نشریه بیزینس اینسایدر در گزارشی بر اساس دو ارزیابی غربی جدید نوشت که کرملین در تلاش است که بتواند به‌زودی در طول یک شب دو هزار پهپاد تهاجمی انتحاری شاهد را به پرواز درآورد.

بر اساس این گزارش، سرلشکر کریستین فرویدینگ، فرمانده ستاد برنامه‌ریزی و فرماندهی وزارت دفاع آلمان، در مصاحبه‌‌ای تازه‌ گفت: «روسیه در تلاش است ظرفیت تولید پهپادهای شاهد خود را بیش‌ازپیش افزایش دهد.»

فرویدینگ افزود: «آن‌ها می‌خواهند دوهزار پهپاد را به طور هم‌زمان به کار بگیرند و باید اقدام‌های متقابل هوشمندانه‌ای را در نظر بگیریم.»

در ارزیابی جداگانه‌ای که روز یکشنبه منتشر شد، موسسه مطالعات جنگ، یک اندیشکده مستقر در واشینگتن، نوشت که استفاده شبانه روسیه از پهپادهای شاهد در ماه‌های ژوئن و ژوییه هر ماه ۳۱ درصد افزایش یافته است.

تحلیلگران این موسسه ارزیابی کردند که اگر روند رشد فعلی در استفاده از پهپاد ادامه یابد، روسیه ممکن است بتواند تا نوامبر ۲۰۲۵ در یک شب تا دو هزار پهپاد پرتاب کند.

به گفته آن‌ها، چنین ظرفیتی نسبت به پاییز ۲۰۲۴ که روسیه در ماه، حدود دو هزار پهپاد به سمت اوکراین پرتاب می‌کرد، جهشی چشمگیر خواهد بود.

روسیه در سال ۲۰۲۵ استفاده از پهپادهای شاهد را که هر شب به سمت اوکراین پرتاب می‌کند، پیوسته افزایش داده و به‌تازگی تعداد پرتاب هم‌زمان آن‌ها را به ۷۲۸ فروند در یک حمله رسانده است.

با افزایش این تعداد، اوکراین و متحدانش نگران‌اند که حملات شبانه روسیه، پدافند هوایی کی‌یف را تحت‌الشعاع قرار دهد.

شاهدها پهپادهای انفجاری دوربرد ایرانی‌اند که برد تخمینی آن‌ها بسته به طراحی، ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ مایل (۹۶۵ تا ۱۹۳۱ کیلومتر) است.

پهپادهای شاهد طراحی ایران‌اند اما روسیه از اوایل سال ۲۰۲۳ نسخه‌های بومی خود از این پهپاد را به صورت محلی در منطقه ویژه اقتصادی یلابوگا نیز تولید می‌کند. دولت‌ها و تحلیلگران غربی می‌گویند برخی قطعات حیاتی برای تولید از چین می‌آید.

در ماه آوریل، تحلیلگران موسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی نوشتند که تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که مساحت تاسیسات تولید شاهد از سال ۲۰۲۳ دو برابر شده است. این تحلیلگران گفتند که با وجود ارسال مداوم شاهدــ۱۳۶ از جمهوری اسلامی ایران، مسکو همچنان به‌شدت در حال سرمایه‌گذاری در تاسیسات تولید پهپاد خود است

اوکراین به طور دوره‌ای سعی کرد با پهپادهای بال‌ثابت دوربرد خود به یلابوگا حمله کند، اما مشخص نیست که آیا کارخانه‌ها آسیب قابل‌توجهی دیده‌اند یا خیر.

سازمان اطلاعات نظامی کی‌یف هم در ماه فوریه اعلام کرد که علائمی روی برخی پهپادهای تهاجمی پیدا کرده که به تولید در شهر ایژوسک اشاره دارند و احتمالا به خط تولید دیگری در آنجا مرتبط‌ند.

از سوی دیگر، تلویزیون دولتی روسیه در گزارشی تازه، تصاویری از خط تولید پهپادهای «گران»، نسخه بومی پهپاد جمهوری اسلامی «شاهد»، در منطقه آلابوگا منتشر کرد. در این تصاویر برای نخستین‌بار ساخت داخلی موتور این پهپادها به نمایش گذاشته شد و گمانه‌زنی‌ها درباره کاهش وابستگی روسیه به جمهوری اسلامی و چین را تقویت کرد.

بر اساس این گزارش، کارخانه واقع در منطقه اقتصادی ویژه آلابوگا بخش‌های مختلفی از جمله ریخته‌گری فلز، ساخت موتور، مونتاژ بدنه و آموزش نیروهای متخصص دارد.

هدف‌گذاری مقام‌های روسی این است که تا ظرفیت تولید روزانه را به حدود ۱۷۰ پهپاد و تا آینده‌ای نزدیک به ۳۰ هزار پهپاد برسانند.

روسیه هم‌زمان با پهپادهای شاهد، موشک‌های بالیستیک نیز به اوکراین شلیک می‌کند که برای رهگیری این موشک‌ها به پدافند هوایی پیشرفته‌تر و دوربردتری مانند پاتریوت نیاز است. کی‌یف در تلاش است ایالات متحده و متحدانش را متقاعد کند سامانه‌های پاتریوت بیشتری در اختیارش قرار دهند.

در همین حال اتحادیه اروپا روز جمعه به دلیل ادامه حملات نظامی و جنگ در اوکراین، بسته‌ جدید و گسترده تحریم‌ها علیه روسیه را تصویب کرد تا با کاهش سقف قیمت نفت صادراتی مسکو، فشار بیشتری بر کرملین وارد کند.

این هجدهمین دور از تحریم‌های اقتصادی اروپا علیه روسیه از زمان آغاز تهاجم این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ است. مجازات‌های جدید در حالی اعمال می‌شوند که متحدان غربی امیدوارند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، نیز تهدید خود را مبنی بر تنبیه مسکو‌ــ به دلیل کارشکنی در روند صلح‌ــ عملی کند.

جمهوری اسلامی ارسال تجهیزات نظامی به روسیه را در جریان جنگ علیه اوکراین تکذیب می‌کند، اما رئیس‌جمهوری اوکراین بارها درباره ارسال تسلیحات از سوی جمهوری اسلامی به روسیه هشدار داده و از متحدان خود خواسته است که در برابر این اقدام‌ تهران وارد عمل شوند.

آمریکا پیش از این شماری از شرکت‌ها و افراد را به دلیل نقش داشتن در تولید پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی ایران و رساندن آن‌ها به روسیه، تحریم کرده است. کانادا و اتحادیه اروپا هم به دلیل ارسال پهپادهای انتحاری به مسکو تحریم‌هایی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده‌اند. 

اتحادیه اروپا به‌عنوان بخشی از تازه‌ترین دور اقدام‌ها علیه روسیه به دلیل جنگ اوکراین، حسین شمخانی و چندین شرکت نفتی و سرمایه‌گذاری او را نیز تحریم کرد. در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که حسین شمخانی به دلیل نقش داشتن در تجارت نفت روسیه و ایفای نقش «بازیگر اصلی در ناوگان اشباح» این کشور که تحریم‌های نفتی را دور می‌زنند، به فهرست تحریم‌های این اتحادیه اضافه شد.