اداره هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در افغانستان (اوچا) با انتشار گزارشی گفته است که طالبان و نیروهای مسلح آن در سال ۲۰۲۳ در ۹۵ درصد از ممانعت‌ها در راه دسترسی مردم افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نقش داشته‌اند. به گفته این سازمان، بیشتر این ممانعت‌ها در مناطق جنوبی، غربی، و مرکزی افغانستان بوده است. 

در گزارش اوچا آمده است که در سال ۲۰۲۳، در یک هزار و ۷۷۵ مورد، مانعی در راه توزیع کمک‌های بشردوستانه پیش آمده است که در نتیجه آن، دست‌کم ۷۳۰ پروژه در آن سال به حالت تعلیق درآمده است.  بیشتر این مداخله‌ها و مانع‌تراشی‌ها در بخش اداری و در اعمال محدودیت‌هایی بر امدادگران زن بوده است. 

آمارهای اداره هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که فقط در ماه دسامبر ۲۰۲۳، ۹۶ مورد دخالت و ممانعت به ثبت رسیده است که در نتیجه آن، ۳۴ پروژه در آن ماه متوقف شده است. 

به گفته اوچا، در نتیجه محدودیت‌های جنسیتی در رژیم طالبان، ۸۹ پروژه بشردوستانه در سال ۲۰۲۳ به حالت تعلیق درآمد و چندین تاسیسات به‌طور موقت تعطیل شد.

 آمارهای برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد، نهادی که ۹۰ درصد از کمک‌های غذایی برای افغانستان را فراهم می‌کند، نشان می‌دهد که در زمستان امسال، ۱۵.۸میلیون شهروند افغانستان نیاز به کمک دارند. از این عده، ۲.۸ میلیون نفر در وضع اضطراری از لحاظ ناامنی غذایی قرار دارند. 
 

به گفته برنامه جهانی غذا، کمبود بودجه این آژانس را مجبور کرده است معیارهای کمک‌های اهدایی را سخت‌تر کند، به‌طوری که فقط شش میلیون نفر واجد شرایط دریافت کمک اضطراری غذایی، پول نقد، یا کوپن هستند. در نتیجه این اولویت‌بندی، متاسفانه ده میلیون نفر از مردم افغانستان از این کمک‌ها محروم شده‌اند.

کارولین گلوک، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، می‌گوید پیش از فرا رسیدن فصل زمستان، وضع فاجعه‌بار بود، اما این سازمان اکنون با وضع اضطراری چندبعدی روبه‌رو است. به گفته گلوک، نیم میلیون از مهاجران افغان، که در بدترین فصل سال از پاکستان آواره شده‌اند، به این فاجعه انسانی در افغانستان افزوده شده‌اند.

زمستانی سخت برای ۱۵ میلیون نیازمند

گزارش خبرگزاری فرانسه از یک مرکز توزیع کمک‌های بشردوستانه در استان لوگر، در شرق افغانستان، نشان می‌دهد که هزاران نفر برای گرفتن این کمک‌ها صف کشیده‌اند.

خرماگل، زنی سال‌خورده، پای پیاده و با کفش‌هایی که از همسایه‌‎اش قرض گرفته مسیری طولانی را تا پل علم برای گرفتن‌های کمک‌های نقدی یکی سازمان‌های امدادی پیموده است. این کمک‌ها با هدف زنده نگه داشتن عده زیادی از نیازمندان افغان در سرمای زمستان امسال در نظر گرفته شده است.

این زن سال‌خورده سرپرست خانواده، که شش فرزند دارد، در برقع آبی‌رنگ منتظر گرفتن سه‌هزار و ۲۰۰ افغانی، معادل ۴۵ دلار، کمک است که برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در استان لوگر در شرق افغانستان، جایی که دمای هوا در سرمای زمستان به زیر صفر می‌رسد، توزیع می‌کند. 

خرماگل یکی از میلیون‌ها نفری است که ماه‌ها گرسنگی و سرما در پیش دارد. بلاهای طبیعی و آوارگی افغان‌های بیشتری را در معرض خطر قرار داده است. و در چنین شرایطی است که کمک مالی سازمان‌های امدادی به یکی از فقیرترین کشورهای جهان- که به‌علت دهه‌ها جنگ آسیب دیده است- کاهش یافته است.

ربانی، سرپرست خانواده‌ای هفت نفری که به‌تازگی چادرهای موقت مهاجران در گذرگاه تورخم میان افغانستان و پاکستان را به‌علت سرد شدن هوا ترک کرده است، از دریافت‌کنندگان این کمک‌های سازمان ملل متحد است. او از نبود کار و اشتغال شکایت دارد و می‌گوید این کمک‌های موقتی برای گذران زندگی خانواده هفت نفری او کفایت نمی‌کند. 

در عین حال، پس از زلزله‌های پی‌‌درپی در ماه اکتبر ۲۰۲۳ در استان هرات در غرب افغانستان، که در آن دست‌کم ۳۱ هزار خانه ویران شد، هزاران نفر در این استان همچنان بدون سرپناه و امکانات گرمایشی در زیر چادر زندگی می‌کنند.

صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) در تازه‌ترین گزارشش از وضع بد هزاران کودک در مناطق زلزله‌زده این استان خبر داد و اعلام کرد ۹۶ هزار کودک متاثر از زلزله در هرات امسال به کمک و حمایت نیاز دارند، زیرا این زلزله‌زدگان زمستانی سخت و فلج‌کننده‌ در پیش دارند.

شکرگل ۶۷ ساله، که به‌تازگی کمک ماهانه ۳ هزار و ۲۰۰ افغانی برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد را دریافت کرده است، نگران فرزندانش است. به گفته او، این پول فقط مخارج و مصارف ۱۵ روز خانواده‌اش را تامین می‌کند.

اما همه نیازمندان در افغانستان مانند ربانی و خرماگل و شکرگل به کمک‌های سازمان‌های بین‌المللی دسترسی ندارند. کاهش کمک‌های نهادهای امدادی از یک طرف و مداخله‌های طالبان و افراد مسلح این گروه از سوی دیگر سبب شده است که توزیع کمک‌های بشردوستانه در افغانستان با دشواری‌هایی مواجه شود.