اختلاف طالبان تاجیک‌تبار و پشتون‌تبار؛ مرکز آموزش نظامی در بدخشان تاسیس شد

بدخشان با پاکستان، چین و تاجیکستان مرز مشترک دارد و یکی از استان‌های مهم برای رهبری طالبان به شمار می‌رود، اما طالبان تاجیک‌تبار نمی‌خواهند آخرین پایگاه خود را به سادگی به طالبان پشتون‌تبار بسپارند

گروه طالبان یکشنبه، ۱۸ تیر (۹ ژوئیه)، اعلام کرد که یک مرکز آموزش نظامی با ظرفیت آموزش ۵۰۰ نظامی در «فرقه ۲۱۹ عمر ثالث» در استان بدخشان در شمال‌‌شرق افغانستان گشایش یافت.  

خبرگزاری باختر گزارش داد که ملا حافظ مجاهد، فرمانده پایگاه ۲۱۹ عمر ثالث، هنگام گشایش این مرکز آموزش نظامی گفت که ایجاد این مرکز، برای افزایش ظرفیت نظامیان طالبان در بخش‌های عقیدتی، فنی و جنگی موثر خواهد بود. 

قدرت‌الله کریمی، سرپرست این مرکز آموزشی، گفت که در این مرکز ۵۰۰ تن در دوره‌های سه‌ماهه در زمینه‌هایی مانند ایست‌های بازرسی، سواد آموزی، رانندگی، کاربرد جنگ‌افزارهای سبک و سنگین و موارد دیگر آموزش خواهند دید.  

گمان می‌رود که این پایگاه آموزشی طالبان، با هدف آموزش نیروهای وفادار به حکومت طالبان و تلاش برای کاهش قدرت و سلطه‌ طالبان بومی و تاجیک‌تبار تاسیس شده باشد. 

بدخشان از پایگاه‌های اصلی قدرت طالبان تاجیک‌تبار به رهبری قاری فصیح‌الدین، رئیس ستاد ارتش طالبان است. در دوران حکومت پیشین افغانستان، فصیح‌الدین چندین سال متوالی زیر پرچم طالبان جنگید.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او در بیشتر مراسم فراغت جنگجویان طالبان از مراکز آموزشی بدخشان حضور داشت، اما در زمان تاسیس این مرکز آموزش نظامی حضور نداشت.  به احتمال زیاد، آخرین حضور رسمی رئیس ستاد ارتش طالبان در بدخشان، یک ماه قبل بود و شرکت او در مراسم ترحیم مولوی نثار احمد احمدی، معاون و سرپرست استانداری طالبان. 

اوایل ماه جاری خورشیدی، ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، قاری محمد ایوب خالد، فرمانده پشتون‌تبار، را به استانداری بدخشان، و مولوی امان‌الدین منصور، استاندار بدخشان، را به فرماندهی مرکز نظامی ۲۰۳ منصور در شرق افغانستان گمارد. مولوی امان‌الدین منصور در سفر حج بود که خبر برکناری‌اش از استانداری بدخشان علنی شد. مولوی امام‌الدین منصور پس از استانداری بدخشان، در مسند فرماندهی نیروهای هوایی طالبان کار کرده بود.  

گفته می‌شود که گمارده شدن قاری ایوب خالد به‌ مسند والی بدخشان، با مخالفت طالبان تاجیک‌تبار، به‌ویژه قاری فصیح‌الدین، رئیس ستاد ارتش طالبان، مواجه شده است. برای طالبان تاجیک‌تبار، فرمان بردن از استاندار پشتون‌تبار دشوار است. 

مولوی نثاراحمد احمدی، معاون استاندار طالبان در بدخشان، اواسط خرداد در اثر انفجاری کشته شد و در مراسم ترحیم مولوی نثاراحمد نیز انفجاری رخ داد که در اثر آن مولوی صفی‌الله صمیم، فرمانده ارشد طالبان، کشته شد. دی‌ ۱۴۰۱ نیز در انفجاری در شهر فیض‌آباد، مولوی عبدالحق ابوعمر، فرمانده پلیس طالبان در بدخشان، با چند نگهبانش کشته شدند. مسئولیت هر سه رویداد را شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) بر عهده گرفته است. 

کشته شدن زنجیره‌ای فرماندهان طالبان در بدخشان، به نگرانی شدید طالبان تاجیک‌تبار دامن زده است و برخی از آنان این رخدادها و حذف شدن از قدرت را «توطئه» می‌دانند. 

بدخشان با کشورهای پاکستان، چین و تاجیکستان مرز مشترک دارد و از استان‌های مهم برای رهبری طالبان به‌شمار می‌رود، اما طالبان تاجیک‌تبار نمی‌خواهند آخرین پایگاه خود را به سادگی به طالبان پشتون‌تبار بسپارند تا مانند طالبان ازبک‌تبار، قدرتشان را از دست بدهند. 

در حکومت طالبان، با گذشت هر روز، مسندهای فرماندهان غیرپشتون تنزل یافت و با کاهش قدرت نظامی‌شان، به حاشیه رانده شدند. پس از فرار محمد اشرف غنی، رئیس ‌جمهوری پیشین افغانستان، در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، قاری صلاح‌الدین ایوبی، فرمانده ازبک‌تبار طالبان، با چند فرمانده دیگر این گروه وارد ارگ ریاست جمهوری شد. او مهم‌ترین فرمانده ازبک‌‌تبار طالبان بود.  

پس از تصرف ارگ به دست طالبان، قاری صلاح‌الدین چندین ماه را در انزوا سپری کرد، سپس به معاونت فرماندهی ارتش طالبان در استان پکتیا گمارده شد، اما چند هفته بیشتر در آن مسند نماند و استعفا داد. 

صلاح‌الدین ایوبی مارس گذشته به‌ معاونت وزارتخانه «احیا و انکشاف دهات» گمارده شد، اما به‌ندرت سر کارش حاضر می‌شد. او سپس به زادگاهش در استان فاریاب در شمال افغانستان رفت و چند ماه بعد  به مسند فرماندهی پلیس طالبان در زابل گمارده شد و طالبان و سخنگویان آن دیگر نامی از او به زبان نیاوردند.  

طالبان تاجیک‌تبار در بدخشان از روزی هراس دارند که قدرت نظامی‌شان از این هم بیشتر کاهش یابد و در جنگ قدرت با طالبان پشتون‌تبار، مسندهای خود را بیش از این از دست بدهند. روشن نیست که طالبان تاجیک‌تبار با محوریت قاری فصیح‌الدین، با چه راهبردی خواهند توانست زیر فشار طالبان پشتون‌تبار دوام آورند.