در آستانه دور پنجم گفتگوهای نمایندگان تهران و واشینگتن بر سر برنامه هسته‌ای ایران، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، گفت که بعید می‌داند این مذاکرات به نتیجه برسد.
خامنه‌ای روز سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت در واکنشی تند به درخواست آمریکا برای غنی‌سازی صفر اورانیوم در خاک ایران گفت: «اینکه بگویند ما به ایران اجازه غنی‌سازی نمی‌دهیم، غلط زیادی است. کسی منتظر اجازه این و آن نیست.»
رهبر جمهوری اسلامی با بیان اینکه لازم است به آمریکا یک «تذکر» بدهد، گفت: «طرف آمریکایی که در این مذاکرات غیرمستقیم وارد صحبت می‌شوند، سعی کنند یاوه‌گویی نکنند.»
او با بیان اینکه «مذاکرات غیرمستقیم» در زمان ابراهیم رئیسی هم وجود داشت، افزود: «مذاکرات غیرمستقیم در آن زمان هم بود، البته بدون نتیجه. حالا هم گمان نمی‌کنیم به نتیجه برسد. نمی‌دانیم چه خواهد شد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این اظهارات در حالی است که نمایندگان ایران و آمریکا خود را برای دور پنجم مذاکرات آماده می‌کنند. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه در پاسخ به سوالی درباره برگزاری دور پنجم مذاکرات در ایتالیا، گفت که هنوز تصمیم قطعی اتخاذ نشده و صرفا از طرف وزارت خارجه عمان برای زمان و مکان، پیشنهادهایی مطرح شده است.
بقایی یک روز پیش نیز در سخنانش ایالات متحده را به نقض قواعد دیپلماتیک متهم کرد و گفت که تحریم‌های جدید واشینگتن علیه جمهوری اسلامی نشان می‌دهد که «آن‌ها حسن نیت ندارند».
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه تاکید کرد که طرح ایجاد یک کنسرسیوم مشترک با برخی کشورهای عربی برای تولید سوخت هسته‌ای موضوع تازه‌ای نیست و این پیشنهاد ایران نبوده است. او با اشاره به نیاز آینده منطقه به سوخت هسته‌ای گفت: «تهران از چنین ابتکاری استقبال خواهد کرد، اما یک اقدام مشترک منطقه‌ای برای تولید سوخت هسته‌ای نباید جایگزین غنی‌سازی در خاک ایران شود.»
در حال حاضر هم آمریکا و هم جمهوری اسلامی غنی‌سازی را خط قرمز خود اعلام کرده‌اند، با این تفاوت که آمریکا هیچ سطحی از غنی‌سازی را در ایران نمی‌پذیرد و تهران می‌خواهد حتما غنی‌سازی کند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه به شبکه خبری سی‌بی‌اس گفت که ایران نباید در هیچ سطحی غنی‌سازی انجام دهد. او که در هفته اخیر بارها به هدف «غنی‌سازی صفر» در ایران اشاره کرده، همچنین گفت که هدف نهایی، ایران بدون سلاح هسته‌ای و بدون توانایی تهدید همسایگانش است.
در سوی دیگر، مقام‌های جمهوری اسلامی میگویند که ایران از حق غنی‌سازی برخوردار است و بر خلاف هشدارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برنامه هسته‌ای‌شان را صلح‌آمیز معرفی می‌کنند.
مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و از اعضای تیم مذاکرات هسته‌ای، روز دوشنبه در حاشیه «مجمع گفتگوی تهران» گفت: «درباره غنی‌سازی صفر از ابتدا گفتیم که اگر موضعشان این باشد، طبیعی است که عملا کار به جایی نخواهد رسید.»
روزنامه کیهان، زیر نظر نماینده علی خامنه‌ای، نیز روز دوشنبه نوشت که دونالد ترامپ «با زیر پا گذاشتن اصول اولیه دیپلماسی، حسن‌نیت لازم برای مذاکرات را از بین برده است». این نشریه تاکید کرد که «جمهوری اسلامی زیر بار تحمیل نخواهد رفت».
هم‌زمان، نشریه نشنال با اشاره به اینکه مذاکرات تهران و واشینگتن بر سر موضوع غنی‌سازی اورانیوم به بن‌بست خورده، به نقل از دو مقام ارشد جمهوری اسلامی نوشت که تهران هنوز دعوت عمان را برای شرکت در دور پنجم گفت‌وگوها که قرار بود این جمعه در رم برگزار شود، نپذیرفته است.
یکی از این مقام‌ها اعلام کرد که این تصمیم پس از آن گرفته شد که استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکا، گفت غنی‌سازی تحت هیچ توافقی مجاز نخواهد بود. او افزود: «غنی‌سازی یک خط قرمز بسیار بسیار روشن برای دولت ترامپ است.» کرولاین لویت، سخنگوی کاخ سفید، نیز در کنفرانس خبری روز دوشنبه به‌صراحت گفت که غنی‌سازی در خاک ایران خط قرمز آمریکا است و بر سر آن اجماع وجود دارد.
نشنال نوشت که با توجه به روشن‌تر شدن مواضع آمریکا، مقام‌های جمهوری اسلامی درباره ادامه مذاکرات دچار تردید شد‌ه‌اند. یکی از مقام‌ها که نخواست نامش فاش شود، به این نشریه گفت که «ایران نمی‌خواهد دور دیگری از مذاکرات برگزار شود و به شکست بینجامد. اگر غنی‌سازی صفر باشد، توافقی در کار نخواهد بود. اما اگر هدف این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، توافق ممکن است.»
تاکنون چهار دور مذاکره بین نمایندگان جمهوری اسلامی و دولت ترامپ برگزار شده و نشنال به نقل از یک مقام جمهوری اسلامی می‌نویسد که علت ورود تهران به مذاکرات، فشارهای ناشی از تحریم‌های آمریکا و حضور نظامی آن در خاورمیانه بوده است. با این حال، جمهوری اسلامی با ممنوعیت مطلق غنی‌سازی مخالف است اما ممکن است در ازای لغو تحریم‌ها، محدودیت‌هایی را بر تعداد سانتریفیوژها، سطح غنی‌سازی و مکان‌ها اعمال کند.
جمهوری اسلامی در حال حاضر غنی‌سازی ۶۰ درصدی انجام می‌دهد و حجم ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا خود را افزایش داده است. روندی که فاصله تهران تا سلاح هسته‌ای را کوتاه‌تر می‌کند.
