در حالی که جهان با بازگشت هشدارآمیز بیماریهای مسری مواجه است، گزارشها از استان یزد از ابتلای قطعی سه نفر و ابتلای احتمالی دهها نفر دیگر به بیماری سرخک خبر میدهند.
همزمان با این اتفاق، مسئولان وزارت بهداشت و درمان ایران درباره افزایش خطرات ناشی از تبلیغات ضدواکسن مدافعان شبهعلم و خرافات غیرعلمی هشدار میدهند. از زمستان ۱۳۹۸ و همزمان با شیوع ویروس کرونا در ایران، انتشار دادههای جعلی گروههای مذهبی در ایران با موضوع مضر بودن واکسیناسیون یا لزوم استفاده از داروهای تقلبی و گیاهی رشد چشمگیری داشته است.
مخالفت این گروهها با علم پزشکی و واکسیناسیون، به تهدیدی جدی برای سلامت عمومی در ایران تبدیل شده است و در پی آن، بیماریهایی گسترش یافتهاند که بهسادگی با واکسن قابل پیشگیریاند. حتی شماری از این افراد مانند مداحان و سخنرانان مذهبی، در زمان شیوع کرونا و همزمان با مخالف علی خامنهای برای ورود واکسنهای آمریکایی و بریتانیایی به ایران، مدعی بودند که تزریق واکسن «توطئهای غربی برای عقیمسازی مسلمانان» یا «بیاعتمادی به خواست خداوند» است.
اکنون مسعود شریفی، معاون مرکز بهداشت استان یزد، میگوید: «از سه مورد شناساییشده مبتلا به سرخک، دو کودک تاکنون واکسن سرخک دریافت نکرده بودند و مدت زیادی به خاطر ابتلا به این بیماری در بیمارستان بستری بودند که یکی از آنها به علت وخامت حال، در آیسییو کودکان بستری شد. نگرانی و دغدغه حوزه سلامت در خصوص سرخک این است که شاید تفکرات و باورهایی در جامعه علیه واکسن شکل گرفته باشد و والدین نسبت به اقدام به موقع برای واکسن کودکان خود برای پیشگیری اقدام نکنند.»
این مقام دولتی افزود: «این بی توجهی باعث افزایش میزان ابتلا به بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن ازجمله سرخک میشود. واکسیناسیون یکی از بهترین و موثرترین اقدامات بهداشتی، در پیشگیری از بیماری سرخک است و مردم به مطالب کذبی که در خصوص واکسیناسیون در شبکههای اجتماعی منتشر میشود توجه نکنند، زیرا هیچکدام ریشه و استناد علمی درستی ندارند.»
معاون مرکز بهداشت استان یزد در ادامه توضیح داد که یکی از مبتلایان قطعی به سرخک هم بزرگسال است و در روزهای اخیر افرادی با علائم سرخک به واحدهای درمانی و بهداشتی استان مراجعه کردهاند که بعد از شناسایی اولیه، نمونه خونشان اخذ و به آزمایشگاه مرجع در تهران ارسال شد.
مسعود شریفی تاکید میکند که مطالب منتشرشده در فضای مجازی درباره مضر بودن واکسیناسیون، «براساس جهل و ناآگاهی» است و تاکید کرد که والدین کودکان ایرانی، بهخصوص در استان یزد «بیش از پیش نسبت به واکسیناسیون بهموقع کودکان خود علیه بیماریهای واگیر اقدام کنند» و «به تبلیغات و مطالب کذب ضدواکسن در فضای مجازی و حقیقی توجه نکنند».
واکسیناسیون کودکان برای بیماری سرخک در ۱۲ و ۱۸ ماهگی در مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاههای سلامت و خانههای بهداشت سراسر ایران انجام میشود.
سرخک چیست و چرا باید نگران بود؟
سرخک نوعی بیماری ویروسی مسری است که از طریق تنفس منتقل میشود و اغلب در کودکان دیده میشود، اما بزرگسالان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. علائم آن معمولا ۱۰ تا ۱۴ روز پس از تماس با ویروس بروز میکنند و شامل تب، سرفه خشک، آبریزش بینی، گلودرد و جوشهای پوستی است. اگرچه سرخک در ظاهر یک بیماری خفیف به نظر میرسد، اما در بسیاری از موارد به عوارض جدیتری مانند ذاتالریه، التهاب مغز (آنسفالیت)، نابینایی و حتی مرگ منجر میشود. تنها راه موثر برای پیشگیری نیز تزریق بهموقع واکسن است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هشدار جهانی درباره بازگشت سرخک
شیوع سرخک محدود به ایران نیست. حدود یک ماه پیش، سازمان جهانی بهداشت و یونیسف در گزارشی هشدار دادند که موارد ابتلا به سرخک در اروپا و آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۴ دو برابر شده و به بالاترین میزان از سال ۱۹۹۷ رسیده است. بیش از ۴۰ درصد مبتلایان نیز کودکان زیر پنج سال بودند. از سوی دیگر در سال ۲۰۲۳ هم نیم میلیون کودک در این مناطق از دریافت دوز اول واکسن امسیوی۱ (MCV1) بازماندند.
گزارشها نشان میدهند که در سال گذشته ضرورت بستری شدن بیش از نیمی از مبتلایان به سرخک در اروپا وجود داشته و ۳۸ نفر هم جانشان را از دست دادهاند. سازمان جهانی بهداشت در واکنش به این بحران، کارزاری اضطراری برای توزیع واکسن آغاز کرده و از کشورها خواسته است تا برای افزایش سطح پوشش واکسیناسیون اقدام کنند.
افزایش جهانی مرگومیر ناشی از سرخک
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، موارد ابتلا به سرخک در اروپا در سال ۲۰۲۳، در قیاس با سال قبل، ۳۰ برابر شده و نزدیک به ۲۱ هزار نفر از مبتلایان بستری شده بودند. حتی در کشوری مانند بریتانیا، بهرغم ساختار قوی بهداشت عمومی، ۱۸۳ مورد ابتلا به سرخک گزارش شد.
در تازهترین مورد نیز در تاریخ ۶ آوریل ۲۰۲۵ گزارش شد که دومین کودک در ایالت تگزاس آمریکا براثر ابتلا به سرخک جان باخته است. این کودک واکسن نزده بود و بیماری زمینهای هم نداشت. این مرگ در حالی رخ داد که طی دو هفته، شمار مبتلایان به سرخک در تگزاس از ۴۲۰ نفر به بیش از ۴۸۰ نفر رسید و به ایالتهای مجاور نیز سرایت کرد.
در شرایطی که سازمانهای جهانی و مقامهای بهداشت ملی درباره ضرورت پوشش کامل واکسیناسیون هشدار میدهند، نادیده گرفتن علم پزشکی به دلیل نتیجه تبلیغات خرافی و ضدعلم، سلامت عمومی را با تهدید جدی روبهرو میکند.