گزارشها از شیراز نشان میدهد درست در روزهایی که مقامهای ارشد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی برای برگزاری جشنواره چندرسانهای میراث فرهنگی به این شهر رفتهاند، لودرهای تخریب نیز بعد از حدود یک سال بار دیگر به بافت تاریخی شهر بازگشتهاند و اکنون چند خانه تاریخی به قصد توسعه حرم شاهچراغ در معرض تخریب قرار دارند. برخی رسانهها نیز از گودبرداریهای جدید در محدوده حرم شاهچراغ خبر دادهاند.
بافت تاریخی شهر شیراز که گسترهای وسیع از هسته مرکزی شهر را شامل میشود، سال گذشته با تلاش و پیگیری کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی، ثبت ملی شد تا از خطر تخریب در طرح موسوم به «حرم تا حرم» در امان بماند.
با وجود اینکه طبق ضوابط میراث فرهنگی، هرگونه تغییر کاربری، تخریب و دخالت در آثار ثبت ملی غیرمجاز و مستلزم دریافت مجوز از میراث فرهنگی است، بررسیهای خبرگزاری ایلنا از گودبرداری در شمال حرم شاهچراغ که بخشی از بافت تاریخی شهر شیراز است، خبر میدهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته فعالان میراث فرهنگی، این گودبرداریها بدون اطلاع مسئولان میراث فرهنگی انجام شده است. علیرضا صحراییان، معاون توسعه و عمران شاهچراغ، به این رسانه گفت که این گودبرداریها با تایید و تصویب اعضای کمیسیون ماده ۵ شورای عالی معماری و شهرسازی که همه دستگاهها از جمله میراث فرهنگی نیز در آن عضویت دارند، انجام شده است و همه اعضای این شورا گودبرداری در بافت تاریخی شیراز را تصویب کردهاند.
صحراییان با بیان اینکه گودبرداریهای اخیر در «زمینهای وقفی مرحوم نجابت و با موافقت ورثه» انجام شده و «قرار است در این محوطه بیمارستان و درمانگاه ساخته شود»، تخریب بافت تاریخی شیراز را توجیه کرد و گفت که وزارت راه و شهرسازی بر این طرح نظارت دارد.
بهرغم اینکه تمامی شواهد نشان میدهد دور جدید تخریب بافت تاریخی شیراز با هماهنگی بینبخشی دستگاههای مختلف اجرایی و تصمیمگیر آغاز شده است، علی دارابی، معاون وزیر میراث فرهنگی، در سفر به شیراز مدعی شد که این وزارتخانه «جلو هرگونه دستاندازی به بافت تاریخی شیراز را میگیرد و محال است برای تخریب بافت تاریخی اقدامی انجام شود».
گزارش میدانی روزنامه پیام ما از وضعیت کنونی بافت تاریخی شیراز خلاف ادعای این مقام وزارت میراث فرهنگی را نشان میدهد. در این گزارش آمده است: «سایه شوم بافتخواران همچنان بر سر شهر چنبره زده و حالا با نشانههای گودبرداری در پارکینگ منصوری و درهای بسته خانه ثبت ملیشده صدرجهرمی، معلوم نیست تهماندههای هویت شهری شیراز قرار است چگونه بلعیده شود و بهجایش مغازههای بیهویت و شاید هم فروشگاه بلوزشلوار و پلاستیکهای بنجل چینی جایگزین شوند.»
با وجود تمام تلاشهای کنشگران میراث فرهنگی برای نجات بافت تاریخی شیراز، آنچه اکنون در هسته مرکزی این شهر دیده میشود، ملغمهای از پارکینگها با نردههای آهنی، کارگاههای بیبنیه، خانههای نیمهخراب، سیمهای بیرونزده از در و دیوارها و پنجرههای کورشده است و بخشهای از این منطقه نیز بوی زباله و خاکروبه میدهد.
به گفته سیاوش آریا، پژوهشگر میراث فرهنگی، «نزدیک پارکینگ منصوری و پشت حرم شاهچراغ، گودبرداری بزرگی انجام شده است و اکنون محوطه را حصارکشی کردهاند و پشت درهای بسته سرگرم کارند، در حالی که هنوز کاوشهای باستانشناسی در این منطقه انجام نشده است و و گودبرداری عمیق به لایههای باستانشناختی بافت تاریخی آسیب میزند.»
آغاز تخریب دوباره بافت تاریخی شیراز در حالی است که محدوده بافت تاریخی شیراز با قدمت ابتدای دوره اسلامی تا دوره معاصر و در محدوده میان خیابانهای تختی، فردوسی، قاآنی، بلوار سیبویه و زینبیه، دوم مرداد ۱۴۰۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و بر اساس قانون حفظ آثار ملی ایران، هرگونه دستاندازی به آن تخلف محسوب میشود.