طی رخدادی بیهمتا در تاریخ فوتبال ایران، فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی اعلام کرد که در مراسم قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ در واشنگتندیسی، هیچ نمایندهای از ایران حاضر نخواهد شد؛ تصمیمی که به گفته مقامهای فدراسیون، «پس از مشورت با وزارت ورزش و وزارت امور خارجه» اتخاذ شد و عملا به معنای تحریم این رویداد جهانی است.
این تصمیم در حالی اعلام میشود که دستکم به سه تن از اعضای فهرست مدنظر مهدی تاج، رئيس این فدراسیون، شامل امیر قلعهنویی، سرمربی، امید جمالی، مسئول روابط بینالملل و سیامک قلیچخانی، دلال نقلوانتقالاتی و مشاور رسانهای قلعهنویی، ویزای آمریکا داده شده بود و از نظر فنی، برای حضور نمایندگان ایران در این مراسم مانعی وجود نداشت.
با این حال آنچه موجب عصبانیت فدراسیون فوتبال و نهادهای سیاسی جمهوری اسلامی شد، موافقت نکردن وزارت خارجه آمریکا با اعطای ویزا به مهدی تاج، تمامی اعضای هیئترئیسه، نایبرئیس فدراسیون فوتبال، مهدی ملکآباد (رئیس حراست)، مهدی خراطی، مدیر اجرایی تیم ملی و همچنین چند چهره امنیتی و سیاسی حاضر در فهرست اعزامی فدراسیون است.
با آنکه مهدی تاج و امیرمهدی علوی، سخنگوی فدراسیون، در ۲۴ ساعت گذشته مدعی شدند که برای حضور رئیس فدراسیون فوتبال ایران در مراسم قرعهکشی هیچ مانعی وجود نداشت و حتی فیفا «بلیت سفر و محل اقامت» او را هم رزرو کرده بود، سکوت کامل این دو مقام درباره گزارشهای متعدد و افشاگری یک نماینده مجلس درباره مخالفت وزارت خارجه آمریکا با صدور ویزا برای تاج و اعضای هیئترئیسه، نشان میدهد این فرمانده پیشین سپاه پاسداران عامدانه میکوشد عصبانیت شخصی خود را از تصمیم دولت دونالد ترامپ پنهان کند و با طرح ادعای «لزوم صدور ویزا برای فهرست کامل فدراسیون»، عملا مانع سفر قلعهنویی و دیگر افراد دارای ویزا شده است.
یکی از مدیران وزارت ورزش و جوانان روز ۱۲ آبان در گفتگو با ایندیپندنت فارسی خبر داده بود که وزارت خارجه ایالات متحده برای بار دوم با اعطای ویزا به مهدی تاج بهمنظور شرکت در مراسم قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ مخالفت کرده و ویزای بیش از ۲۰ نفر دیگر از فهرست همراهان او نیز صادر نشده است.
این منبع مطلع افزود: «ظاهرا سابقه عضویت تاج در سپاه پاسداران دلیل اصلی رد شدن درخواست ویزای او در وزارت خارجه و سفارت آمریکا در ارمنستان است. به هر حال روی سفر اعضای فعلی و پیشین سپاه به آمریکا حساسیت زیادی وجود دارد. آنطور که ما مطلع شدیم، علاوه بر تاج، با اعطای ویزا به بیش از ۲۰ نفر دیگر از فهرست مدنظر فدراسیون فوتبال برای سفر به آمریکا در آذرماه هم مخالفت شده است. البته تاج همچنان در حال رایزنی با مقامهای فیفا است تا با استفاده از نفوذ آنها، روادید سفر دریافت کند، اما به نظر نمیرسد موفق شود.»
چرا به حضور نیروهای امنیتی وابستهاند؟
منابع متعددی در تهران طی ماههای اخیر گفتهاند دستگاههای امنیتیــنظامی و فدراسیون فوتبال از هماکنون نگران «فضای اعتراضی» احتمالی در جام جهانی ۲۰۲۶ در آمریکا و کانادا هستند. رویداد ۲۴ هم در گزارشی نوشته بود که در جلسهای در مجلس، موضوع «اعزام نیروهای امنیتی برای مقابله با کمپینهای ضدنظام» مطرح و اولویت مسئولان «کاملا امنیتی» و غیرورزشی بوده است.
پیشتر وبسایت دیدهبان ایران هم نوشته بود که مهدی تاج در یکی از جلساتش با سرداران سپاه و فراجا، ادعا کرده در جریان اعتراضهای سال ۱۴۰۱ «شخصا توانسته است بازیکنان تیم ملی را در قطر کنترل کند» تا از اعتراض یا مصاحبه درباره رخدادهای داخل ایران خودداری کنند. تاج مدعی شده بود همین نقش امنیتی او سبب شد که «معترضان در قطر امکان اعتراض در استادیومها را نداشته باشند» و اکنون نیز «فقط او قادر است حضور تیم ملی در آمریکا و کانادا را مدیریت کند».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این تصویر نشان میدهد که برای جمهوری اسلامی، حضور نیروهای امنیتی در کنار تیم ملی فوتبال ایران، نه یک استثنا که یک ساختار ثابت و بخشی از راهبرد مهار اعتراضها است؛ راهبردی که در جام جهانی ۲۰۲۶ به دلیل برگزاری آن در آمریکا، اهمیتی مضاعف یافته است.
مهدی تاج هم اخیرا در مصاحبهای تاکید کرد که بعید نیست با صدور ویزا برای برخی بازیکنان و مربیان تیم ملی فوتبال ایران مخالفت شود؛ چهرههای که در سالهای اخیر بارها مواضع ضدآمریکایی مقامهای جمهوری اسلامی را تکرار کردهاند، رهبر جمهوری اسلامی و سایر مدیران نهادهای سرکوبگر جمهوری اسلامی را ستودهاند و علیه معترضان و کشتهشدگان در جریان خیزشهای سراسری موضع گرفتهاند.
فهرست ۳۰ نفره برای رویدادی با ظرفیت سه نفر
طبق مقررات فیفا، هر کشور تنها مجاز است سه نماینده را به سالن اصلی مراسم قرعهکشی بفرستد. با این حال فدراسیون فوتبال ایران نزدیک به ۳۰ نفر را برای اخذ ویزا معرفی کرده بود. این اقدام در میان رسانههای ورزشی ایران «غیرطبیعی» توصیف شد؛ زیرا فدراسیونی که باید یک هیئت کوچک و تخصصی اعزام کند، در تلاش بود کاروانی بزرگ با ترکیبی سیاسیــامنیتی راهی آمریکا کند.
در نهایت، به نظر میرسد همین سیاست باعث شد تا دولت آمریکا تنها به چند نفر از چهرههایی که از «غیرامنیتی» بودن آنان مطمئن بود، ویزا بدهد و اکثریت فهرست شامل مقامهای امنیتی، هیئترئیسه و شخص تاج، با جواب منفی مواجه شوند.
با تحریم مراسم قرعهکشی، فوتبال جمهوری اسلامی اکنون در موقعیتی قرار گرفته که شاید بهترین توصیف آن «انزوای خودخواسته» باشد؛ زیرا مشکل اصلی نه قوانین آمریکا، نه سیاست فیفا و نه ملاحظات ورزشی است، بلکه ساختار امنیتیشده فدراسیون فوتبال ایران است که حضور رئیس فدراسیون و چهرههای امنیتی، مانند رئیس حراست را که کارمند وزارت اطلاعات است، از حضور سرمربی و دو مقام دیگر دارای ویزا مهمتر میداند.
قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ فوتبال که قرار است به صورت مشترک در آمریکا، مکزیک و کانادا برگزار شود، روز ۵ دسامبر (۱۴ آذر) در شهر واشنگتندیسی انجام خواهد شد.

