در شرایطی که اجرای مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران رسما آغاز شده و تنش‌های دیپلماتیک به اوج رسیده است، مجموعه‌ای از مواضع و خبرهای منتشرشده در روزهای اخیر نشان می‌دهد که احتمال وقوع درگیری نظامی تازه میان جمهوری اسلامی ایران با اسرائیل و متحدانش، بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است.
هم‌زمان با تداوم فشارهای اقتصادی بر مردم ایران، مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران حالا آشکارا از آمادگی برای جنگ دم می‌زنند و مدعی می‌شوند که احتمالا به‌زودی در این مسیر «شهید» شوند.
محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، شامگاه یکشنبه ششم مهر در صداوسیما اعلام کرد که «طرف‌هایی در اسرائیل» به دنبال اقدام مجدد علیه ایران‌اند و سپس مدعی شد جمهوری اسلامی در جنگ ۱۲ روزه، تنها از ۳۰ درصد توانش استفاده کرده و برای دو ماه جنگ آمادگی کامل داشت. او هشدار داد: «اگر جنگ دوباره آغاز شود، جمهوری اسلامی با تمام توان پاسخ خواهد داد.»
این در حالی است که در جنگ ۱۲ روزه بیش از ۳۰۰ فرمانده نظامی ارشد و میانی جمهوری اسلامی کشته و بخش وسیعی از سیستم‌های پدافند نظامی آن نابود شدند.
از سوی دیگر، سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه، در نشست خبری پس از سخنرانی خود در سازمان ملل، فعال شدن مکانیسم ماشه را محکوم کرد و گفت: «تهدید حمله نظامی علیه جمهوری اسلامی همچنان وجود دارد و این اقدام‌های اقتصادی و تهدیدهای نظامی هماهنگ‌اند.» او افزود: «مکانیسم ماشه دامی است که در سال ۲۰۱۵ برای ایران ساخته شد. روسیه و چین خواستار تمدید سه‌ماهه توافق هسته‌ای بودند، اما غرب آن را وتو کرد.»
روز یکشنبه روزنامه اسرائیل‌هیوم هم در گزارشی نوشت که «تلاش‌های دیپلماتیک به بن‌بست رسیده و احتمال جنگی جدید، سخت‌تر و خشونت‌بارتر از گذشته در حال افزایش است». این روزنامه با اشاره به جنگ ۱۲ روزه اخیر، تاکید کرد که هر دو طرف خود را پیروز می‌دانند؛ اسرائیل به تضعیف توان هسته‌ای جمهوری اسلامی اشاره می‌کند و تهران نیز بقای نظام و جایگزینی سریع فرماندهان کشته‌شده را نشانه مقاومت معرفی می‌کند.
در ادامه این گزارش، آمده که اسرائیل در جنگ قبلی از غافلگیری، حمایت بی‌سابقه آمریکا و سامانه‌های پیشرفته بهره برد، اما مشخص نیست در جنگ بعدی هم چنین حمایتی ادامه یابد. به باور این رسانه، ترکیب آمادگی بیشتر تهران و تردید درباره حمایت آمریکا می‌تواند تل‌آویو را با چالش‌های جدی‌تری روبرو کند.
در داخل ایران نیز تحرکاتی دیده شده است. عباس گودرزی، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس، روز یکشنبه اعلام کرد: «تصمیم‌گیری درباره خروج از ان‌پی‌تی و تصمیم برای ساخت بمب اتم در هماهنگی با سایر ارکان نظام، بررسی می‌شود.» چنین مواضعی احتمال واکنش شدیدتر جامعه جهانی و حملات پیشگیرانه اسرائیل و آمریکا را افزایش داده است.
هم‌زمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سالگرد کشته شدن حسن نصرالله و تعدادی از فرماندهان حزب‌الله در حمله اسرائیل به بیروت، بیانیه‌ای منتشر و تاکید کرد که پشتیبانی از «جبهه مقاومت» یک «وظیفه الهی و ملی» است. در این بیانیه، از شیخ نعیم قاسم به‌عنوان ادامه‌دهنده مسیر حسن نصرالله نام برده و ادعا شده است که پروژه‌های آمریکا و اسرائیل برای تضعیف مقاومت «بارها» شکست خورده‌اند.
علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، نیز که برای شرکت در مراسم سالگرد حسن نصرالله به بیروت سفر کرده، در سپس در پاسخ به پرسش‌ها درباره احتمال حمله مجدد اسرائیل گفته است که «اگر به ایران حمله کنند، محکم پاسخ می‌دهیم».
محسن رضایی در سخنان دیگری تصریح کرد: «دیپلماسی سنتی را نباید با کشورهایی که ماهیتشان روشن شده است، ادامه دهیم. باید مذاکره را به خدمت میدان دربیاوریم.» او هشدار داد که حتی اگر مذاکره مستقیم با آمریکا صورت گیرد و باز جنگی آغاز شود، جمهوری اسلامی «اهداف آمریکا در منطقه را هدف قرار خواهد داد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در صحنه دیپلماتیک، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در نامه‌ای به همتایانش تحریم‌های سازمان ملل را «مردود و غیرقانونی» خواند و خواستار پرهیز سایر کشورها از اجرای آن شد.
هم‌زمان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در مصاحبه با فاکس‌نیوز گفت که «ما از مکان نگهداری ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در ایران اطلاع داریم و آن را با آمریکا به اشتراک گذاشته‌ایم». او تاکید کرد که هدف اصلی حملات پیشین جلوگیری از تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای تهران بود و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل باید با فشارهای سیاسی و اقتصادی همراه شود تا مانع از حرکت جمهوری اسلامی به سمت ساخت بمب اتم شود.
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، ساعاتی پس از مصاحبه نتانیاهو، در تروت‌سوشال نوشت: «ما برای بازگرداندن عظمت به خاورمیانه یک فرصت تاریخی در اختیار داریم.»
در ایران، امیر حاتمی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی، روز یکشنبه در جمع دانشجویان دانشگاه‌های افسری ادعا کرد: «به‌طور مستمر دشمن را زیر نظر داریم و با هر کار اشتباه او، به‌شدت برخورد خواهیم کرد.»
علی‌اکبر پورجمشیدیان، دبیر شورای امنیت جمهوری اسلامی، نیز گفت که «به همه مقام‌های نظامی و غیرنظامی دستور داده شده است که جانشینان خود را تا چند رده بعد تعیین کنند تا در صورت وقوع هر حادثه‌ای، کشور در بلاتکلیفی قرار نگیرد.» بعدتر دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی صدور چنین فرمانی را رد کرد.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، هم که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بود، در گفتگو با رسانه‌های آمریکایی از جمله فاکس‌نیوز و ان‌بی‌سی، تاکید کرد: «ایران هرگز آغازگر جنگ نخواهد بود، اما اگر هدف حمله قرار گیرد، قوی‌ترین پاسخ را خواهد داد.»
او در پاسخ به سوالی درباره غنی‌سازی ۶۰ درصدی گفت: «چه کسی تضمین می‌دهد که اسرائیل به این تاسیسات حمله نکند؟» پزشکیان ادعا کرد ایران به تعهدات برجامی خود پایبند بود، هرچند گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر نگرانی‌ها از نزدیک شدن جمهوری اسلامی به توانمندی هسته‌ای تسلیحاتی تاکید دارد.
در همین حال، وزیر خارجه عربستان سعودی در سازمان ملل حمله ایران به قطر را محکوم کرد و گفت تنها راه رسیدگی به مسئله هسته‌ای تهران «مسیر دیپلماتیک» است.
خبرگزاری وای‌نت اسرائیل هم گزارش داد که حوثی‌های یمن با حمایت جمهوری اسلامی در حال آموزش هزاران نفر برای اجرای حمله‌ای مشابه عملیات هفتم اکتبر حماس علیه اسرائیل‌اند؛ عملیاتی که می‌تواند با نفوذ از مرزهای اردن و سوریه انجام گیرد و به گفته یک مقام اسرائیلی، «فراتر از هر اقدامی خواهد بود که تاکنون صورت گرفته است».
مجموع این مواضع و رویدادها نشان می‌دهد که تنش‌ها در حال تشدید است و هر دو طرف خود را برای درگیری آماده می‌کنند و اکنون در شرایط بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، سرعت گرفتن برنامه‌های موشکی و هسته‌ای جمهوری اسلامی، تهدیدهای مکرر اسرائیل و حمایت آمریکا و تحرکات گروه‌های نیابتی، وقوع جنگی تازه میان ایران و اسرائیل، حتی شدیدتر از جنگ ۱۲ روزه گذشته، بیش از هر زمان دیگری محتمل به نظر می‌رسد.
