وجه مشترک نامه‌های ایران و آمریکا: پرهیز از جنگ و تاکید بر مذاکره

سی‌ان‌ان: ایران از طریق سفارت سوئیس برای آمریکا پیام‌های متعددی ارسال کرده است

کلی کرفت،‌سفیر آمریکا در سازمان ملل/Eskinder DEBEBE / UNITED NATIONS / AFP

نمایندگان ایران و آمریکا در نامه‌هایی جداگانه به شورای امنیت سازمان ملل در توضیح دلیل حمله موشکی تهران به پایگاه‌ نظامی آمریکا در عراق و حذف قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس با دستور کاخ سفید، ادعا کرده‌اند که مطابق با بند ۵۱ منشور ملل متحد عمل کرده‌ و اقدام آنها برابر با اصل «دفاع از خود» قانونی بوده است.

تهران و واشینگتن همچنین تاکید کرده‌اند که به دنبال افزایش تنش و جنگ نیستند.

این نامه‌ها در حالی به سازمان ملل ارایه شده که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نیز در واکنش به حمله‌های موشکی بامداد چهارشنبه با زبانی ملایم از صلح و مذاکره سخن گفت.

این حمله‌ها به گفته مقامات تهران «انتقام سخت» خون قاسم سلیمانی بود که بامداد جمعه ۱۳ دی‌ماه در حمله پهپادی نیروهای آمریکایی به خودروی حامل او و همراهان‌اش در حال خروج از فرودگاه بغداد کشته شد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پس از حمله‌های موشکی سپاه در توییتر نوشت: «اقدام متناسب ایران انجام شد و به نتیجه رسید.»

بسیاری این توییت و عدم واکنش فوری ترامپ نسبت به حمله‌های موشکی بدون تلفات انسانی را نشانه پرهیز دو طرف از وارد شدن به جنگی تمام عیار توصیف کردند.

حالا کلی کرفت، سفیر ایالت متحده در سازمان ملل در نامه‌ای به این سازمان گفته که آمریکا آماده مذاکره جدی بدون پیش‌شرط با تهران است اما در صورت لزوم اقدامات بیشتری برای دفاع و امنیت پرسنل و منافع آمریکا در منطقه انجام می‌دهد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گزارش تسنیم، در نامه مجید تخت روانچی به سازمان ملل هم به اصل دفاع از خود بر اساس بند ۵۱ منشور ملل متحد اشاره شده است. نماینده دایم ایران در سازمان ملل در دیدار با آنتونیو گوترش، دبیرکل این سازمان از آمادگی تهران برای گفتگو و همکاری با کشورهای منطقه به منظور کاهش تنش‌ها سخن گفت.

اعضای سازمان ملل که اقداماتی بر اساس بند ۵۱ منشور سازمان ملل انجام می‌دهند باید در کوتاه‌ترین زمان گزارشی از اقدامات خود به شورای امنیت ارایه کنند و نامه‌های ایران و آمریکا هم به همین دلیل در اختیار این شورا قرار گرفته است.

هرچند از نگاه برخی ناظران بین‌المللی مذاکره ایران و آمریکا در شرایط اوج تنش‌ها و در حالی که یک فرمانده سپاه کشته شده، بعید به نظر می‌رسد، سابقه تهران در نرمش قهرمانانه در اوج بحران نشان می‌دهد که چنین امکانی وجود دارد.

نمایندگاه ایران و آمریکا در آغاز دهه ۹۰ شمسی، زمانی که اوج تحریم‌های نفتی و بانکی آمریکا و متحدان اروپایی‌اش علیه ایران اعمال می‌شد و بیشترین جدال لفظی بین مقامات تهران و واشینگتن در جریان بود، در ویلای شخصی سلطان قابوس، پادشاه عمان در مسقط ملاقات کردند و در نهایت نیز این رایزنی‌های پشت پرده زمینه را برای مذاکرات هسته‌ای فراهم کرد.

اکنون نیز از محتوای نامه‌های ایران و آمریکا به نظر می‌رسد که دو طرف دست‌کم بر این نکته اتفاق نظر دارند و آن پرهیز از جنگ است. موضوع دیگر اشاره تهران و واشینگتن به مذاکره است. کرفت می‌گوید آمریکا آماده مذاکره جدی با ایران است. البته در مواضع علنی تهران اشاره‌ای به مذاکره با آمریکا نشده و در شرایط کنونی نیز انتظار آن نمی‌رود. اما در نامه تهران سخن از مذاکره با کشورهای منطقه برای کاهش تنش‌ها به میان آمده است. در این چارچوب عربستان سعودی مهمترین کشور طرف مذاکره است که در عین حال بزرگترین متحد آمریکا در منطقه به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر ایالات‌متحده نیز بارها اعلام کرده به دنبال توافقی گسترد با ایران است که مجموعه‌ای از موضوعات از جمله امنیت منطقه‌ای را شامل می‌شود. 

همچنین تاکید مقامات تهران بر خروج نیروهای آمریکایی از منطقه به همان اندازه که نشان‌دهنده نگرانی‌ها از حذف فرمانده ارشد عملیات برون‌مرزی جمهوری اسلامی است، از تلاش تهران برای افزایش اهرم‌های چانه‌زنی با آمریکا در هرگونه مذاکرات احتمالی خبر می‌دهد.

در همین حال سی‌ان‌ان روز گذشته به نقل از منابع خود نوشت که ایران و آمریکا در روزهای گذشته چندین پیام از طریق کانال دیپلماتیک سوئیس تبادل کرده‌اند.

این خبرگزاری آمریکایی مدعی شد که تهران پس از حمله‌های موشکی به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق از طریق سفارت سوئیس که حافظ منافع آمریکا در ایران است برای واشینگتن پیام فرستاده که اقدام ایران انجام شده و به پایان رسیده است. یک منبع آگاه به سی‌ان‌ان گفته است که محتوای همه این پیام‌ها این بود که ایران انتقام سلیمانی را گرفته و قصد ندارد اقدام دیگری انجام دهد.

گفته‌های این منبع آگاه با توییت ظریف که انتقام را پایان‌یافته تعبیر کرده بود هماهنگی دارد. 

در همین حال سی‌ان‌ان گزارش داده که سوئیس نیز برای استفاده از ظرفیت‌های خود به منظور کاهش تنش‌ها بین ایران و آمریکا آمادگی دارد.