آثار یک نوع بیماری لوزالمعده که امروز گروهی از مردم به آن مبتلا هستند، در فسیل دم دایناسوری که ۶۶ میلیون سال پیش می‌زیسته، پیدا شده است. 

این بیماری در تومور اسکلت یک دایناسور جوان در ایالت آلبرتای کانادا کشف شده است. 

پژوهشگران اسرائیلی در تل آویو با استفاده از کامپیوتر توموگرافی با تفکیک پذیری بالا این تومور را دوبارهسازی کرده و متوجه شده‌اند توده‌ای در داخل جزایر لانگرهانس [اندام‌های کوچک دایره‌وار در داخل لوزالمعده که عمدتا مسئول ترشح انسولین هستند] دایناسور رشد کرده بوده. این بیماری امروزه به عنوان «هیستوسایتوسیس» یا ال‌سی‌اچ شناخته می‌شود که نوعی سرطان است.

به تعبیر سازمان بهداشت عمومی ‌بریتانیا، ال‌سی‌اچ یک «بیماری نادر» است که برخی خصوصیات سرطان را دارد.

نهاد موسوم به انستیتوی ملی سرطان آمریکا نیز این بیماری را در فهرست خود قرار داده است.

دکتر هیلدا مِی، استاد رشته مردم‌شناسی دانشگاه تل آویو، می‌گوید منافذی که در دو بخش ستون فقرات دایناسور دیده می‌شد، «بی نهایت» شبیه به خلل و فرجی بود که در بیماری ال‌سی‌اچ مشاهده می‌شود.

او افزود، مطالعه و تحلیل بیشتر روی نتیجه آزمایش‌ها نشان داد که عارضه دم دایناسود قطعا ناشی از بیماری ال‌سی‌اچ بوده: «این نخستین باری است که این بیماری در یک دایناسور مشاهده شده است.»

پژوهشگران امیدوارند کشفشان به مطالعاتی که در زمینه درمان‌های تکاملی جریان دارد، کمک کند.

ایزرائِل هرشکُویتز، استاد دانشگاه تل آویو، می‌گوید: «سعی ما بر این است که ببینیم چرا بعضی بیماری‌ها در طول تکامل موجودات زنده ادامه پیدا می‌کنند. با یافتن علل آن، می‌توانیم راه درمان موثر آنها را بیابیم.»