با گذشت بیش از دو ماه از شلیک دو موشک از پدافند هوایی نزدیک فرودگاه امام خمینی به هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ مسافر و خدمه آن، بار دیگر موضوع تحویل جعبه سیاه این هواپیما مطرح شده است. این بار خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع خود تایید کرده که نماینده ایران در آژانس هوانوردی سازمان ملل با تحویل جعبه سیاه به اوکراین موافقت کرده است.

بنابراین گزارش فرهاد پرورش در نشست روز چهارشنبه این شورا اعلام کرده که ایران جعبه سیاه پرواز شماره ۷۵۲ خط هوایی بین‌المللی اوکراین را به فرانسه یا اوکراین ارسال می‌کند. اقدامی که به گزارش این خبرگزاری فرانسوی مورد استقبال کانادا و اوکراین قرار گرفته است. این دو کشور پس از ایران بیشترین شمار شهروندانی را دارند که در سرنگونی این پرواز جان خود را از دست دادند.

این در حالی است که از بامداد هجدهم دی‌ماه که هواپیمای اوکراینی بر فراز تهران ساقط شد، مقامات جمهوری اسلامی مواضع متناقضی در مورد تحویل جعبه سیاه به کشوری که توانایی بازخوانی اطلاعات آن را داشته باشد، داشته‌اند. در روزهای نخست گفته می‌شد که جعبه سیاه به فرانسه (از معدود کشورهایی که تکنولوژی و دانش بازخوانی اطلاعات را دارد) ارسال می‌شود، اما به تدریج موضع تهران به سوی عدم تحویل جعبه سیاه تغییر کرد و در نهایت نیز محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفت: «نمی‌توانیم اطلاعات جعبه سیاه را بخوانیم، اما آن را تحویل نمی‌دهیم.»

هواپیمای اوکراینی در حالی با دو موشک مجاورتی سرنگون شد که سپاه سرگرم انجام حمله‌های موشکی علیه پایگاه نظامی آمریکا در عراق بود تا «انتقام سخت» کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه را بگیرد. او پنج روز قبل در ۱۳ دی‌ماه در جریان حمله پهپادی نیروهای آمریکایی در خارج از فرودگاه بغداد کشته شده بود.

اما عدم اعلام منطقه پرواز ممنوع در شرایطی که حمله‌های موشکی در جریان بوده و وضعیت جنگی برقرار بوده و همچنین برخورد دو موشک به هواپیمای اوکراینی، تردید‌های زیادی را در مورد دلایل ساقط شدن هواپیمای اوکراینی پدید آورده است.

در صورتی که جعبه سیاه این هواپیما به کشوری که توانایی بازخوانی آن را دارد، تحویل داده شود، احتمال پی بردن به آنچه که در لحظات آخر قبل از سرنگونی هواپیما گذشته، وجود خواهد داشت.

فرانسوا فیلیپ شامپین، وزیر امور خارجه کانادا معتقد است تحویل جعبه سیاه گامی در جهت درست است. او گفت: «روی حرف ایرانیان حساب می‌کنم، اما زمانی عمل آنها را قضاوت خواهم کرد که جعبه سیاه در اروپا باشد و کارشناسان ما قادر به برآورد آن باشند.»

سفیر اوکراین در کانادا نیز از تصمیم ایران برای تحویل جعبه سیاه استقبال کرده و می‌گوید در صورتی که تجربه و دانش بیشتری نیاز باشد اطلاعات برای تحلیل به فرانسه فرستاده می‌شود.

 تهران ادعا می‌کنند هر دو جعبه سیاه آسیب دیده‌اند و توانایی بازخوانی آن را ندارد، اما در عین حال در دو ماه گذشته از تحویل آن خودداری کرده است.

وزیر حمل و نقل کانادا در نشست روز گذشته به ایران هشدار داد، تا زمانی که اطلاعات تحلیل نشوند، ‌نمی‌توان به دلایل سرنگونی تراژیک این پرواز پی‌برد. او در ادامه گفت: «دو ماه گذشته و ایران هنوز جعبه سیاه را تحویل نداده و این نگران کننده است.»

تهران در آغاز دلیل سرنگونی هواپیمای اوکراینی را مشکل فنی اعلام می‌کرد و پس از سه روز انکار تحت تاثیر فشار رسانه‌ای و بین‌المللی پذیرفت که این هواپیما در نتیجه «خطای انسانی» ساقط شد. با این وجود با گذشت دو ماه هنوز عاملان این «خطای انسانی» معرفی یا محاکمه نشده‌اند.