پیامدهای برجام احتمالی در آمریکای لاتین

با ورود ایران به بازارهای انرژی، تولید‌کنندگان نفت در آمریکای لاتین، مانند ونزوئلا، مکزیک، اکوادور و تا حدودی کلمبیا و برزیل، متضرر می‌شوند

حکومت ایران به‌جای روابط بلند‌مدت با کشورها، روابط کوتاه‌مدت با دولت‌ها دارد - Iranian Presidency/ AFP

واقعیت این است پیامدهای به نتیجه رسیدن یا شکست نهایی مذاکرات هسته‌ای با حکومت ایران فرامنطقه‌ای است. به این معنا که سویه‌های بین‌المللی برجسته‌ای دارد و تنها نیز به گستره روابط با آمریکا، چین، روسیه، کشورهای مختلف منطقه یا «اتحادیه اروپا» محدود نمی‌شود. آمریکای لاتین منطقه‌ بزرگی که کمتر از آن صحبت می‌شود.

دو روز بعد از پاسخ دوم حکومت ایران به طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا» برای احیای موافقت‌نامه «برجام»، در حالی که به‌نظر می‌رسد پیش‌شرط‌های تهران برای امضا توافق‌نامه، بار دیگر مایه دلسردی طرف‌های اروپایی شده است، شمار زیادی از تحلیل‌گران، با فرض امضای نهایی موافقت‌نامه، سعی می‌کنند پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی اجرای دوباره «برجام» را بررسی کنند.

روزنامه اورشلیم‌پست روز شنبه ۱۲ شهریورماه ۱۴۰۱ در گزارشی به دیدگاه‌های برخی از کارشناسان آمریکای جنوبی درباره تاثیر توافق احتمالی «برجام» بر جغرافیای سیاسی و شرایط اقتصادی کشورهای آمریکای لاتین پرداخت.

برخی از متحدان حکومت ایران، به‌مانند ونزوئلا در آمریکای لاتین‌اند. «حزب‌‌الله لبنان»، به عنوان یکی از اصلی‌‌ترین «گروه‌های نیابتی» وابسته به حکومت ایران، حضور فعالی در آمریکای جنوبی دارد. چین روابط اقتصادی-تجاری گسترده‌ای با کشورهای آمریکای لاتین دارد. دستیابی به توافق یا شکست نهایی مذاکرات وین، می‌‌تواند پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم پرشماری بر روی اقتصاد و روابط کشورهای منطقه داشته باشد.

KHAMENEI IR / AFP, May 2010

به باور دنیل لینسکر، تحلیلگر سیاسی آمریکای لاتین، با توجه به تجربه توافق اولیه «برجام» در سال ۲۰۱۵، کم‌رنگ شدن تحریم‌ها علیه ایران می‌تواند این کشور را به یک رقیب اقتصادی برای کشورهای آمریکای لاتین که در پی جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی‌اند تبدیل کند. به این معنا که می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری، به‌ویژه در بخش تجارت و انرژی، را کم‌شمار کند.

به‌گفته این کارشناس سیاسی-اقتصادی آمریکای لاتین، پروژه‌‌های مرتبط با انرژی در کشورهای آمریکای لاتین، بسیار پیچیده و گران تمام می‌شوند، در حالی که در ایران بسیار ساده‌ و ارزان‌تر است. 

از سوی دیگر، با ورود ایران به بازارهای انرژی، تولید‌کنندگان نفت در آمریکای جنوبی، مانند ونزوئلا، مکزیک، اکوادور و تا حدودی کلمبیا و برزیل، متضرر خواهند شد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به باور لینسکر، تهاجم نظامی روسیه به اوکراین موجب همگرایی کشورهای آمریکای جنوبی با ایالات متحده شده است و در این میان ورود ایران به بازارهای جهانی می‌تواند شرایط را برای این کشورها پیچیده‌تر کند.

به عقیده این کارشناس سیاسی آمریکای لاتین، بسیاری از کشورهای این منطقه، با توجه به تجربه‌های گذشته نفوذ ایران، نگاه مثبتی به امکان نفوذ جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین ندارند.

لینسکر به بمب‌گذاری ۱۹۹۴ آمیا در مرکز همیاری یهودیان آرژانتین که به کشته شدن ۸۵ تن و مجروح شدن دست‌کم ۳۰۰ تن انجامید، اشاره می‌‌کند. ظن قوی وجود دارد که حکومت ایران و عوامل «حزب‌الله لبنان» در این بمب‌گذاری دست داشته‌اند.

بررسی سیاست خارجی حکومت ایران در آمریکای لاتین نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی در دو دهه گذشته به جای آنکه سعی کند روابط بلند‌مدتی با کشورهای این منطقه داشته باشد، روابط کوتاه‌مدتی با دولت‌ها برقرار کرده است. به‌گفته لینسکر، روابطی که ایران در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ با برزیل، در زمان ریاست جمهوری لولا داسیلوا، داشت دیگر امروز وجود ندارد.

بیشتر از جهان