محققان پس از فرستادن موفقیت‌آمیز بذر شابانک به فضا گفته‌اند که می‌شود سبزیجات سالادی را در مریخ پرورش داد.

در این پژوهش محققان یک میلیون بذر شابانک همراه موشک واقعی به این ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستادند. حامی این مأموریت که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، فضانورد بریتانیایی «تیم پیک» بود.

شش ماه بعد که بذرها به زمین بازگشت، ۶۰۰ هزار کودک از سراسر بریتانیا با شرکت در آزمایشی که انجمن سلطنتی باغبانی ترتیب داده بود، از این بذرها مراقبت کردند و آن‌ها را پرورش دادند.

بذرها در سفینه فضایی زنده ماندند و گیاهان پا گرفتند، اما پژوهشگران گفته‌اند که «قدرت جوانه‌زنی» بذرها در سفینه کاهش یافته است.

محققان بر این باورند که یافته‌هایشان که اخیراً در نشریه لایف منتشر شده است، آنان را یک گام به پاسخ این سؤال نزدیکتر می‌کند که آیا کشت گیاهان خوراکی در مأموریت‌های فضایی درازمدت ممکن است، یا نه.

دکتر جیک چندلر از دانشکده علوم زیستی دانشگاه رویال هالووی لندن و نویسنده این مقاله، گفت: «انتقال بذرهای باکیفیت به فضا و نقاط دورتر و پرورش گیاهان برای توسعه تحقیقات بشر راجع به فضا، مریخ و سایر کرات، ضروری است.»

«نتایج این تحقیق نشان داد که سفر شش ماهه به فضا، جوانه‌زنی بذر شابانک را در مقایسه با بذرهایی که روی زمین بودند، کاهش داد و این نشان می‌دهد که سفر فضایی سرعت فرایند پیرشدن را بیشتر می‌کند.»

این پژوهشگران می‌گویند، برای حفظ کیفیت بذرهای خفته در طول سفر فضایی باید از آن‌ها در برابر اثرات مخرب تشعشعات کیهانی و لرزش‌های مکانیکی سفینه حفاظت کرد.

در این مطالعه مشخص شد که بذرها در ایستگاه فضایی بین‌المللی ۱۰۰ برابر بیش از سطح زمین تشعشع جذب می‌کنند.

این محققان بر این باورند که سفر به مریخ دستکم ۵ برابر ایستگاه فضایی بین‌المللی آنان را در معرض این تشعشعات قرار می‌دهد.

اما به رغم این چالش‌ها، متخصصان می‌گویند اگر از بذرها به قدر کافی محافظت شود، پرورش گیاهان خوراکی در مأموریت‌های بلندمدت امکان‌پذیر است.

دکتر چندلر گفت: «پس وقتی به دقت از بذرها در برابر عوامل مخرب احتمالی شامل تشعشعات فضایی و لرزش‌های مکانیکی محافظت کردیم، دانه‌ها زنده ماندند و احتمالاً یک گام به خوردن سبزیجات خانگی در مریخ نزدیک شدیم.»

سرگرد پیک هم افزود: «این آزمایش یکی از بزرگترین و الهام‌بخش‌ترین آزمایش‌ها در نوع خود بود و بیش از نیم میلیون جوان، داده‌های قابل‌اتکایی جمع‌آوری کردند و به محققان دانشگاه رویال هالووی در پژوهش راجع به اثرات سفر فضایی بر بذر شابانک کمک کردند.»

«انسان در سفر به مریخ باید راهی برای سیر کردن خود پیدا کند. به کمک این پژوهش می‌توانیم راجع به شرایط نگهداری از بذرها و جوانه‌زنی آن‌ها اطلاعات زیستی به دست آوریم که دانستن آن‌ها برای مأموریت‌های فضایی آینده حیاتی خواهد بود.»