دولت بریتانیا در پاسخ رسمی به گزارش کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان درباره ایران، هدف اصلی جمهوری اسلامی را بقا و حفظ نظام توصیف کرد. در این گزارش بر اهمیت تهدیدهای مدام و چندلایه جمهوری اسلامی تاکید شده است. موضوعی که بریتانیا آن را یکی از اولویت‌های اصلی امنیت ملی خود معرفی کرده که باید برنامه بلندمدتی برای مقابله با آن داشت. دولت بریتانیا تاکید می‌کند که ضدیت ایدئولوژیک با اسرائیل، از شعارهای ابتدای انقلاب تاکنون، به بخشی از هویت ساختاری نظام تبدیل شده است. لندن این موضع را صرفا ابزار سیاسی نمی‌داند بلکه آن را ریشه‌ای و پایدار توصیف می‌کند؛ عاملی که تهدیدی دائمی علیه ثبات خاورمیانه به شمار می‌آید.
گزارش کمیته، که جمع‌آوری شواهد آن از اوت ۲۰۲۱ تا اوت ۲۰۲۳ انجام شده، تصویری از خطرات ناشی از جمهوری اسلامی ارائه می‌دهد و دولت بریتانیا اکنون با تمرکز بر مقابله با این تهدیدات، اقداماتی گسترده در زمینه سیاست، امنیت و همکاری بین‌المللی انجام داده است.
براساس این گزارش، در قلب این تهدید، رهبر جمهوری اسلامی قرار دارد که قدرت نهایی تصمیم‌گیری در سیاست خارجی و داخلی کشور را در اختیار دارد.
در این گزارش آمده است که سرویس‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی شامل وزارت اطلاعات و امنیت و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، علی‌رغم چارچوب کلی عملکرد، سطحی از خودمختاری دارند که گاهی منجر به عدم هماهنگی و پیش‌بینی‌ناپذیری می‌شود. این ساختار فصلی و رقابتی، خطر تشدید غیرمدیریت‌شده در روابط جمهوری اسلامی با بریتانیا و منطقه را افزایش می‌دهد.
بریتانیا تهدیدهای جمهوری اسلامی را در سه محور اصلی می‌بیند: حفظ بقای جمهوری اسلامی، گسترش نفوذ منطقه‌ای و مقابله با نفوذ غرب. جمهوری اسلامی تلاش می‌کند با توسعه توانمندی‌های نامتقارن و شبکه‌ای از گروه‌های شبه‌نظامی و تروریستی در خاورمیانه، به بقا ادامه دهد و نفوذ خود را گسترش دهد. براساس این گزارش، جمهوری اسلامی همچنین دشمنی ایدئولوژیک با اسرائیل دارد که از زمان انقلاب اسلامی در «دی‌ان‌ای» جمهوری اسلامی ریشه دارد.
در گزارش دولت بریتانیا آمده است: تهدیدهای تهران نسبت به بریتانیا هم شامل فعالیت‌های مستقیم و هم حمایت از گروه‌های غیردولتی است. این اقدامات علیه منافع بریتانیا می‌تواند شامل حملات موشکی و پهپادی، فعالیت‌های سایبری و تهدید به تجارت و خطوط کشتیرانی باشد. همچنین، بریتانیایی‌ها و دو تابعیتی‌ها در ایران در معرض خطر بازداشت خودسرانه قرار دارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در بخش دیگری از این گزارش آمده است، از منظر سیاست خارجی، ایران روابط خود با روسیه را به دلیل منافع سیاسی و نظامی تقویت کرده و همکاری‌های اطلاعاتی بین دو کشور در جریان است. روابط با چین نیز بر پایه منافع اقتصادی و سیاسی است و همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف ادامه دارد. این تعاملات بین‌المللی، همراه با دشمنی ایدئولوژیک با اسرائیل و رقابت منطقه‌ای، تصویر پیچیده‌ای از تهدید ایران ارائه می‌کند.
به گزارش سرویس‌های امنیتی لندن، ایران در سال‌های اخیر بارها تلاش کرده عملیات ترور در خاک بریتانیا انجام دهد. در داخل بریتانیا، دولت اقدامات گسترده‌ای برای مقابله با تهدیدات جمهوری اسلامی انجام داده است از جمله قرار دادن کل دولت ایران، از جمله سپاه و وزارت اطلاعات، در سطح پیشرفته طرح ثبت نفوذ خارجی (FIRS)، اعمال بیش از ۵۰۰ تحریم علیه افراد و نهادهای مرتبط با ایران و ایجاد ابزارهای قانونی جدید برای مقابله با تهدیدات دولتی. علاوه بر این، نهادهای امنیتی بریتانیا از جمله ام‌آی۵ MI5 و GCHQ برای مقابله با ۲۰ طرح تهدیدزا علیه شهروندان بریتانیا از سال ۲۰۲۲ تاکنون اقدام کرده‌اند.
دولت همچنین تاکید کرده است که همکاری با شرکای بین‌المللی، به ویژه ایالات متحده، برای مقابله با تهدیدات ایران حیاتی است و این همکاری‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای بریتانیا برای کاهش ریسک‌های امنیتی محسوب می‌شود. این همکاری‌ها شامل تبادل اطلاعات، هماهنگی عملیاتی و اطمینان از رعایت خطوط قرمز قانونی و اخلاقی است.
در زمینه سیاست داخلی، تمرکز بر حفاظت از دموکراسی و جلوگیری از دخالت‌های خارجی در انتخابات و فرآیندهای سیاسی در بریتانیا است.
از نظر برنامه‌ریزی بلندمدت، دولت بریتانیا اذعان کرده است که پیشتر تمرکز کوتاه‌مدت بر بحران‌ها مانع از درک کامل و طراحی استراتژی بلندمدت درباره جمهوری اسلامی شده است. کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان و دولت هر دو اذعان کرده‌اند که سیاست بریتانیا در قبال ایران بیشتر «مدیریت بحران کوتاه‌مدت» بوده تا یک راهبرد جامع. کمبود کارشناسان ایران‌شناس و متخصصان زبان فارسی یکی از ضعف‌های مهم دستگاه دیپلماسی و امنیتی بریتانیا عنوان شده است. اکنون استراتژی ملی امنیت و بازنگری دفاعی استراتژیک ۲۰۲۵، با تمرکز بر خاورمیانه و تهدیدات ایران، چارچوب اقدامات دولت را مشخص کرده و تعهد به مقابله با فعالیت‌های جمهوری اسلامی در طولانی‌مدت را نشان می‌دهد.
در نهایت، گزارش دولت بریتانیا، ایران را کشوری با سیاست‌های پیچیده و گاهی غیرقابل پیش‌بینی معرفی می‌کند، که دشمنی با اسرائیل، حمایت از گروه‌های منطقه‌ای و مخالفت با نفوذ غرب بخشی از ذات و «دی‌ان‌ای» جمهوری اسلامی است. بریتانیا با بهره‌گیری از تحریم‌ها، اقدامات امنیتی، همکاری بین‌المللی و توسعه ابزارهای قانونی، به دنبال مدیریت این تهدید و محافظت از منافع ملی و شهروندان خود است.
