در ششمین سالگرد ریزش ساختمان تاریخی پلاسکو در تهران، بحث بر سر ساختمانهای ناامن در شهر تهران بار دیگر بالا گرفته است.
۳۰ دی ماه سال ۱۳۹۵، آتشسوزی در طبقات بالایی ساختمان پلاسکو و سرایت آن به دیگر واحدها در نهایت باعث ریزش این ساختمان و کشته شدن ۱۶ آتشنشان و شش نفر دیگر شد.
ریزش این ساختمان در آن زمان زلزلهای در افکار عمومی به راه انداخت و به بحثهای فراوان درباره ناامن بودن سازههای مسکونی و اداری و خدماتی در تهران و کل کشور دامن زد.
در پی این حادثه بود که اعلام شد نهادهای امنیتی مخالف انتشار نام ساختمانهای ناایمن در تهران هستند. این ممنوعیت در نهایت در خرداد ماه سال ۱۴۰۱ برداشته و نام ۱۲۹ ساختمان ناایمن در پایتخت ایران منتشر شد.
در این فهرست نام پاساژ «قائم» و چند مجتمع تجاری دیگر در شهرداری منطقه یک و ساختمان اداره مالیات غرب تهران و چند ساختمان تجاری در منطقه دو شهرداری دیده میشود.
قدرتالله محمدی، مدیر عامل سازمان آتش نشانی شهرداری تهران، حالا در ششمن سالگرد ریزش ساختمان پلاسکو به خبرگزاری فارس گفته قرار است « تا آخر اسفند امسال تعداد ساختمانهای بسیار پرخطر تهران به ۱۰۰ مورد» کاهش یابد.
محمدی اضافه کرده که قرار است هفته آینده ۳۰ نفر از مالکان ساختمانهای بسیار پرخطر احضار شوند. بخشی از ساختمانهای ناایمن متعلق به ارگانهای دولتی هستند.
به گفته او، در حال حاضر ۱۰ ساختمان از ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر ایمن سازی شدهاند و تا پایان سال تعداد دیگری ساختمان هم ایمن خواهد شد. این مقام در عین حال هشدار داد در صورتی که مالکان اقدام به نوسازی نکنند در مرحله اول انشعاب این ساختمانها قطع خواهد شد.
تهران به عنوان بزرگترین کلانشهر ایران به تنهایی ۳۳ هزار ساختمان ناایمن دارد که سه هزار و ۵۰۰ ساختمان آن در شرایط پرخطر قرار دارند و ۹۴۷ ساختمان، برج و بلندمرتبه محسوب میشوند که امنیت و استحکام آنها شاید به مویی یا ریز لرزهای بند باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آمارها میگوید، ۱۵ درصد شهر تهران را بافت فرسوده تشکیل داده است و ساخت و سازهای غیر اصولی و ناایمن در سالهای اخیر، این شهر را به یک بمب ساعتی تبدیل کرده است.
این ساختمانها تنها بخشی از ۱۰ میلیون واحد مسکونی فرسوده و ناامنی هستند که در ایران قرار دارند. گزارش شده بیش از ۲۰ میلیون نفر در این واحدها سکونت دارند.
با وجود قانون منع ساخت و ساز «ناایمن» و شرایط اسفبار ایمنی ساختمانها و سازهها، طی ۱۰ سال اخیر بیش از ۳۵۰ هزار پروانه ساختمانی «ناایمن» دیگر در ایران صادر شده است.
۹۲ درصد پروانههای ساختمانی صادر شده در این دوره، مربوط به ساختمانهای با دوام و هفت درصد (۳۵۰ هزار ساختمان) هم مربوط به ساختمانهای «نیمه بادوام» یا «ناایمن» است.
بر اساس ماده ۵۵ قانون شهرداریها، اگر در ساختمانی اصول ایمنی، فنی و بهداشتی رعایت نشود، شهرداری میتواند به مالک اخطار دهد یا مانع ادامه کار آن شود.
با وجود این قانون سختگیرانه، زدوبندهایی که میان شهرداریها، افراد نزدیک به حکومت و نهادهای امنیتی وجود دارد، فاجعههایی مثل ساختمانهای متروپل آبادان و پلاسکو تهران را رقم زده است و در نهایت هم هیچیک از نهادهای حکومتی مسئولیت چنین حوادثی را بر عهده نگرفتهاند.
ساختمانهای تهران بدون وقوع زلزله هم در ۲۰ سال گذشته کم خبرساز نبودهاند و ریزش برخی از آنها طی این مدت با موجهای خبری و واکنش افکار عمومی همراه بوده است.
سال ۱۳۸۷ در محله «سعادتآباد» تهران ۱۷ کارگر که مشغول تخریب ساختمان بودند زندهبه گور شدند و این اتفاق بازتابهای منفی گستردهای در افکار عمومی داشت. حدود ۱۲ سال بعد یعنی در سال ۱۳۹۵ ساختمان خاطرهساز «پلاسکو» آتش گرفت و در کمتر از چهار ساعت فرو ریخت.
چهار سال بعد از حادثه «پلاسکو» یعنی در سال ۱۳۹۹ این بار نوبت به یک کلینیک درمانی ناایمن بود که حادثهای تلخ را رقم بزند. کلینیک «سینا مهر» شمیران که انفجار کسپولهای اکسیژن در حیاط آن منجر به آتشسوزی شد و در این حادثه ۱۹ نفر جان خود را از دست دادند.
در همان سال یک پاساژ هم در تهران آتش گرفت و ساختمانی در حال ساخت در تهرانپارس نیز به دلیل رعایت نکردن استانداردهای ساخت و ساز فروریخت که البته قربانی نداشت و تنها منجر به مصدوم شدن پنج نفر شد.
سال ۱۳۹۹ سال پرحادثهای برای تهران بود و به علت گودبرداری عمیق و غیراصولی، ساختمانی در منطقه فلاح تهران فرو ریخت و چهار نفر در این حادثه زیر آوار ماندند. یک سال بعد پاساژ تیراژه در تهران به دلیل استفاده از انشعاب برق غیرمجاز آتش گرفت که منجر به مصدوم شدن ۱۶ نفر شد.
این حوادث ریز و درشت ساختمانی در تهران و سراسر ایران تقریبا روزی نیست که رخ ندهد و جان کارگران خسته و ساکنان از همهجا مانده را به خطر نیندازد که ریزش ساحتمان «متروپل» در آبادان یکی از غمانگیزترین آنها بود که دهها جان را گرفته و خانوادههای بسیاری را داغدار کرد.