پزشکان هشدار می‌دهند یکی از نشانه‌های مصرف بیش از اندازه قند می‌تواند تیرگی و ضخیم‌شدگی پوست در برخی نواحی بدن باشد، عارضه‌ای که با نام آکانتوز نیگریکانس (Acanthosis Nigricans) شناخته می‌شود و ممکن است نشان‌دهنده مقاومت به انسولین یا قند خون بالا باشد.
دکتر راج داسگوپتا به نشریه «پرید» توضیح می‌دهد افزایش سطح انسولین در ابتدا معمولا علائمی ندارد و همین باعث می‌شود شناسایی‌اش دشوار باشد. زمانی که نشانه‌ها ظاهر می‌شوند، باید جدی گرفته شوند، زیرا ممکن است علامت آغاز مقاومت به انسولین باشند که در نهایت می‌تواند به پیش‌دیابت یا دیابت نوع ۲ منجر شود. او تاکید می‌کند که توجه به نشانه‌های ظریف می‌تواند به تغییر به‌موقع سبک زندگی از جمله کاهش مصرف قند کمک کند.
به گفته دکتر بث اولر، پزشک خانواده، آکانتوز نیگریکانس گاهی ارثی است، اما اغلب با مقاومت به انسولین، چاقی، پیش‌دیابت، دیابت یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک ارتباط دارد. دکتر هیمار هن، پزشک داخلی، می‌افزاید در موارد نادر، این تیرگی‌های پوستی می‌تواند نشانه سرطان باشد، اما در بیشتر موارد نشانه قند خون بالا است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این لکه‌ها معمولا پشت گردن، زیربغل، کشاله ران و زیر پستان‌ها دیده می‌شوند، قسمت‌هایی که اصطکاک بیشتری دارند و در نتیجه، تیرگی و ضخیم‌شدگی پوست در آن‌ها تشدید می‌شود.
دکتر سامانتا برند، متخصص پزشکی چاقی، توضیح می‌دهد که مقاومت به انسولین مهم‌ترین علت این تغییر پوستی است. مصرف زیاد قند باعث افزایش سطح گلوکز و ترشح انسولین بیشتر برای کاهش گلوکز می‌شود. انسولین همچنین سلول‌های خاصی را تحریک می‌کند که باعث تغییر رنگ و ضخامت پوست می‌شود.
به گفته دکتر برند، انسولین سلول‌های ملانوسیت تولیدکننده رنگدانه ملانین و کراتینوسیت سازنده پروتئین محافظ پوست (کراتین) را فعال می‌کند. در نتیجه، وقتی سطح انسولین مدت طولانی بالا بماند، هر دو نوع سلول بیش‌فعال می‌شوند و پوست در برخی نواحی تیره، ضخیم و مخملی می‌شود.
فارغ از اینکه به ابتلا به پیش‌دیابت یا دیابت نوع ۲ مشکوک باشید یا نباسید، اگر متوجه این لکه‌های پوستی شدید، با پزشک مشورت کنید. دکتر داسگوپتا می‌گوید: «این لکه‌ها به‌خودی خود خطرناک نیستند، اما علت بروزشان باید بررسی شود چون معمولا نشانه عارضه‌ای زمینه‌ای مانند مقاومت به انسولین، اختلال‌های هورمونی، یا در برخی موارد، سرطان است.»
آکانتوز نیگریکانس معمولا با معاینه چشمی تشخیص داده می‌شود، هرچند گاهی آزمایش خون یا نمونه‌برداری پوست برای اطمینان لازم است.
دکتر برند اشاره می‌کند که این تیرگی‌ها خودبه‌خود از بین نمی‌روند، اما در صورت درمان علت اصلی، می‌توان آن را به‌تدریج کاهش داد. برای رفع علت اصلی، معمولا باید قند خون کنترل شود و برای درمان تیرگی پوست، از کرم‌های تجویزی روشن‌کننده، لیزر یا لایه‌برداری سطحی پوست، و ویتامین ای استفاده می‌شود.
پزشکان برنامه غذایی با شاخص گلیسمی (قندخونی) پایین شامل غلات کامل، حبوبات و نشاسته‌های پرفیبر، همراه فعالیت بدنی منظم مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا شنا را توصیه می‌کنند. در برخی موارد نیز داروهایی مانند متفورمین یا آگونیست‌های گیرنده جی‌ال‌پی‌ـ۱ تجویز می‌شود.
دکتر برند می‌گوید: «توجه به تغییرهای پوستی یا علائم جدید به شما کمک می‌کند زودتر اقدام کنید و از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.»
