان می‌اندازم و شما در ازای آن پرداخت می‌کنید. باورنکردنی است.»

فرانسیس کروک، مدیر نهاد موسوم به «لیگ هوارد برای اصلاح وتادیب» هشدار می‌دهد که سیستم کنونی تنها بدتر می‌شود. 

او گفت: «موارد مرگ و میر از مصرف بیش از حد مواد مخدر یا ترکیب داروهای تجویز شده در داخل زندان‌ها افزایش یافته است. در خارج از زندان‌ها، به نظر می رسد اکثر کسانی که در جامعه از مصرف بیش از حد مواد مخدر جان می‌سپرند، به تازگی از زندان آزاد شده‌اند.» 

به رغم این، وزارت دادگستری بریتانیا «اطمینان دارد که می تواند این بحران را خاموش کند. این وزارتخانه مبلغ ۷۰ میلیون پوند به مبارزه با مواد مخدر، افزایش تدابیر امنیتی و بهبود اخلاقیات در زندان‌ها اختصاص داده است.» مقامات این وزارتخانه معتقدند هم اکنون گام‌هایی در جهت ایجاد «یک محیط امن تر» در زندان‌های کشور برداشته شده است.

ایندیپندنت همچنین مطلع شده در برخی زندان‌ها «صندوق های ایمنی دارو» به آزمایش گذاشته شده تا مشکلات ناشی از داروهای تجویز شده را برطرف کند. این مشکلات عموما از آن جا ناشی می‌شود که زندانیان دوزهای داروی روزانه یا هفتگی خود را در وقت بخصوصی که برای سایر زندانیان یکی است و همه از آن مطلع هستند از دریچه ارائه دارو دریافت می‌‌کنند. این به معامله گران مواد مخدر اجازه می‌دهد داروی زندانیان را شناسایی کرده و از آنها به زور گرفته یا بدزدند. این رفتار به خشونت و نیز معاملات مواد مخدر در زندان دامن می‌زند.

اما با ابتکار جدید، صندوق‌های قفل زده با داده های بیومتریک در زندان ها تعبیه می‌شود که به زندانی امکان می‌دهد در هر موقع روز یا هفته با لمس یک دگمه جعبه دارویش را باز کند. یک منبع مطلع می‌گوید این ابتکار می تواند معاملات مواد مخدر در زندان ها را محدود کند.

اما در حال حاضر مسئولان زندان‌ها چندان خوشبین نیستند. یک زندانی سابق که اکنون در بخش إصلاحات و احیاء کار می کند می‌گوید مقامات مسئول باید دست از دفع مسئولیت از خود برداشته و اقداماتی در نظر گیرند که به زندانیان کمک کند اعتیادشان را ترک کنند.

او می‌گوید سیاست آلوده کردن مجدد زندانی به مواد مخدر درصورت عدم ترک کامل پیش از آزادی، در أساس غلط است: «آن‌ها (پزشک زندان) بار دیگر میزان داروی مخدر زندانی را به گونه‌ای افزایش می‌دهند که پس از آزادی برای زندان مسئله ساز نشود» – حالا او مسئول سرویس‌های تادیبی است.

«ما راه حلی ارائه نداده ایم؛ تنها مسئله را به جای دیگری احاله کرده‌ایم.»

*اسامی برای حفظ حریم خصوصی افراد عوض شده‌اند.