مرگ الظواهری؛ سران شبکه حقانی از انظار عمومی ناپدید شدند

«سران شبکه حقانی هدف نظامی آمریکا نیستند؛ آنان از دشمنان داخلی در میان طالبان می‌ترسند»

سراج‌الدین حقانی، آخرین بار روز دوشنبه، ۱ اوت، در مسجدی در پکتیا دیده شد-عکس:AFP

پس از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر القاعده در اثر حمله هوایی نیروهای آمریکایی در کابل، سراج‌الدین حقانی، خلیل‌الرحمان حقانی و ابراهیم حقانی، سه تن از رهبران شبکه حقانی از انظار عمومی ناپدید شده‌اند. ایمن الظواهری، صبح یکشنبه ۳۱ ژوئیه، در خانه‌اش در ناحیه شیرپور شهر کابل، هدف حمله پهپادی آمریکا قرار گرفت و کشته شد. طالبان روز پنجشنبه گفتند از محل زندگی و حضور رهبر القاعده در کابل اطلاعی ندارند، اما مقام‌های آمریکایی می‌گویند طالبان می‌دانند چه کسانی در این گروه، به رهبر القاعده پناه داده‌اند.

در پی کشته شدن رهبر القاعده در کابل که به باور مقام‌های آمریکایی و کارشناسان امنیتی، حضورش در افغانستان را شبکه حقانی زمینه‌سازی کرده بود، سران این شبکه که در ماه‌های اخیر هر روز در انظار عمومی ظاهر می‌شدند، ناپدید شدند. سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور) در کابینه طالبان و رهبر شبکه حقانی، خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر مهاجران و ابراهیم حقانی، از فرماندهان ارشد این شبکه، از روز دوشنبه در مکان‌های عمومی و در میان مردم دیده نشده‌اند.

خلیل‌الرحمان حقانی و ابراهیم حقانی دو برادرند و عموهای سراج‌الدین حقانی‌اند. این دو برادر ماه گذشته برای ادای مناسک حج به عربستان سعودی رفته بودند. عکس‌های آنان در جریان ادای مناسک حج در فضای مجازی پخش شد و هوادارانشان بارها این عکس‌ها را بازنشر کردند، اما در یک هفته اخیر هیچ خبری از این دو نفر نیست و هوادارانشان نیز عکس و خبری در مورد آنان منتشر نکرده‌اند.

سراج‌الدین حقانی آخرین بار، روز دوشنبه یکم اوت، در مسجدی در پکتیا دیده شد. او در دیدار با شماری از ساکنان پکتیا، سخنرانی کرد و ویدیوی این سخنرانی را نیز طالبان در فضای مجازی پخش کرد.

یک مقام ارشد امنیتی در دولت پیشین افغانستان که سال‌ها سران شبکه حقانی را تعقیب کرده است، با شرط محفوظ ماندن نامش به ایندیپندنت فارسی گفت پهپادهای آمریکایی از ماه‌ها پیش در آسمان افغانستان حضور دارند، اما سران شبکه حقانی برای آمریکایی‌ها هدف نظامی نیستند. به گفته این منبع آگاه، ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (سنتکام) نام سران شبکه حقانی، ازجمله سراج‌الدین حقانی و خلیل‌الرحمان حقانی را از فهرست (Target Package) حذف کرده‌اند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این منبع آگاه افزود: «سراج‌الدین و بقیه سران شبکه حقانی، از پهپادهای آمریکایی نمی‌ترسند، چون هدف آمریکایی‌ها نیستند، آنان بیشتر از دشمنان داخلی در میان طالبان می‌ترسند. کشته شدن الظواهری بی‌اعتمادی شدیدی را میان رهبران طالبان ایجاد کرده است. آنان از یکدیگر می‌ترسند و یکدیگر را به توطئه و همکاری با آمریکایی‌ها متهم می‌کنند.»

وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۰۸، نام‌های سراج‌الدین حقانی و خلیل‌الرحمان حقانی را در فهرست تروریست‌های بین‌المللی وارد کرد و برای اخبار یا اطلاعاتی که به دستگیری هر یک از آنان منجر شود پنج میلیون دلار پاداش تعیین کرد. این پاداش با گماشته شدن سراج‌الدین حقانی به سمت وزیر داخله (کشور) در کابینه طالبان در سپتامبر سال گذشته، به ۱۰ میلیون دلار افزایش یافت، اما هم‌زمان دیپلمات‌های اروپایی با سراج‌الدین حقانی و خلیل‌الرحمان حقانی دیدار می‌کردند و در کنار هم به دوربین‌ها لبخند می‌زدند. این دیدار‌ها تا یک هفته پیش که الظواهری در کابل کشته شد جریان داشت.

به گفته این منبع آگاه امنیتی، سران شبکه حقانی روز یکشنبه و پس از کشته شدن الظواهری، کابل را ترک کردند و به مناطقی در شرق افغانستان رفتند. سران جناح قندهار ازجمله ملا یعقوب، ملا برادر و ملا فاضل نیز در کابل حضور ندارند.

منبع آگاه گفت رقابت و شکاف میان جناح قندهار و شبکه حقانی، با کشته شدن ایمن‌ الظواهری برجسته‌تر شد، زیرا سران جناح قندهار مخالف حضور رهبر القاعده در افغانستان بودند، اما شبکه حقانی به او پناه داد و از او محافظت می‌کرد. هرچند هنوز اطلاعاتی در مورد اینکه چه کسی از میان طالبان با آمریکا همکاری کرد تا محل اختفای رهبر القاعده افشا شود در دست نیست، اما کارشناسان امنیتی می‌گویند هدف قرار دادن الظواهری، بدون همکاری دقیق از میان طالبان امکان‌پذیر نبود.

به باور این منبع آگاه، سران شبکه حقانی، به‌ویژه سراج‌الدین حقانی بیشترین سلطه را بر ساختارهای امنیتی طالبان دارند و یکی از ابزارهای قدرتمندی که در اختیار دارند، ده‌ها بمب‌گذار انتحاری است. میان افراد طالبان این نگرانی ایجاد شده است که در صورت برخورد نظامی میان دو جناح که اکنون به همدیگر به‌شدت بی‌اعتماد شده‌اند، نظم حاکم در کابل از هم خواهد پاشید.

سران شبکه حقانی، به‌ویژه سراج‌الدین حقانی، خلیل‌الرحمان حقانی، ابراهیم حقانی و چند عضو دیگر این گروه که در تصمیم‌گیری‎‌های نظامی دخالت دارند، تا پیش از بازگشت طالبان به قدرت در خفا زندگی می‌کردند و هیچ عکسی از آنان وجود نداشت. با فروپاشی دولت پیشین افغانستان، همه آنان در انظار عمومی ظاهر شدند و مرتب با رسانه‌های طالبان و برخی از رسانه‌های داخلی و خارجی مصاحبه ‌کردند. سراج‌الدین حقانی در آخرین مورد، ۲۹ ژوئیه و دو روز قبل از کشته شدن الظواهری، با تلویزیون سی‌ان‌ان نیوز ۱۸ هند (CNNNEWS18) گفت‌وگو کرد. او در این مصاحبه ادعا کرد که القاعده در افغانستان حضور ندارد و این گروه تضعیف شده است و دیگر توان فعالیت نظامی نیز ندارد.

با این حال، از میان سران شبکه حقانی، تنها انس حقانی، برادر سراج‌الدین حقانی که گفته می‌شود در فعالیت‌های نظامی دخالتی ندارد، در کابل حاضر است و روز پنجشنبه با طلوع‌ نیوز مصاحبه کرد. انس حقانی، ۲۸ ساله، از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ در زندان دولت پیشین افغانستان بود و در جریان مذاکره میان طالبان و آمریکایی‌ها، با فشار آمریکایی‌ها از زندان آزاد شد. او برادر ناتنی سراج‌الدین حقانی‌ست و مادرش اهل یمن است.