با مجوز مجلس دخالت نیرو‌های مسلح در صنعت خودروسازی رسمی شد

علی خامنه‌ای یکی از حامیان حضور نظامیان در صنعت خودرو ایران است

در سال‌های اخیر، موضوع دخالت رسمی نیرو‌های مسلح در صنعت خودروسازی داغ شده است‌ــ AFP

نمایندگان مجلس در نهایت همسو با دولت ابراهیم رئیسی، مجوز ورود رسمی نیرو‌های مسلح به صنعت خودرو ایران را صادر کردند.

احسان ارکانی، عضو کمیسیون تلفیق مجلس، روز چهارشنبه ۱۷ اسفند اعلام کرد که نمایندگان مجلس در یکی از تازه‌ترین تصمیم‌های خود، وزارت صمت را در زمینه تولید انبوه «انواع خودرو‌های سبک و سنگین و خودرو‌های با کاربری خاص» به همکاری با وزارت دفاع موظف کردند.

ارکانی اضافه کرد که این تصمیم با توجه به زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موجود در صنعت دفاعی اتخاذ شد و وزارت دفاع هم از این به بعد می‌تواند برای «تولید و فروش خودرو‌» اقدام کند.

این تصمیم ۱۰ ماه پس از آنکه ابراهیم رئیسی خواستار استفاده از «فناوری صنایع نظامی و هسته‌ای» در صنعت خودروسازی ایران شد، در کمیسیون تلفیق مجلس به تصویب رسید. این دو فناوری در حال حاضر در انحصار وزارت دفاع، سپاه پاسداران و سازمان انرژی اتمی است که مدعی پیشرفت در تولید انواع سلاح و تجهیزات نظامی‌ در ایران‌اند.

در ایران، بیش از دو دهه است که برخی مدعی‌اند اگر صنایع خودروسازی در اختیار سپاه پاسداران و سایر نیرو‌های نظامی قرار گرفته بود، خودرو‌های داخلی کیفیت «بهتری» داشتند. در مقابل، گروهی دیگر معتقدند عملکرد هشت ساله منوچهر منطقی، یکی از مدیران وزارت دفاع در شرکت ایران خودرو، نشانه شکست حضور نظامیان در این صنعت است.

در این میان، برخی بی‌اعتنا به این شکست‌ها، در پی بزرگ‌نمایی نقش سپاه پاسداران در حل‌وفصل مشکلات در بسیاری از حوزه‌ها از جمله صنعت خودروسازی‌اند و سال‌ها است که موضوع لزوم دخالت این نیروی نظامی در این صنعت را مطرح می‌کنند. رضا فاطمی امین، وزیر صمت، از جمله مقام‌هایی است که آذر ماه ۱۴۰۱ از ستاد کل نیرو‌های مسلح خواست هدایت و مدیریت صنعت خودروسازی در ایران را به عهده بگیرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ستاد کل نیرو‌های مسلح هم در آن زمان اعلام کرد که «به دلیل دستورهای بالادستی»، نمی‌تواند این پیشنهاد را بپذیرد. 

حسین قربان‌زاده، معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری ستاد کل نیروهای مسلح، توضیح داد که از نظر این ستاد، «بهره‌وری بخش دولتی از بخش خصوصی بالاتر است» و صلاح نیست که نیرو‌های نظامی به این حوزه وارد شوند. این ادعا در شرایطی مطرح شد که از دخالت نیرو‌های مسلح به‌خصوص سپاه پاسداران در صنعت خودرو به‌ویژه در زمینه قطعه‌سازی، گزارش‌های متعددی منتشر شده است.

نیرو‌های مسلح که سپاه پاسداران از مشهور‌ترین آن‌ها است، از بازیگران مهم بازار لوازم یدکی در ایران به شمار می‌روند؛ بازیگرانی که بسیاری در ایران حتی از اینکه از این نیرو‌ها و میزان دخالت آن‌ها در قاچاق یا تولید قطعات غیراستاندارد خودرو‌ نام ببرند هم واهمه دارند. 

سایت تحریریه از معدود رسانه‌هایی است که ۱۷ مرداد گزارشی در این زمینه منتشر کرد و نوشت: «گروه‌های مسلح وابسته به قطعه‌سازان به خودروسازان قطعه بی‌کیفیت می‌فروشند که در نهایت، به تولید خودرو با کیفیت پایین در ایران منجر می‌شود.» تحریریه با انتقاد از این وضعیت ادامه داد: «قطعه‌سازان نمی‌توانند با استخدام گروه‌های مسلح خودروسازان را به خرید وادار کنند.»

امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، شهریور ۱۳۹۹ از تشکیل کمیته مشترکی بین سپاه و وزارت صنعت برای ورود این نهاد نظامی به صنعت خودرو خبر داده بود.

مقدمات ورود رسمی نیرو‌های مسلح به‌ویژه سپاه پاسداران به صنعت خودرو ۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۹۹ با سخنان علی خامنه‌ای کلید خورد؛ وقتی گفت: آن ذهن و فکری که می‌تواند ماهواره را تولید کند، می‌تواند خودرو با مصرف پنج لیتر بنزین در ۱۰۰ کیلومتر هم تولید کند؛ حالا کمیسیون تلفیق مجلس به این دخالت شکل قانونی بخشیده است.

مقام‌های جمهوری اسلامی امیدوارند با دخالت دادن رسمی نیرو‌های مسلح در صنعت خودرو بتوانند این صنعت را از رکورد و ورشکستگی و فساد نجات دهند.