ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، فرمان ساختن یک سد آبی بزرگ را در شهرستان خاشرود استان نیمروز و نزدیک مرز ایران صادر کرد. تلویزیون ملی افغانستان تحت کنترل طالبان، روز شنبه ۲۷ آبان، گزارش داد که براساس دستور ملا هبتالله آخوندزاده، دو میلیارد افغانی برای ساختن این سد اختصاص یافته است و همچنین وزارت احیا و انکشاف دهات (توسعه روستاها)، هئیتی را موظف کرده است تا کار ساخت این سد را آغاز کند.
براساس گزارش رسانه تحت کنترل طالبان، این سد قرار است با ارتفاع ۵۰ متر و با ظرفیت ذخیره حدود شش میلیون متر مکعب آب ساخته شود که میتواند بیش از ۸ هزار هکتار زمین کشاورزی در شهرستانهای گلستان، دلارام، خاشرود، غوری و چخانسوری نیمروز را آبیاری کند.
قرار است این سد بر رود خاشرود ساخته شود و بخشی از آبی را که اکنون در دریاچه سیستان میریزد ذخیره کند. هرچند در چند سال اخیر، بهدلیل کاهش باران رود خاشرود دچار کمآبی بوده است، اما طالبان قصد دارند با ساختن سد در مسیر این رود، از آن برای آبیاری زمینهای کشاورزی نیمروز استفاده کنند.
شهرستان خاشرود در حدود ۱۵۰ کیلومتری مرز ایران قرار دارد و دولت پیشین افغانستان تصمیم داشت مرکز استان نیمروز را از شهر زرنج به این شهرستان منتقل کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دستور ساختن این سد در حالی از طرف رهبر طالبان صادر شده است که مقامهای جمهوری اسلامی در دوسال گذشته بارها طالبان را متهم کردهاند که معاهده ۱۳۵۱ را که در آن حقابه ایران از رود هلمند مشخص شده است نقض کردهاند.
در سفر اخیر ملا عبدالغنی برادر و هیئت همراه او به ایران، مقامهای ایرانی خواستند که سهم ایران از رود هلمند براساس معاهده امضاشده که دو طرف آن را قبول دارند داده شود.
ملا برادر در جریان سفرش به ایران، با علیاکبر محرابیان، وزیر نیرو، و علیمحمد طهماسبی، مشاور سازمان محیط زیست جمهوری اسلامی ایران، ملاقات کرد و طی دیدارها گفت سطح آب در رود هلمند بهدلیل کاهش میزان بارندگی پایین آمده است و این گروه به عملی کردن معاهده ۱۳۵۱ متعهد است.
خبرگزاری ایلنا گزارش داد که طهماسبی از ملا برادر خواسته است «براساس اصول حسن همجواری و تقویت روابط همسایگی، در رهاسازی حقابه کوتاهی نکند».
طهماسبی همچنین افزود که اختلافنظرهایی درباره نحوه تخصیص حقابه ایران بر سر رقم ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب وجود دارد که با تشکیل هیئتهای فنی از جانب دو طرف حل خواهد شد.
بهدنبال سفر ملا برادر به ایران، ملا عبدالطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، به ایران سفر کرد. هرچند هدف از سفر منصور به ایران، تمدید قراداد خرید برق عنوان شد، اما او در دیدار با مقامهای جمهوری اسلامی ایران در مورد حقابه ایران در رود هلمند نیز صحبت کرد.
عبداللطیف منصور، روز سهشنبه ۲۳ آبان، در جریان بازدید از یک نمایشگاه صنعت برق در تهران، در پاسخ به پرسشی در مورد حقابه ایران از رود هلمند، گفت: «شما میدانید که تنها در افغانستان نه، بلکه در آسیا خشکسالی است. خشکسالی نه تنها مشکل جمهوری اسلامی ایران، بلکه مشکل افغانستان هم است و شما میبینید که مردم در هلمند و نیمروز از خانههای خود کوچ کردهاند، این یک امتحان بزرگ الهی است و در دست ما نیست. خدا کند که باران ببارد. انشالله این مشکل هم درست خواهد شد.»
با به قدرت رسیدن اشرف غنی در سال ۲۰۱۴، روند ساختوساز و انکشاف سدهای آب در مسیر رود هلمند و در استانهای فراه، نیمروز، هلمند و قندهار توسعه یافت و کار ساخت سدهای کجکی، سلما، کمال خان و بخشآباد آغاز شد. این اقدام که همزمان با کاهش سطح آب در دریاچه هامون و خشکسالی در سیستان و بلوچستان ایران صورت گرفت، با واکنش مقامهای جمهوری اسلامی ایران مواجه شد.
با فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، روند توسعه سدهای آب در افغانستان ادامه یافت و طالبان نیز مدعیاند که با کنترل آبهای افغانستان تلاش میکنند به توسعه کشاروزی در این کشور کمک کنند.