در سال‌های اخیر، تقاضا برای جراحی درآوردن پروتز پستان (breast explant surgery) افزایش چشمگیری داشته است و بسیاری از زنان به دلایل مختلف‌ــ از تغییر نگرش به زندگی و بالا رفتن سن گرفته تا نگرانی‌های سلامتی و حتی فشارهای روانی‌ـــ تصمیم می‌گیرند این پروتزها را در بیاورند. با این حال، عملی کردن این تصمیم همیشه ساده نیست و موانع فرهنگی، اقتصادی و حتی گاه مقاومت برخی جراحان می‌تواند تحقق آن را دشوار کند.
به گزارش سی‌ان‌ان، بسیاری از افرادی که این جراحی گذاشتن این پروتز را پشت سر گذاشته‌اند، از مشکلاتی چون سنگینی پروتزها، ناراحتی هنگام فعالیت‌های ورزشی، از دست دادن حساسیت عصبی پستان‌ها و حتی دشواری در انتخاب لباس مناسب گلایه داشته‌اند. در برخی موارد، نوع پروتزهای به‌کاررفته نیز به نگرانی‌های پزشکی دامن زده است؛ از جمله مدل‌های بافت‌دار که با یک نوع نادر سرطان لنفوم ارتباط یافت و شرکت‌های سازنده آن‌ها را از بازار جمع کردند.
بر اساس داده‌های انجمن بین‌المللی جراحی پلاستیک زیبایی (ISAPS)، بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ تعداد جراحی‌های خارج کردن پروتز پستان در جهان نزدیک به دوسوم افزایش یافته است. داده‌های انجمن جراحان پلاستیک آمریکا نیز رشد پیوسته این جراحی را تا سال ۲۰۲۳ تایید می‌کند، هرچند سهم آن هنوز اندک است: تنها حدود ۲ درصد از کل جراحی‌های زیبایی در برابر ۹.۵ درصد جراحی‌های افزایش سایز پستان.
با وجود آنکه برداشتن پروتز تصمیمی شخصی و مربوط به بدن هر فرد است، برخی جراحان بیماران را از این انتخاب دلسرد می‌کنند. گزارش‌ها نشان می‌دهد گاهی به بیماران پیشنهاد می‌شود به جای خارج کردن کامل پروتز، به تعویض یا کوچک‌سازی آن‌ها بسنده کنند. حتی در برخی موارد، تصاویری اغراق‌آمیز از پیامدهای احتمالی جراحی به بیماران نشان داده می‌شود تا از تصمیمشان منصرف شوند.
با این حال دلایل انجام این جراحی متنوع است. تحقیقات نشان می‌دهد که تصمیم به برداشتن پروتز صرفا ناشی از تغییر معیارهای زیبایی نیست. تغییرات فیزیولوژیک ناشی از افزایش سن، یائسگی یا بارداری هم می‌تواند اندازه و حالت سینه‌ها را تغییر دهد و پروتزها را نامتناسب کند. علاوه بر این، گاه فشارهای فرهنگی و حتی تاثیر روابط شخصی عامل اصلی تصمیم‌گیری برای گذاشتن پروتز بوده‌اند و در نتیجه، بازنگری در این تصمیم بخشی از فرایند خودشناسی و پذیرش بدن تلقی می‌شود.
گروهی هم به دلیل عوارض جسمانی پروتز به این جراحی روی می‌آورند. علائمی همچون خستگی مزمن، مه‌ذهنی، درد مفاصل، مشکلات گوارشی یا گرفتگی قفسه سینه که گاه با نام سندروم پروتز پستان (BII) شناخته می‌شود. هرچند این سندروم هنوز به‌عنوان یک بیماری رسمی شناخته نشده، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال ۲۰۲۱، احتمال وجود آن را پذیرفت و هشدارهای ایمنی مربوط به پروتزها را به‌روزرسانی کرد. مطالعات اخیر نیز نشان داده‌اند که برداشتن پروتز می‌تواند برای بسیاری از افراد موجب بهبود قابل‌توجه در این علائم شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یکی از عوامل مهم در افزایش آگاهی درباره برداشتن پروتز، داغ شدن این موضوع در شبکه‌های اجتماعی است. کاربران تجربیات شخصی خود را از مشکلات و جراحی‌ها در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، تیک‌تاک، فیس‌بوک و یوتیوب به اشتراک می‌گذارند. این روند از یک سو به تبادل اطلاعات و کاهش ترس از عمل کمک می‌کند، اما از سوی دیگر خطر گسترش اطلاعات غیرتخصصی و توصیه‌های افراطی بدون شواهد علمی کافی را نیز به همراه دارد.
وقتی پروتز پستان در بدن قرار می‌گیرد، بدن برای محافظت یک غشای نازک فیبروزی دور آن تشکیل می‌دهد که به آن «کپسول» گفته می‌شود. در بیشتر افراد این کپسول مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در برخی، کپسول می‌تواند ضخیم یا سفت شود (کپسولار کانترکچر) و درد یا تغییر شکل پستان ایجاد کند.
جراحی برداشت پروتز پستان انواع مختلف دارد. در برخی خارج‌سازی ساده (Explant) انجام می‌شود. یعنی فقط خود پروتز برداشته می‌شود و کپسول باقی می‌ماند. در کپسول‌اکتومی جزئی (Partial)، پروتز به همراه بخشی از کپسول برداشته می‌شود و کپسول‌اکتومی کامل (Total)، کل کپسول همراه پروتز خارج می‌شود. در جراحی یکپارچه (En Bloc) کل پروتز و کپسول، به‌صورت یکپارچه و بدون باز کردن کپسول خارج می‌شوند. در واقع نوعی کپسول‌اکتومی کامل اما دقیق‌تر و دشوارتر است.
چرا بحث‌برانگیز است؟
برخی افراد (به‌ویژه کسانی که علائم سندروم مرتبط با پروتز پستان دارند) معتقدند تنها راه بهبودی، کپسول‌اکتومی کامل یا یکپارچه است. اما بسیاری از جراحان می‌گویند شواهد علمی کافی برای این ادعا وجود ندارد و خطرات جراحی کامل (مثل خونریزی یا آسیب به بافت اطراف) بیشتر از فواید احتمالی آن است.
البته تحلیل‌های میدانی نشان داده است که در برخی موارد، جنسیت جراح یا انگیزه‌های مالی هم می‌تواند بر توصیه‌ها اثر بگذارد. در حالی که به گفته متخصصان، احترام به تصمیم بیمار و اطلاع‌رسانی شفاف درباره تمام گزینه‌ها ضروری است.
اگرچه پروتز پستان برای بسیاری از افراد سال‌ها رضایت‌بخش بود، اما افزایش شمار افرادی که به سمت جراحی برداشتن آن می‌روند، نشان می‌دهد نگاه‌ها در حال تغییر است. ترکیب عوامل فیزیکی، روانی و اجتماعی در حوزه سلامت عمومی و جراحی پلاستیک باعث شده است که این موضوع بیش از گذشته موردتوجه قرار گیرد. آنچه برجسته است، تاکید بر حق انتخاب فردی و لزوم توجه جدی پزشکان به نگرانی‌های بیماران است؛ چه این نگرانی‌ها مبتنی بر دلایل زیبایی‌شناسانه باشند و چه بر پایه دغدغه‌های سلامتی.
