اقتصاد مقاومتی علی خامنه‌ای

وال‌استریت ژورنال: مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ به جایی نمی‌رسد

بن‌بست مذاکرات هسته‌ای به این دلیل است که علی خامنه‌ای به احیای برجام تمایلی ندارد - KHAMENEI.IR / AFP

روزنامه وال‌استریت ژورنال در یادداشتی به قلم روئل مارک گرچت و ری تکیه، به وضعیت حال حاضر مذاکرات هسته‌ای ایران پرداخت. گرچت افسر سابق بخش ایران در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و از اعضای ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها است. ری تکیه نیز عضو ارشد شورای روابط خارجی در آمریکا است.

این دو تحلیلگر سیاسی در یادداشت خود نوشتند: «علت ظاهری آخرین بن‌‌بست رخ داده در مذاکرات هسته‌ای ایران اصرار آمریکا بر باقی ماندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی است. اما در واقع، داستان به این سادگی‌ها نیست. در حالی که واشنگتن دموکرات همچنان می‌خواهد وانمود کند که برای دور دیگری از دیپلماسی سازنده زمان وجود دارد، به نظر می‌رسد که علی خامنه‌ای که رای قاطع را او به مذاکره‌کنندگان ایرانی ابلاغ می‌کند، به ادامه این بازی تمایلی ندارد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در یادداشت وال‌استریت ژورنال آمده است: «جمهوری اسلامی تحت رهبری علی خامنه‌ای با یکی از مهم‌ترین دگرگونی‌های خود از زمان آغاز حکومت دین‌سالاری در ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، مواجه است. اقدام‌های رهبر فعلی جمهوری اسلامی اعتراض مردم و نارضایتی نخبگان را در پی داشته است و آن‌ها معتقدند که حکومت جمهوری اسلامی در این دوران پرتنش، به ابتکارهای دیپلماتیک نیاز دارد. با این حال، علی خامنه‌ای مدت‌ها است که ایران را از ارتباط‌های خارجی بی‌نیاز می‌داند. او با استفاده از عبارت «اقتصاد مقاومتی» ترجیح می‌دهد که جمهوری اسلامی خود را از بازارهای جهانی جدا کند و به منابع داخلی متکی باشد. رهبر جمهوری اسلامی برای حفظ ایران به عنوان یک کشور اسلامی پیشرو، طرفدار «جراحی اقتصادی» است. او اعتقاد دارد که لازم است هزینه‌ها کاهش یابد تا تهران بهتر بتواند فشار مالی خارجی را تحمل کند. از این رو، اعطای یارانه‌ها به مردم که به خالی شدن خزانه‌ منجر شده، در حال کاهش و پایان گرفتن است و اگرچه روسای‌جمهور گذشته به دلیل ترس از واکنش مردم، روند اعطای یارانه‌ها را به هر نحو ادامه دادند، حالا ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری فعلی ایران و از پیروان علی خامنه‌ای، مصمم است که این تصمیم را اجرایی کند.»

این مقاله با اشاره به اسنادی که پیش از این، از سوی سپاه پاسداران به بیرون درز کرد و هشدار می‌داد که جامعه ایران در حالت انفجار است و نارضایتی اجتماعی در سال گذشته ۳۰۰ درصد افزایش یافته، تاکید می‌کند که در چنین شرایطی، تنها پاسخ علی خامنه‌ای، پاکسازی نظام سیاسی است. 

وال‌استریت ژورنال می‌افزاید که رهبر جمهوری اسلامی ایران تاکنون بسیاری از محافظه‌کارانی را که با مسیر او در حفظ خودکامگی موافق نبودند، کنار گذاشته است؛ هم محمود احمدی‌نژاد، یکی از روسای‌جمهور ایران که انتقادهایی پوپولیستی به عملکرد نظام داشت و هم چهره‌‌ای مانند حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران که انتقادهای زیادی به خامنه‌ای نداشت، از تصمیم‌گیری‌های سیاسی کنار زده و در برزخ سیاسی گرفتار شدند. همه این‌ها در شرایطی است که به نظر می‌رسد میزان مخالفت‌ها با عملکرد رهبر جمهوری اسلامی حتی در میان چهره‌های انقلابی نیز گسترش یافته و اکنون تعداد آن‌ها از اعضای حلقه وفاداران به رهبر انقلاب بیشتر است.

این مقاله چنین نتیجه‌گیری می‌کند که اگر رهبر جمهوری اسلامی در نهایت موفق شود اقدام‌های سیاسی و اقتصادی مدنظر خود را پیش ببرد و رژیمی بسازد که آن را تنها افراد مطیع، وفادار و هم‌عقیده‌ با خودش اداره کنند، احتمالا برای مذاکره با غرب تمایلی نخواهد داشت. او تمام هدف خود را بر این متمرکز کرده است که جمهوری اسلامی را خودمختار کند و بنابراین می‌توان این‌طور پیش‌بینی کرد که علی خامنه‌ای بدون روی خوش نشان دادن به احیای برجام و قبل از روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، تصمیم خود برای ساخت بمب اتمی را خواهد گرفت.