غنی‌سازی ۸۴ درصدی اورانیوم؛‌ جمهوری اسلامی در آستانه ساخت بمب هسته‌ای است؟

گزارش‌های دیگری نشان می‌دهند که آنچنان هم که به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی به ساخت بمب نزدیک نشده است

 اورانیوم غنی شده ۸۴ درصدی به صورت تصادفی کشف شد-HO / Atomic Energy Organization of Iran / AFP

خبرگزاری بلومبرگ، یکشنبه گذشته به نقل از دو دیپلمات غربی ادعا کرد که جمهوری اسلامی سطح اورانیوم غنی‌سازی‌شده را به ۸۴ درصد رسانده است، پیشرفتی قابل توجه نسبت به گزارش‌های پیشین که سطح اورانیوم غنی‌سازی‌شده را تنها ۶۰ درصد پیش‌بینی کرده بود.

رسیدن به چنین سطحی، برای کشورهای غربی و جامعه جهانی نگران‌کننده است، چرا که برای ساخت بمب اتم غالبا اورانیوم غنی‌سازی‌شده بالای ۹۰ درصد لازم است و به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی راه درازی برای رسیدن به این میزان از اورانیوم غنی‌سازی‌شده ندارد.

کارشناسان می گویند حتی یک مشت، به اندازه یک «پرتقال بزرگ»، از اورانیوم بالای ۹۰ درصد غنی‌سازی‌شده می‌تواند از طریق یکی از موشک‌های دوربرد جمهوری اسلامی، جهان را به خطر بیندازد.

متخصصان غربی معتقدند تازه‌ترین افشاگری درباره اورانیوم غنی‌سازی‌شده ایران، نشان می‌دهد که مقام‌های جمهوری اسلامی موفق شده‌اند با تغییر فناوری‌ها در نیروگاه فردو، «امکان غنی‌سازی سریع‌تر از روندهای پیشین» را فراهم کنند. در واقع، اصلاح سانتریفیوژهای نیروگاه فردو چنین امکانی را به وجود آورده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته دیپلمات‌های غربی، میزان جدید اورانیوم غنی‌سازی‌شده به صورت تصادفی کشف شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طبق قرارهایش با جمهوری اسلامی می‌تواند سه نوع بازرسی انجام دهد: بازرسی‌های «اعلام‌شده» یا همان‌هایی که از قبل با دولت ایران هماهنگ می‌شوند، «بازرسی‌های غیرمعلوم» که بازرسان ناگهانی به ایران می‌روند و از جمهوری اسلامی درخواست دسترسی به سایت‌های هسته‌ای می‌کنند و نهایتا بازرسی‌های تصادفی که به نظر می‌رسد درباره تازه‌ترین گزارش‌های محرمانه آژانس، ناظران این نهاد بین‌المللی از این طریق به میزان غنی‌سازی ۸۴ درصدی پی برده‌اند. نباید فراموش کرد که در صورت صحت چنین خبری، حتی اورانیوم غنی‌سازی‌شده به میزان ۸۴ درصد، می‌تواند یک بمب بالقوه باشد.

اولین بمب اتمی که ایالات متحده در سال ۱۹۴۵ بر سر هیروشیما انداخت، تنها از اورانیوم غنی‌سازی‌شده ۸۴ درصد تشکیل می‌شد. در واقع، دانشمندان می‌توانند در جریان روند غنی‌سازی اورانیوم، با ایزوتوپ‌های سبک‌تر «یو۲۳۸» یا نوع سنگین‌تر «یو۲۳۸»‌ روند ساخت بمب اتم را تسریع کنند. به این ترتیب، لزوما نیازی به اورانیوم غنی‌سازی‌شده بالای ۹۰ درصد برای ساخت یک بمب هسته‌ای نخواهد بود.

هم‌زمان، گزارش‌های دیگری نشان می‌دهند که آنچنان هم که به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی به ساخت بمب نزدیک نشده است. مستنداتی که در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای قراردارند، مشخص می‌کنند که فناوری نیروگاه‌های هسته ای ایرانی برای تولید «هگزافلوورید»، گاز مورد استفاده در سانتریفیوژها، آنچنان به‌روز نیست و این ضعف می‌تواند روند پیشروی جمهوری اسلامی به سمت ساخت یک بمب هسته‌ای را کندتر کند.

ساخت بمب هسته‌ای که یک جت آن‌ را حمل می‌کند، زمان کمتری از ساخت موشک دوربرد مجهز به کلاهک هسته‌ای می‌گیرد. متخصصان انرژی اتمی می‌گویند برای جمهوری اسلامی ساخت بمب بسیار راحت‌تر و قابل دسترسی‌تر خواهد بود. با این حال، بمبی را که قراراست یک جت جنگی حمل کند، قدرت بازدارندگی و تهدید کمتری از یک موشک مجهز به کلاهک هسته‌ای خواهد داشت.

دانشمندان روسیه همان‌گونه که در دهه ۸۰ میلادی به پاکستان برای ساخت بمب هسته‌ای کمک شایانی کردند، می‌توانند این روزها به جمهوری اسلامی هم کمک کنند تا روند تولید تسلیحات هسته‌ای را سریع‌تر کند. با این حال، جامعه جهانی امیدوار است به‌دلیل جنگ اوکراین، کاخ کرملین موقتا از انتقال دانش به مقام‌ها و مهندسان جمهوری اسلامی پرهیز کند.

قراراست جزئیات بیشتری از میزان غنی‌سازی اورانیوم به دست جمهوری اسلامی در روزهای آینده از طرف آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای منتشرشود و احتمالا این موضوع، در جلسه بعدی شورای حکام در ۱۵ اسفند آینده، به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود.