هر فرد بوی منحصر به خود را دارد، و مجموعهای از عوامل زیستی، روانی و محیطی در شکلگیری بوی بدن نقش دارند.
کریگ رابرتس، از دانشگاه استرلینگ، به سرویس جهانی بیبیسی میگوید جنسیت، سن، وضعیت هورمونی، بیماری، خلقوخو، میزان تسلط و حتی بارداری یا تخمکگذاری میتوانند بوی بدن را تغییر دهند. بسیاری از این عوامل خارج از کنترل ماست، اما بخشی از آنها، از جمله تغذیه، مستقیم به سبک زندگی مرتبط است و نه تنها بر بوی بدن بلکه بر درک دیگران از جذابیت فرد اثر میگذارد.
غذا از دو مسیر اصلی بر بوی بدن اثر میگذارد: دستگاه گوارش و پوست. هنگام هضم، باکتریهای روده ترکیبات غذایی را تجزیه و مولکولهایی تولید میکنند که ممکن است از طریق دهان دفع شوند و باعث بوی بد دهان شوند. حدود یکسوم بزرگسالان به درجات مختلف بوی بد دهان دارند.
مسیر دوم پوست است؛ مولکولهای حاصل از سوختوساز غذا وارد خون و بافتها میشوند و در نهایت، از طریق تعریق خارج میشوند و در ترکیب با باکتریهای پوست، باعث بوی بدن میشوند. عرق بدن بیبو است و بو ناشی از واکنش عرق با باکتریها است.
میوه و سبزیجات
غذاهای دارای ترکیبات گوگردی بوی تندتری ایجاد میکنند. سبزیجات چلیپایی مانند بروکلی، کلم و گلکلم یا سبزیجاتی مثل پیاز و سیر پس از سوختوساز به ترکیبات گوگردی تبدیل میشوند و بوی بدن و دهان را تغییر میدهند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پژوهشها نشان دادهاند سیر با وجود اینکه نفس را بدبو میکند، بوی زیر بغل را برای زنان جذابتر میکند. پژوهشگران در چند آزمایش دریافتند مردانی که مقدار زیادی سیر مصرف کرده بودند از نظر زنان بوی خوشایندتر، مردانهتر و جذابتری داشتند و این احتمال را مطرح میکنند که خواص آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی سیر باعث بهبود سلامت بدن و در نتیجه، جذابتر شدن بو میشود.
مارچوبه ترکیبات گوگردی خاصی تولید میکند که باعث بوی قوی در عرق و ادرار میشود و همه افراد هم این بو را تولید یا حس نمیکنند. تفاوت ژنتیکی در تولید و تشخیص این بو دخیل است.
در مقابل، مصرف میوه و سبزی میتواند بوی بدن را خوشایندتر کند. پژوهشی در استرالیا نشان داد مردانی که میوه و سبزی بیشتری مصرف میکردند بوی بدنشان میوهایتر و گلبوتر بود و پوست زردتر ناشی از کاروتنوییدها نیز جذابتر ارزیابی میشد.
برنامههای غذایی پرکربوهیدرات ناخوشایندترین بو را ایجاد کردند و مصرف متعادل چربی، گوشت، تخممرغ و توفو با بوی بهتر مرتبط بود.
گوشت و ماهی
گوشت و ماهی نیز بهواسطه سوختوساز اسیدهای آمینه و چربیها بوی شدیدی ایجاد میکنند. ترکیب تریمتیلآمین در ماهی و برخی مواد دیگر میتواند بوی تندی ایجاد کند و حتی در موارد نادری، بیماری تریمتیلآمینوریا به بوی «ماهی گندیده» منجر میشود. در یک پژوهش، مردانی که برنامه غذایی بدون گوشت داشتند از نظر زنان بوی خوشایندتر و ملایمتری داشتند. به گفته پژوهشگران، مصرف روزانه گوشت رفتاری جدیدتر نسبت به گذشته تکاملی انسان است.
الکل و قهوه
الکل نیز از طریق دستگاه گوارش و تعریق بوی ناخواسته ایجاد میکند. هنگام تجزیه الکل ترکیبی به نام استالدهید تولید میشود که بویی تند و مشخص دارد. الکل با کاهش بزاق، باعث بقای بیشتر باکتریهای دهان و تداوم بوی بد میشود. پژوهشها نشان دادهاند کسانی که هر روز الکل مصرف میکنند بیش از دیگران از بوی بد دهان شکایت دارند.
کافئین موجود در قهوه با تحریک غدد آپوکرین میزان تعریق را افزایش میدهد و میتواند شرایط مناسب برای تولید بوی قویتر فراهم کند و مولکولهای کافئین حتی در عرق نیز شناسایی شدهاند.
بوی بدن در تعاملهای اجتماعی اهمیت دارد و یکی از عوامل متعدد در جذابیت بینفردی است. با این حال، پژوهشگران اشاره میکنند که اندازهگیری اثر بو دشوار است زیرا نگاه، رفتار و گفتار نیز همزمان دخیل هستند.
در برخی یافتههای دیگر، زنان روزهدار بوی دلپذیرتری داشتند، در حالی که روزهداری بوی دهان را بدتر میکند. پژوهشگران بر این باورند که ترکیبات معطر فراوانی از طریق غذا وارد بدن میشود و هنوز مشخص نیست هرکدام دقیقا چه تاثیری بر بوی بدن دارند و دامنه تغییرات بسیار گسترده است.

