قرار است شهر ساحلی شرم‌الشیخ در مصر، از ششم تا ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲، میزبان نشست جهانی تغییرات اقلیمی «کوپ۲۷» باشد. در نشست امسال اغلب رهبران جهان از جمله جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، و شاهزاده محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، شرکت خواهند.

علاوه‌بر اهمیت مسائل زیست‌محیطی که در این نشست مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، رهبران کشورهای مختلف در حاشیه این اجلاس، دیدارهای جانبی دارند که در آن به بررسی روابط سیاسی،‌ اقتصادی و مسائل بین‌المللی می‌پردازند.

در همین حال، رسانه‌های آمریکایی می‌گویند بایدن می‌خواهد در حاشیه اجلاس تغییرات اقلیمی در شرم‌الشیخ با شاهزاده محمد بن‌سلمان دیدار کند و مسائل متعددی ازجمله بهای نفت و گاز، چگونگی حفظ امنیت زنجیره‌های تامین در سراسر جهان و نقش واشنگتن و ریاض در برقراری ثبات و تعادل در زمینه‌های یادشده را مورد بحث و تبادل نظر قرار دهد.

بایدن که دوره ریاست جمهوری خود را به دلایل انتخاباتی، با تضاد و ناسازگاری با عربستان سعودی و ولیعهد آن آغاز کرد، اندکی پس از ورود به کاخ سفید، شتاب بسیاری برای سفر به عربستان سعودی داشت و اکنون مشتاق دیدار با شاهزاده محمد بن‌سلمان است و قصد دارد در حاشیه نشست جهانی تغییرات اقلیمی «کوپ۲۷» در شرم‌الشیخ با او دیدار کند.

قرار است بایدن پس از پایان انتخابات میان‌دوره‌ای ایالات متحده، یعنی هشتم نوامبر، در اجلاس جهانی تغییرات اقلیمی شرکت و از پیشنهادهای مبالغه‌آمیز، غیرواقعی و غیرعملی که مشخصه مبارزات انتخاباتی او بود، چشم‌پوشی کند. در واقع، پس از گذشت مرحله هیاهو و تبلیغات انتخاباتی که دیگر نیازی به همراهی با جریان‌های چپ، هواداران محیط زیست و کسانی‌که در حزب دموکرات از رژیم ایران جانبداری می‌کنند نیست، بایدن متوجه خواهد شد که هر آنچه علیه عربستان سعودی به او گزارش شده، نادرست بوده است، به‌ویژه اینکه عربستان سعودی در حفاظت از محیط زیست نقش مثبت و چشمگیری ایفا می‌کند.

ریاض سرمایه‌گذاری‌های بسیاری برای ایجاد و توسعه فضای سبز دارد، با سیاست محتاطانه و ثابتی از جریان مداوم زنجیره‌های تامین حمایت می‌کند، در سازمان ملل متحد علیه روسیه و تجاوز آن به اوکراین رای داد، با اعطای ۵۰۰ میلیون دلار به اوکراین، حمایت خود را از کی‌یف نشان داد و در برابر بستن تنگه‌ها و هرگونه اقدامی که ناوبری دریایی و تجارت جهانی را تهدید کند، قاطعانه ایستاده است.

دولت ایالات متحده اهمیت نقش عربستان سعودی را می‌داند، از این رو‌ باید در برخورد با ریاض آن‌گونه عمل کند که فراخور شرایط است. حضور موثر عربستان سعودی در نشست‌های اوپک و اوپک‌پلاس به ثبات بازارهای جهانی نفت منجر شد و از کاهش روزافزون بهای نفت که پس از جنگ اوکراین از ۱۴۰دلار در هر بشکه به ۸۲ دلار رسید، جلوگیری کرد. تردیدی نیست که کاهش بیش‌از حد بهای نفت بر اقتصاد جهانی، به‌ویژه بر اقتصاد کشورهای تولیدکننده تاثیر منفی دارد و تداوم این امر علاوه‌بر اینکه توزیع جهانی کالاهای تجاری و مواد اولیه را تهدید می‌کند، طرح‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در عرصه انرژی‌های جایگزین که باعث کاهش دمای زمین می‌شود را نیز متوقف می‌کند.

باید رئیس‌جمهوری آمریکا این واقعیت را درک کند که پس از بسته‌شدن بندرگاه‌های اوکراین، زنجیره تامین مواد غذایی با چه سرعتی مختل شد، کشت قهوه در عدن به‌دلیل حضور جنگجویان حوثی پایان یافت و کاهش میزان صادرات تراشه‌های الکترونیکی از چین و تایوان، دولت آمریکا و کنگره را وادار به تصویب سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری برای تولید تراشه‌های الکترونیکی در خاک آمریکا کرد تا این کشور در آینده به واردات از خارج متکی نباشد. جو بایدن باید بداند که چگونه انحصار روسیه در بازار گاز اروپا این قاره را در آستانه زمستان با بحران شدید انرژی روبه‌رو کرده است.

بنابراین، رئیس‌جمهوری آمریکا نباید تهدیدهای پیوسته و همیشگی رژیم جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز به روی ناوبری دریایی و جلوگیری از انتقال نفت و گاز از طریق آن به جهان را نادیده بگیرد. این درحالی است که تهران علاوه‌بر این تهدید، در تلاش برای کنترل تنگه باب‌المندب است که ۱۴درصد تجارت جهانی از آن عبور می‌کند.

البته سیاست انحصار هر کالایی بر اقتصاد جهان تاثیر می‌گذارد و باعث ایجاد آشفتگی در بازارهای جهانی می‌شود، اما سیاست خردمندانه عربستان سعودی در اوپک و اوپک‌پلاس زمینه تداوم جریان نفت به بازارهای جهانی را از طریق تعادل قیمت‌های معقول و تقاضای جهانی فراهم می‌کند. به همین دلیل، افزایش بهای هر بشکه نفت در مقایسه با سطح افزایش قیمت گاز آمریکا که طی هشت ماه گذشته ۸۰برابر شده و هزینه‌های هنگفتی را برای اروپا به همراه داشته است، نرسید. 

عربستان سعودی سیاست متعادل خود را در ادامه عرضه نفت با قیمت مناسب در هر بشکه و سرمایه‌گذاری میلیاردها دلار در انرژی‌های جایگزین با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حفظ کرده و افزون بر آن، بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار را برای توسعه فضای سبز اختصاص داده است.

درست نیست که از میان ۲۳ کشور عضو اوپک، تنها عربستان سعودی به بهانه انحصار نفت مورد انتقاد قرار گیرد. این درحالی است که آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده گاز در جهان، کشورهای اروپایی را وادار به خودداری از استفاده از منابع جایگزین کرد تا گاز خود را به قیمت‌های بسیار بالایی به آن‌ها بفروشد.

جو بایدن در نخستین روز حضورش در کاخ سفید، ۱۹ تصمیم اجرایی که برای او اولویت بسیاری داشت را امضا کرد که عمده‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: جلوگیری و کاهش صدور مجوزهای اکتشاف نفت، توقف کار در خط لوله «کی استون»، وضع مالیات‌های جدید بر شرکت‌های اکتشاف انرژی، جلوگیری از استخراج زغال‌سنگ و منع استفاده از نفتی که در انبارها نگهداری می‌شود. این در حالی است که آمریکا از دهه هشتاد تاکنون اقدام به ساخت پالایشگاه‌های جدیدی نکرده است تا از تشدید بحران بنزین که در این اواخر به‌دلیل سیاست‌های بایدن و حزب دموکرات به وخامت گرایید، جلوگیری کند.

با این حال، عربستان سعودی به‌رغم تبلیغات رسانه‌ای آمریکا علیه ولیعهد و دولت آن کشور و تهدید به استفاده از قانون نوپک علیه ریاض، همچنان بر ادامه مشارکت با ایالات متحده تاکید می‌کند، اما رابطه راهبردی هرگز نمی‌تواند یک طرفه باشد. بنابراین، باید واشنگتن بداند که تداوم و گسترش رابطه بین دو کشور مستلزم تمایل و تلاش هر دو طرف در راستای تقویت این روابط است.