سازمان صداوسیما، بنگاه رسانه‌ای زیرمجموعه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، که سالانه مبالغ هنگفتی از بودجه عمومی را تصاحب می‌کند اما آمار مخاطبانش روزبه‌روز کاهش می‌یابد، در تازه‌ترین گام، برای بهره‌برداری مالی از انتخابات آتی مجلس خیز برداشته است. بر اساس تصمیم جدید این سازمان، نامزدهای انتخابات مجلس تنها در صورتی می‌توانند در رادیو و تلویزیون برای خود تبلیغ کنند که هزینه میلیونی آن را بپردازند؛ اتفاقی که تا پیش از این با توجه ادعای «ملی» بودن صداوسیما سابقه نداشت و طبق قوانین داخلی جمهوری اسلامی این رسانه از هرگونه تبلیغات انتخاباتی منع شده بود.
درآمدزایی یا همان کاسبی صداوسیما از محل تبلیغات نامزدهای انتخابات مجلس پس از آن خبرساز شد که شماری از نامزدها از طریق سامانه ستاد تبلیغات وزارت کشور برای ثبت‌نام تبلیغات تلویزیونی اقدام کردند اما به محض ورود به این سامانه، با جدولی مواجه شدند که نرخ تبلیغات را بسته به حوزه‌های انتخابی و سایر موارد دسته‌بندی کرده بود.
خبرگزاری خبرآنلاین روز ۲۹ دی در گزارشی با عنوان «هر تبلیغ ۱۰۰ میلیون ناقابل؛ سود ۴۲۳ میلیارد تومانی تلویزیون از انتخابات مجلس» جدول تعرفه‌های صداوسیما برای تبلیغات نامزدها در استان‌های مختلف را منتشر کرد و نوشت که رقم دریافتی از هر نامزد در استان‌هایی مانند تهران، خراسان رضوی و مرکزی بالای ۱۰۰ میلیون تومان و در دیگر استان‌ها تا حدود ۷۰ میلیون تومان است.
بر مبنای این دستورالعمل، کل مبلغ همان ابتدا از نامزدها دریافت میشود و آن‌ها باید ویدیوهایشان را مطابق با قالب‌های مصوب صداوسیما در ۲۰ دقیقه تولید کنند و چنانچه نامزدی نتواند ویدیویش را در این قالب ارائه دهد یا از تبلیغات منصرف شود، وجه پرداختی به او مسترد نمی‌شود.
با توجه به اینکه طبق اعلام ستاد انتخابات کشور آمار نامزدهای انتخابات آتی مجلس در سراسر ایران نزدیک به ۲۵ هزار نفر است، می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که صداوسیما می‌تواند بالغ بر ۴۰۰ میلیون تومان از تبلیغاتی انتخاباتی درآمد کسب کند.
محمدحسین رنجبران، مجری تلویزیون و یکی از نامزدهای انتخابات مجلس، با انتشار پستی در حساب کاربری‌اش نوشت که درآمد صداوسیما از انتخابات مجلس دوازدهم حدود ۴۲۳ میلیارد تومان خواهد بود.
روزنامه اعتماد هم روز سه‌شنبه در گزارشی با عنوان «استانداردهای دوگانه تبلیغاتی‌ــ‌انتخاباتی در قانون جدید انتخابات» از قول سید منصور میرزایی، یکی دیگر از نامزدهای انتخابات مجلس، نوشت که نامزدها همین که به سامانه تبلیغات انتخاباتی وارد می‌شوند، با نخستین چیزی که مواجه می‌شوند این است که باید ۱۵۰ میلیون تومان بپردازند.
به گفته منصور میرزایی، با در نظر گرفتن هزینه‌های ضبط فیلم با توجه استانداردهای پخش، مبالغ تبلیغات انتخاباتی در صداوسیما دو برابر میشود و سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که هزینه سنگین تبلیغات برخی نامزدها از کجا تامین خواهد شد؛ آن هم در حالی که کل حقوق دریافتی از مجلس طی چهار سال این‌قدر نیست.
پیمان جبلی، رئیس صداوسیما، در آخرین روزهای دی‌ماه طی سخنانی گفت که ۲۰۰ کانال این سازمان به تعداد حوزه‌های انتخابی در اختیار نامزدها قرار می‌گیرد تا برای خود تبلیغ کنند. احمد وحیدی وزیر کشور، نیز پیش‌تر ادعا کرده بود که دولت امکانی را برای نامزدها فراهم کرده تا کسانی که هزینه تبلیغات ندارند، بتوانند از طریق تلویزیون برنامه‌هایشان را ارائه کنند اما حالا شواهد آشکار می‌کند که نامزدها فقط در ازای پرداخت هزینه‌های میلیونی می‌توانند در رسانه به اصطلاح «ملی» برای خود تبلیغ کنند.
تبلیغات انتخاباتی در صداوسیما برای نامزدهای مورداعتماد حاکمیت در انتخابات پیشین هم وجود داشت؛ با این تفاوت که برنامه‌های مختلف رادیو و تلویزیون به صورت زیرپوستی این افراد را معرفی و برای آنان تبلیغ می‌کردند اما درآمدزایی آشکار صداوسیما از تبلیغات انتخاباتی پدیده‌ای نوظهور است که مدیران این سازمان با اتکا به قانون جدید انتخابات مصوبه مجلس یازدهم برای آن خیز برداشته‌اند.
در ماده ۱۴ این قانون آمده است صداوسیما باید به‌منظور آنچه «ترویج هنجار‌های انتخاباتی و نهادینه کردن آن در فرهنگ عمومی» خوانده شده است، برای «تبیین جایگاه مجلس، وظایف نمایندگان و فرایند انتخابات» اقدام و در این راستا برنامه‌های «آگاهی‌بخش» در شبکه‌های سراسری و محلی پخش کند.
مطابق با ماده ۵۹ قانون انتخابات، استفاده از سایت‌ها و وبلاگ‌های رسمی نهاد‌ها و دستگاه‌های دولتی برای بهره‌برداری در تبلیغات نامزدهای انتخاباتی ممنوع است و تمامی شرکت‌ها، موسسات، شهرداری‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌هایی که قسمتی از دارایی آن‌ها جزو بودجه و اموال عمومی است، مشمول این ماده می‌شوند اما ماده ۷۴ همین قانون، به نامزدهای انتخابات مجلس اجازه می‌دهد از تبلیغات صداوسیما برای تبلیغات «بهره‌مند» شوند. در واقع مدیران صداوسیما نیز با توسل به همین بند قانونی حالا برای درآمدزایی از تبلیغات انتخاباتی خیز برداشته‌اند.
بنابراین ریشه این ماجرا را باید در قانونی جست‌وجو کرد که یک بند آن بند دیگر را نقض می‌کند و موضوع تبلیغات انتخاباتی در رسانه‌های عمومی را در ابهام نگه می‌دارد؛ قانونی که نمایندگان «مجلس انقلابی» در دوره یازدهم تصویب کردند و حالا به نوشته روزنامه اعتماد «دامن خودشان را گرفته است».
نکته قابل‌توجه دیگر اینکه به همان اندازه که دست صداوسیما برای کاسبی از تبلیغات انتخاباتی باز گذاشته شده است، رسانه‌های مستقل و خصوصی محدود شده‌اند. چراغ سبز مجلس و دولت به صداوسیما برای درآمدزایی از تبلیغات انتخابات مجلس در حالی است که مجموع نظرسنجی‌های مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران طی دو دهه نشان می‌دهد که دست‌کم ۴۵ درصد مخاطبان این رسانه ریزش کرده‌اند و این سازمان در سال ۱۴۰۲ بیش از هشت هزار میلیارد تومان از بودجه عمومی را تصاحب کرده است. به این میزان باید درآمدهای هنگفت حاصل از پخش آگهی‌ها را نیز که در سال جاری دو برابر شده‌اند اضافه کرد.
رسانه زیرمجموعه علی خامنه‌ای در حالی این مبالغ هنگفت را دریافت می‌کند که مدیران آن اذعان کرده‌اند میزان مخاطبان «محبوب‌ترین» برنامه‌های آن حدود ۲۳ درصد از کل مردم ایران است؛ هرچند داده‌های مطالعاتی مستقل کمتر از این آمار را تایید کرده‌اند.
