با اینکه اقدام‌های فدرال رزرو آمریکا و بانک مرکز عراق پیش‌تر در سال جاری، قاچاق ارز و به‌طور عمده دلار به خارج از عراق را کاهش داد، نتوانست آن را متوقف کند.

اورشلیم‌پست به نقل از یکی از کارمندان اداره کنترل بانکی بانک مرکزی عراق می‌گوید قاچاق ارز به خارج از این کشور بیش از ۹۵ درصد کاهش یافته است.

دولت عراق برای مقابله با مشکل قاچاق ارز، نرخ برابری دینار در مقابل دلار را تغییر داد و از مقدار قبلی یک هزار و ۴۶۰ دینار به یک هزار و ۳۱۰ دینار رساند که این امر ارزش پول محلی در برابر دلار را افزایش داد. بانک‌ها و صرافی‌ها را هم موظف کرد که همگی از این نرخ استفاده کنند.

این تصمیم دولت عراق در واکنش به سیاست فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا اتخاذ شد که دسترسی عراق به دلارهای خود را محدود می‌کند و هدف آن جلوگیری از جریان دلار عراق به ایران و روسیه از طریق محدود کردن جریان دلار به عراق است.

بنا به گزارش اورشلیم‌پست، فدرال رزرو اصرار داشت بانک مرکزی عراق با اقدام‌هایی نظیر ثبت نقل‌وانتقال دلار در یک بستر الکترونیکی و الزام به ارائه مدرکی مبنی بر سفر قانونی به خارج از کشور برای کسانی که قصد خروج ارز دارند، از قاچاق دلار جلوگیری کند.  

اقدام‌های اخیر دولت عراق تفاوت بین نرخ رسمی ارز و نرخ ارز بازار سیاه را تا حدی کاهش داد. اکنون یک دلار در بازار سیاه بین یک هزار و ۵۲۰ تا یک هزار و ۵۸۰ دینار معامله می‌شود؛ در حالی‌ که یک دلار پیش‌تر یک هزار و ۷۵۰ دینار بود.

محمد توفیق، صاحب یک صرافی در عراق، با اشاره به اینکه قاچاق ارز به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است، به مدیالاین گفت: «پیش از این روزانه ۲۰ تا ۴۰ میلیون دلار قاچاق می‌شد اما اکنون قاچاق ارز به ایران کمتر از ۱۰۰ هزار دلار در روز است.»

با این حال آن‌ها که به دنبال قاچاق ارزند، برای حل این معضل به راهکارهایی رسیده‌اند.

این صاحب صرافی توضیح داد که در مقابل الزام ارائه مدرک سفر به خارج از کشور برای عراقی‌ها، بازار سیاه گذرنامه ایجاد شده است. به این معنی که گذرنامه فرد را می‌گیرند و در ازای صدور رزرو بلیت به نام او که معمولا یک بلیت جعلی است، ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار به او می‌پردازند. این افراد علاوه بر ارائه رزرو جعلی هتل از سایت‌های رزرو مبالغی را به صورت قاچاق یا فروش در بازار موازی دریافت می‌کنند.

عراق برای تبعیت از خواسته‌های فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا چندین بانک را که به رویه‌های مبارزه با قاچاق پایبند نبودند تعطیل کرد. با این حال، موسسات متخلفی ایجاد شدند که دستکاری ارزی انجام می‌دهند. احمد المیسوری، مدیر شعبه بانک وسترن یونیون در عراق، با اشاره به صف‌ طولانی مشتریان جلو بانک گفت: «هر روز بیش از ظرفیت کاری‌مان مشتری داریم. عده زیادی در صف می‌ایستند و نمی‌توانیم پیش از پایان ساعت کاری رسمی یا حتی ساعات اضافه کاری به حساب آن‌ها پول واریز کنیم.»

یک منبع امنیتی عراق به مدیالاین گفت که برخی از موسسات در بغداد میلیون‌ها دلار احتکار کرده‌اند تا به طور مصنوعی نرخ ارز را افزایش دهند.

در این میان، نوسان‌های اقتصادی اولیه ناشی از مداخله فدرال رزرو به‌طور عمده کاهش یافته، با این حال قیمت کالاهای وارداتی همچنان بسیار بالاتر از سابق باقی مانده است. اورشلیم پست به نقل از یک خبرنگار اقتصادی عراقی می‌نویسد که قیمت‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته اما بازار همچنان متشنج است و خریدوفروش مانند سابق نیست. گویا عراق قرار است طی هفته‌های آینده بودجه‌ای را تصویب کند که احتمالا به بهبود وضعیت اقتصادی منجر خواهد شد.

این خبرنگار اقتصادی با اشاره به اینکه عراق درصدد است با توسعه صنعت برق خود وابستگی‌اش به گاز ایران را کم کند، افزود: «امیدواریم اجرای قراردادهای خرید برق از اردن، مصر و کشورهای حاشیه خلیج فارس، بحران میان عراق و ایران بر سر جریان دلار را حل کند.»