خیلی از کسانی که سگ دارند، احتمالا این لحظه آشنا را تجربه کرده‌اند که سگشان ناگهان وسط یک گفتگو، با شنیدن کلمه‌ای خاص که معمولا هم چیزهایی مثل پیاده‌روی، جایزه یا توپ‌اند، گوش‌هایش را تیز کند. با این حال اکنون یک پژوهش جدید دریافته که سگ‌ها ممکن است خیلی بیشتر از تصور آنچه تصور می‌کنیم به حرف‌هایمان توجه داشته باشند و آن‌ها را درک کنند. 

طبق این پژوهش جدید، سگ‌ها حتی زمانی که فکر می‌کنیم نمی‌توانند مکالمه ما را بشنوند، کلماتی را که برایشان مهم است، شناسایی می‌کنند. این یعنی سگ‌ها فقط به لحن هیجان‌زده ما در مکالمات توجه نمی‌کنند. بلکه قادرند به کلمات خاصی که برایشان اهمیت دارند، حتی در مکالمات عادی و بدون هیچ لحن هیجان‌زده‌ای، توجه کنند و بیشتر از آنچه تصور می‌کنیم، به کلمات و محتویات سخنان ما دقت دارند.

تحقیقات دانشگاه ساسکس و دانشگاه لینکلن در بریتانیا که آوریل ۲۰۲۵ در مجله «شناخت حیوان» (‌Animal Cognition) منتشر شد، دریافت که سگ‌ها می‌توانند کلماتی را که برایشان اهمیت دارد، حتی از دل یک گفتگوی معمولی هم شناسایی کنند. 

بر اساس گزارش پرید پتس، در این پژوهش ۵۳ سگ از نژادهای مختلف شرکت داشتند و برای هر سگ جریانی از صحبت‌های یکنواخت پخش شد که ترکیبی از کلمات مرتبط و نامرتبط با زندگی روزمره آن‌ها بود. محققان متوجه شدند وقتی سگ‌‌ها از لابلای این صداها، کلماتی آشنا را می‌شنیدند، به سمت صاحبشان برمی‌گشتند. 

معمولا وقتی با سگ‌ها صحبت می‌کنیم از لحن مخصوصی استفاده می‌کنیم و هم‌زمان می‌کوشیم که زبان بدنشان را هم بخوانیم. این الگو شبیه به روشی است که هنگام صحبت با نوزادان و کودکان نوپا به کار می‌بریم، به ویژه زمانی که می‌خواهیم هیجانمان را ابراز کنیم. تیم تحقیقاتی دانشگاه لینکلن و دانشگاه ساسکس متوجه شدند که سگ‌ها کلمات را حتی بدون تغییرات در لحن یا سایر نشانه‌های زمینه‌ای، درک می‌کنند.

 پروفسور دیوید ریبی، نویسنده اصلی مقاله از دانشگاه ساسکس، می‌گوید: «تحقیقات ما نشان می‌دهد که سگ‌ها قادرند کلماتی را که برایشان آشنا است، در یک جریان یکنواخت از صحبت‌های نامربوط هم شناسایی کنند، حتی در غیاب نشانه‌های لحنی که معمولا برای جلب توجه آن‌ها استفاده می‌کنیم.»

او می‌افزاید که این توانایی ممکن است نتیجه اهلی‌ شدن سگ‌ها نزد انسان‌ها باشد. به همین دلیل باید روی گرگ‌ها و سایر گونه‌های وحشی تحقیقات بیشتری انجام گیرد تا بررسی شود آیا آن‌ها نیز توانایی مشابهی دارند یا خیر.

این تحقیقات برای صاحبان سگ‌ها خبر خوبی است؛ چه برای آن‌ها که می‌خواهند سگشان را بیشتر آموزش بدهند، چه آن‌هایی که دوست دارند ارتباط کلامی بهتری با سگ برقرار کنند. 

پژوهشگران امیدوارند به کمک این نتایج، سن شروع یادگیری و پاسخ‌دهی سگ‌های جوان را به گفتار انسانی مشخص کنند و درباره تکامل و فهم زبان هم به طور کلی شناخت بیشتری کسب کنند.