امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، دیروز پنچشنبه با وجود بهره‌مندی از تمامی ستاره‌های اصلی تیمش، برابر تیم ملی تاجیکستان که در رده صدوششم رده‌بندی فیفا قرار دارد، ناکام ماند.

تیم ملی فوتبال ایران در حالی که با گل‌های محمدمهدی محبی و محمد محبی، با نتیجه دو بر هیچ از حریف پیش افتاده بود، نتوانست برتری خود را حفظ کند و در نهایت به تساوی ۲ــ۲ رضایت داد؛ نتیجه‌ای که بار دیگر ضعف فنی و تاکتیکی تیم ملی در دوران هدایت قلعه‌نویی را آشکار کرد.

نکته اینجا است که این سومین بار است که تیم ملی فوتبال ایران در دوران هدایت قلعه‌نویی، برتری دو بر هیچ را از دست می‌دهد و در نهایت با تساوی ۲ــ۲ متوقف می‌شود. همین سناریو پیش از این در مقابل ازبکستان و قرقیزستان هم تکرار شد؛ اتفاقی که ضعف ساختاری و مشکلات جدی تیم قلعه‌نویی در خطوط دفاعی و میانی را به‌روشنی نشان می‌دهد.

از سوی دیگر، تاجیکستانی‌ها روز پنجشنبه مقابل ایران موفق شدند رکوردی تازه ثبت کنند و پس از چهار باخت متوالی، اولین امتیازشان را برابر ایران به دست آوردند.

خوردن گل‌های متعدد از تیم‌هایی چون قطر، ازبکستان، هنگ‌کنگ، کره شمالی، قرقیزستان یا تاجیکستان که در دیدارهای اخیر، هرکدام دست‌کم دو بار دروازه ایران را باز کرده‌اند، هشداری جدی برای فوتبال ایران است و در آستانه جام‌جهانی ۲۰۲۶ آمریکا، آینده‌ای نگران‌کننده را برای هواداران ترسیم می‌کند.

آمارها نشان می‌دهند که تیم قلعه‌نویی در ۱۰ مسابقه اخیر مقابل تیم‌هایی که عمدتا جزو تیم‌های درجه ۲ و ۳ آسیا محسوب می‌شوند، ۱۱ گل خورده و تنها سه بازی را بدون خوردن گل (کلین‌شیت) به پایان برده است.

منتقدان قلعه‌نویی بر این باورند که تیم سردرگم و سرگردان او بیش از هر زمان دیگری بر پایه اندیشه‌های نخ‌نما و تاکتیک‌های تاریخ‌مصرف‌گذشته بنا شده است و با چنین بازیکنان پا‌به‌سن‌گذاشته و بی‌انگیزه‌ای که در برابر تیمی چون تاجیکستان هم چیزی در چنته ندارند، نمی‌توان در جام‌جهانی موفق بود.

وضعیت آنچنان بحرانی است که حتی مهدی محمدنبی، نایب‌رئیس فدراسیون فوتبال و سرپرست تیم ملی، نیز پس از پایان مسابقه پنجشنبه کوشید از حالا ذهن‌‌ مردم را برای پذیرش نتایج احتمالا ضعیف و حتی فاجعه‌بار در جام‌جهانی سال آینده آماده کند. او مدعی شد اگر تیم ملی فوتبال ایران راهی مرحله حذفی جام‌جهانی ۴۸ تیمه نشود، علت آن شرایط سیاسی و محدودیت‌ها برای آماده‌سازی تیم‌ملی خواهد بود.

محمدنبی گفت: «تامین حداقلی اولین پاشنه‌آشیل تیم ملی فوتبال است. تامین حداقلی برای رفع محدودیت‌های حداقلی است. بعد از آن، مسابقات تدارکاتی و دوستانه است. ما تا این لحظه در مسابقات کافا که در تقویم ای‌اف‌سی است، با هر کیفیتی شرکت کردیم.»

او ادامه داد: «دومین مشکل با توجه به وضعیت سیاسی که در کشور وجود دارد، برای دیدارهای تدارکاتی است. این یک حقیقت است. بالاخره ۴۰ سال است که در ورزشیم. فضای فعلی پاشنه‌آشیلی شده برای بازی‌های دوستانه تیم ملی. همان‌طور که تاج اشاره کرد، قوانین مسابقات به میزبان این اجازه را نخواهد داد که در محدودیت‌هایی که برای ویزا هست، کاری کنند. مگر اینکه به‌ دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن این آدم [ترامپ] اتفاق دیگری به وجود بیاید.»

در سوی دیگر، قلعه‌نویی نیز پس از پایان دیدار، به‌جای پذیرش مسئولیتش در ضعف فنی تیم، داور را مقصر دانست و گفت: «داور جریان مسابقه را عوض کرد! ایراد‌های فنی داشتیم، ولی قضاوت جای تاسف داشت.

 او در ادامه از کیفیت تورنمنت کافا هم انتقاد کرد و تلاش کرد ناکامی تیم ملی را عادی جلوه دهد.

توقف برابر تاجیکستان تنها یک نتیجه ضعیف در تقویم تیم ملی ایران نبود، بلکه نشانه‌ای آشکار از بحرانی عمیق‌تر است. در حالی‌که هواداران فوتبال انتظار داشتند تیم ملی ایران پس از سال‌ها تجربه و هزینه‌های کلان، به‌عنوان نماینده‌ای شایسته در آسیا و جهان ظاهر شود، آنچه در میدان دیده می‌شود، چیزی جز آشفتگی تاکتیکی، بازیکنان خسته و کادر فنی بی‌برنامه نیست.

ناکامی‌های پی‌درپی در جام‌جهانی‌ها و جام ملت‌های قبلی، دفاع‌های واهی مدیران فدراسیون و فرافکنی‌های سرمربی حالا این پرسش را پررنگ‌تر کرده است که آینده فوتبال ملی ایران با این روند، به کجا خواهد رفت؟

بسیاری از کارشناسان معتقدند تغییرات جدی در کادر فنی تیم ملی ایران دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی فوری است. با این حال، حضور مهدی تاج در راس فدراسیون فوتبال که همچنان بنا به توصیه رهبر جمهوری اسلامی، بر استفاده از سرمربی ایرانی در جام‌جهانی اصرار دارد، احتمال برکناری قلعه‌نویی را به‌شدت کمرنگ کرده است.

حریف شاگردان امیر قلعه‌نویی در فینال جام کافا، یک از دو تیم ازبکستان و عمان خواهد بود و تیم ملی ایران روز دوشنبه ۱۷ شهریور در ورزشگاه المپیک شهر تاشکند به مصاف یکی از آن‌ها می‌رود.