پس از هفتهها تهدید از جانب دونالد ترامپ، نیروهای آمریکایی سه سایت هستهای اصلی ایران را هدف حمله مستقیم قرار دادندــ و تهران اعلام کرده است که تمامی گزینههای دفاع از خود برایش محفوظ است.
ترامپ در مجموعهای از حملات موشکی و بمبارانها که چند روز پس از تعیین مهلت دو هفتهای او برای تصمیمگیری درباره این حمله صورت گرفت، مدعی شد که برنامه هستهای ایران را «کاملا و بهکل نابود کرده است».
تهران پیشتر هشدارهای شدیداللحنی به واشینگتن داده بود که در صورت حمله مستقیم آمریکا به ایران، پاسخی محکم خواهد داد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنرانی تلویزیونی روز چهارشنبه گفت: «آمریکاییها باید بدانند که هرگونه دخالت نظامی آمریکا بدون تردید با صدمه جبرانناپذیر همراه خواهد بود. ورود آمریکا به این مسئله [جنگ] ۱۰۰ درصد به ضرر خود او خواهد بود. صدمهای که آمریکا خواهد خورد بهمراتب بیشتر از هر صدمهای است که ممکن است به ایران وارد شود.»
آمریکا مدتها است که پایگاههای نظامی بزرگی در کشورهای عربی خلیج فارس دارد. این کشور هفته گذشته تعدادی از هواپیماها و کشتیهایش را که ممکن است در معرض حمله احتمالی ایران آسیبپذیر باشند جابهجا کرد، و دسترسی به بزرگترین پایگاهش، پایگاه هوایی العدید در قطر، را محدود کرد.
آیا موشکهای ایران به پایگاههای آمریکا میرسند؟
ایران از موشکهای میانبرد با برد حدود ۱۲۴۰ مایل (حدود ۲۰۰۰ کیلومتر) و موشکهای کوتاهبرد با برد حدود ۴۳۵ مایل (حدود ۷۰۰ کیلومتر) استفاده کرده است.
مقامهای آمریکایی میگویند ایران ذخیره موشک میانبردش را تا حد زیادی مصرف کرده و تعداد اندکی باقی مانده است؛ اما همچنان ظرفیت کوتاهبرد قابلتوجهی دارد.
بر اساس برآوردهای پروژه پدافند موشکی مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی (CSIS) که در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شده است، چندین پایگاه نظامی آمریکا در تیررس تسلیحات کوتاهبرد ایران قرار دارند.
این پایگاهها و سایتهای نظامی کویت، عراق، قطر، عمان و امارات متحده عربی را شامل میشوند؛ که همگی ممکن است در معرض خطر تلافیجویی ایران با تسلیحات کوتاهبرد قرار داشته باشند.
بر اساس گزارش شورای روابط خارجی، آمریکا در دستکم ۱۹ نقطه از منطقه، شبکهای گسترده از پایگاهها و تاسیسات نظامی را اداره میکند.
هشت پایگاه دائمیاند، که پایگاهها در بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی را شامل میشوند. دهها هزار نیروی نظامی آمریکا در سراسر خاورمیانه مستقرند، در کشورهای عربی منطقه که در نزدیکی ایران و سوی دیگر خلیج فارس قرار دارندــ و از اسرائیل بهمراتب نزدیکترند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این پایگاهها به همان نوع سامانههای پدافند هوایی پیشرفتهای مجهزند که اسرائیل از آن برخوردار است، اما در صورت حملات موجی موشکها یا انبوه پهپادهای مسلح، زمان هشدار بسیار کمتری خواهند داشت. حتی اسرائیل، که صدها کیلومتر دورتر از ایران قرار دارد، نتوانسته است تمام آتش ورودی را متوقف کند.
ایران همچنین ممکن است تصمیم بگیرد تاسیسات کلیدی نفت و گاز در این کشورها را هدف قرار دهد، با این هدف که هزینه مداخله آمریکا در جنگ را بالا ببرد. در سال ۲۰۱۹، حمله پهپادی به دو سایت نفتی عمده در عربستان سعودیــ که حوثیها مدعی مسئولیت حمله شدند اما بهطور گسترده به ایران نسبت داده شدــ تولید نفت این کشور را برای مدتی کوتاه به نصف رساند.
بحرین
پایگاه پشتیبانی نیروی دریایی بحرین (NSA Bahrain) محل استقرار فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا و ناوگان پنجم آمریکا است.
این بندر آبعمیق میتواند میزبان بزرگترین کشتیهای نظامی آمریکا، از جمله ناوهای هواپیمابر باشد. چهار کشتی مینروب، دو کشتی پشتیبانی لجستیکی و چندین شناور گارد ساحلی آمریکا در بحرین مستقرند.
نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا این بندر را در دهه ۱۹۲۰ تاسیس و اداره کرد و نخستین حضور نظامی آمریکا زمانی بود که به جنگ جهانی دوم پیوست. پس از جنگ، این بندر بهعنوان پایگاه نیروی دریایی آمریکا شناخته شد.
عراق
آمریکا در عراق دارای چندین پایگاه نظامی، از جمله دو پایگاه هواییــ پایگاههای هوایی الحریر و عینالاسدــ و دهها اردوگاه و پاسگاه است. این پایگاهها پس از حمله اسرائیل به غزه در اکتبر ۲۰۲۳ بارها هدف حملات گروههای شبهنظامی حامی ایران قرار گرفتند.
در اوج دوره اشغال عراق بهدست آمریکا، از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱، گزارشها حاکی از آن بود که ۱۷۰ هزار نیروی آمریکایی در ۵۰۵ پایگاه در سراسر این کشور مستقرند.
در ژانویه ۲۰۲۴، دولت عراق خواستار آغاز مذاکرات برای پایان حضور نظامی آمریکا در این کشور شد، زیرا تنشهای منطقهای بهدلیل وضعیت غزه افزایش یافته بود.
کویت
کویت میزبان چندین پایگاه نظامی آمریکا، از جمله دو پایگاه هوایی همرا شماری پاسگاه، است.
پایگاه هوایی علی السالم محل استقرار بال هوایی اعزامی ۳۸۶ام است که یکی از مراکز اصلی پشتیبانی رزمی در منطقه به شمار میرود.
قطر
به گزارش خبرگزاری رویترز، پایگاه هوایی العدید قطر بزرگترین پایگاه در نوع خود در منطقه است. این پایگاه بخشهایی از ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، رکنهایی از نیروی هوایی و نیروهای عملیات ویژه آمریکا در خاورمیانه را شامل میشود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بال هوایی اعزامی ۳۷۹ام «بخشهای نقلوانتقال هوایی، اطلاعات سوختگیری مجدد هوایی، نظارت، و شناسایی، و تخلیه و انتقال پزشکی هوایی» را شامل میشود.
عربستان سعودی
پایگاه هوایی شاهزاده سلطان یکی از پایگاههای اصلی است که در دوران جنگ آمریکا در عراق نیروهای آمریکایی در آن حضور گسترده داشتند، و هنوز هم نیروی هوایی آمریکا از آنجا فعالیت دارد.
در نقطهای دیگر، منطقه قریه اسکان در نزدیکی ریاض بهعنوان محل اسکان پرسنل نظامی آمریکا، عمدتا نیروهای تحت آموزش، استفاده میشود.
امارات متحده عربی
پایگاه هوایی الظفره محل استقرار بال هوایی اعزامی ۳۸۰ام آمریکا است که دارای ۱۰ اسکادران هواپیما و پهپادهای تهاجمی امکیوـ۹ ریپر است.
این پایگاه همچنین میزبان مرکز جنگ هوایی خلیج فارس برای آموزشهای پدافند هوایی و موشکی است.
مصر
آمریکا پایگاه رزمی عمدهای در مصر ندارد، اما تعدادی تاسیسات نظامی در این کشور قرار دارند.
«واحد سه تحقیقات پزشکی نیروی دریایی» در قاهره مستقر است و تحقیقات مرتبط با بیماریهای عفونی و پیشگیری از آنها را انجام میدهد. این واحد همچنین بزرگترین آزمایشگاه خارج از کشور وزارت دفاع آمریکا را در خود جای داده است.
اردن
در سال ۲۰۱۸، بودجهای معادل ۱۴۳ میلیون دلار برای ارتقا و توسعه به پایگاه هوایی موفقالسلطی در اردن تخصیص داده شد.
این پایگاه میزبان شرکای نظامی از جمله آلمان، هلند و بلژیک است و دو باند پروازی با طول تقریبی ۱۰ هزار فوت (۳ کیلومتر) دارد.
آیا ایران قبلا به این پایگاهها حمله کرده است؟
نیروهای آمریکایی از زمان آغاز جنگ اخیر در غزه و درگیریهای بعدی با سایر بازیگران دولتی و غیردولتی در منطقه، چندین بار هدف حملات نیروهای تحت حمایت ایران قرار گرفتهاند.
در ژانویه ۲۰۲۴، پس از آنکه پهپادی انتحاری به پایگاه نظامی «تاور ۲۲» در اردن، در نزدیکی مرز سوریه اصابت کرد، سه سرباز آمریکایی کشته و دهها نفر دیگر مجروح شدند.
مقامهای آمریکایی «مقاومت اسلامی در عراق» را که تشکل اصلی گروههای شبهنظامی تحت حمایت ایران است، مسئول این حمله دانستند.
© The Independent