به نظر می رسد انتصاب ملا یعقوب فرزند ملا عمر نخستین رهبر گروه طالبان، حامل پیام های جدیدی باشد؛ پیام هایی که محتوایش تشدید خشونت ها و داغ تر شدن فصل جنگ در افغانستان است. 

حوالی صبح روز پنجشنبه، یک خود روی پر از مواد انفجاری در شهر گردیز مرکز استان پکتیا در شرق افغانستان، منفجر شد و از اثر آن ده ها تن کشته و زخمی شدند. 

گروه طالبان مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفته و مدعی شدند که ده ها سرباز ارتش ملی افغانستان را با این انفجار کشته اند. اما حکومت با رد این ادعا گفت که خودروی انتحاری قبل از رسیدن به هدف شناسایی شده و انفجار داده شد که باعث کشته شدن پنج غیرنظامی و زخمی شدن بیش از ۲۰ تن شده است.

به گفته مقام ها در استان پکتیا، اکثریت قربانیان این حادثه نیز افراد غیر نظامی اند. این حمله ۴۸ ساعت پس از دو رویداد خونین تروریستی در شهرهای کابل و جلال آباد صورت می گیرد که نزدیک به ۵۰ کشته و بیش از ۸۰ زخمی بر جا گذاشت. 

دولت افغانستان این حملات را کار طالبان دانسته و به نیروهای امنیتی افغان دستور داده شد تا حملات تهاجمی بر علیه گروه طالبان آغاز کنند. طالبان نیز سریعا نسبت به این دستور واکنش نشان داده و گفتند که اشرف غنی می خواهد در سایه جنگ به حکومتش ادامه دهد. اما به نظر می رسد که قبل از تغییر وضعیت نیرو های امنیتی افغان به حالت تهاجمی، گروه طالبان تصمیم خود را برای تشدید نبردها در افغانستان گرفته بود.

این تصمیم را می توان از تحولاتی که در ساختار رهبری این گروه به وجود آمده است دید. ملا یعقوب فرزند ملا عمر رهبر نخست طالبان به عنوان رئیس کمیسیون نظامی طالبان تعیین شد. 

کمیسیون نظامی طالبان، نهاد پر قدرتی است که تمامی بار جنگ در افغانستان بر دوش این کمیسیون نهاده شده است. به همین دلیل ریاست کمیسیون نظامی هم تراز رهبری این گروه نیز است. مهم تر این که شاخه جنوب و شرق کمیسیون نظامی که قبلا به دو بخش تقسیم شده بود، دوباره با هم ادغام شده و تحت یک رهبری که ملا یعقوب باشد قرار گرفته است.

این تغییر و تحولات در ساختار رهبری طالبان دلایل متعدد دارد. از جمله این که نگرانی رهبری طالبان از پیوستن جنگجویان این گروه به داعش بیشتر شده بود. پس از امضای توافق صلح با دولت آمریکا، بخشی از کمیسیون نظامی و فرماندهان این گروه در داخل افغانستان با این توافق همراه نبودند. 

به خصوص با طرح خروج نیروهای امریکایی در ظرف ۱۴ ماه. تعدادی از فرماندهان طالبان به این باور بودند که نیروهای آمریکایی باید در مدت شش الی نه ماه از افغانستان خارج شوند. تعدادی دیگر نیز پا را از این جلوتر گذاشته و باور داشتند که امریکا باید به زور سرنیزه از افغانستان رانده شود. 

توافق صلح تا حدی نارضایتی را در صفوف طالبان ایجاد کرد. پیوستن تعدادی از جنگجویان طالب به داعش نگرانی را در رهبری طالبان افزایش داد. حالا رهبری با انتصاب ملا یعقوب فرزند ملا عمر که هنوز محبوبیت زیادی در نزد طالبان دارد، می خواهد تا دلبستگی به این گروه را در نزد آنان بیشتر بسازد. مسلما ملا یعقوب برای درگیر ساختن جنگجویان، جنگ را داغ تر از گذشته در داخل افغانستان رهبری خواهد کرد.

دلیل دیگری که باعث این تغییر در رهبری گروه طالبان شده است. فشار "آی اس آی"، سازمان اطلاعاتی پاکستان، بر رهبری طالبان برای دور شدن از ایران است. آی اس آی، به این نتیجه رسیده است که گروه طالبان بیش از حد به رژیم جمهوری اسلامی ایران نزدیک شده اند و تحت تاثیر سپاه پاسداران قرار دارند. 

گفته می شود که سردار ابراهیم که قبل از ملا یعقوب مسئول کمیسیون نظامی طالبان بود، رابطه نزدیکی با سپاه پاسداران داشت. حالا رهبری طالبان با برکناری سردار ابراهیم و جایگزینی ملا یعقوب، هم نفوذ سپاه پاسداران را بر رهبری طالبان تضعیف کرده است و هم نقش دفتر مشهد که در این اواخر حضور فعال تری در میان طالبان پیدا کرده را، کم رنگ تر ساخته است.

ملا یعقوب در کنار ریاست کمیسیون نظامی طالبان، سمت معاونت مولوی هبت رهبر گروه طالبان را نیز بر عهده دارد. تعدادی از کارشناسان به این باورند که ضعف مدیریتی و نداشتن باور عمیق به ملا هبت الله در صفوف طالبان، باعث شده تا ملا یعقوب توسط پاکستان به راس قدرت نزدیک ساخته شود. 

احتمال دارد به زودی ملا یعقوب رهبری طالبان را نیز بر عهده بگیرد. این احتمال از آنجایی نشات میگیرد که تعدادی از فرماندهان طالبان می گویند که ملا یعقوب در کنار یک جنگجو بودن، یک عالم دینی نیز است. دقیقا همان چیزی که برای رهبری طالبان و امیر المومنین شدن نیاز است.