وخامت بحران انرژی در اروپا، سرنوشت جنگ اوکراین را تغییر خواهد داد؟

کشورهای اتحادیه اروپا حدود ۴۰ درصد نفت و فرآورده‌های نفتی موردنیاز خود را از روسیه وارد می‌کنند

این وضعیت ناپایدار ممکن است تا زمستان ۲۰۲۲ ادامه یابد - Sergei SUPINSKY / AFP

با توجه به وخامت روزافزون بحران کمبود انرژی، اروپا با شتاب بسیاری در تلاش برای تنوع‌ بخشیدن به منابع انرژی و پرکردن ذخایر نفت و گاز قبل از فرارسیدن فصل زمستان آینده است تا از کمبودی که انتظار می‌رود با افزایش تقاضا تشدید شود، جلوگیری کند، به‌ویژه اینکه قیمت گاز طبیعی در اروپا در حال نزدیک شدن به بالاترین سطح در تاریخ این قاره است.

این در حالی است که کاهش عرضه گاز طبیعی روسیه، شرکت‌های برق اروپا را به استفاده از ذخایر انرژی وادار کرده است و داده‌های انجمن زیرساخت گاز اروپا نشان می‌دهد که سطح ذخیره‌سازی این هفته برای اولین بار از اواسط فصل زمستان کاهش یافته است.

طرح‌های نافرجام رهبران اروپایی برای حل بحران انرژی که با تشدید تحریم‌های غرب علیه روسیه، پیچیده‌تر شده است نگرانی‌ درباره زمستان فاجعه‌بار پیش‌ رو در اروپا را افزایش داده و پیامدهای این بحران که تبعات اجتماعی بسیاری به دنبال دارد، بر نگرش کشورهای اروپایی در قبال جنگ اوکراین تاثیر گذاشته است. تحولاتی که بسیاری از دولت‌های غربی، ازجمله ایتالیا، آلمان، فرانسه، مجارستان، لهستان و اسلوونی اخیرا با آن‌ها روبه‌رو شده‌اند، تاثیر منفی جنگ اوکراین را به وضوح نشان می‌دهد. نتایج انتخابات‌ اخیر باعث شد سیاست‌ها و نگرش‌های رهبران کشورهای اروپایی به‌شدت تغییر کند، رئیس‌جمهوری فرانسه اکثریت پارلمانی را از دست داد و حزب محافظه‌کار در بریتانیا متحمل دو شکست بزرگ در انتخابات میان‌دوره‌ای شد.

البته کشورهای اتحادیه اروپا حدود ۴۰ درصد نفت و فرآورده‌های نفتی موردنیاز خود را که بالغ بر ۶.۵ میلیون بشکه نفت خام و دیزل در روز می‌شود، از روسیه وارد می‌کنند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

امید شکری، کارشناس سیاست خارجی و ژئوپلیتیک انرژی، در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز عربی گفت: «ممکن است اروپا در معرض طوفان زمستانی شدیدی قرار گیرد، زیرا کشورهای این قاره در حالی به دنبال محدود کردن عرضه گاز روسیه‌اند که بحران انرژی که از پاییز ۲۰۲۱ آغاز شد و شهروندان کشورهای اروپایی را به‌شدت تحت فشار قرار داد، در حال حاضر به اوج رسیده و این وضعیت ناپایدار ممکن است تا زمستان ۲۰۲۲ ادامه یابد.»

او افزود: «روسیه برای چندین دهه بزرگ‌ترین تامین‌کننده گاز طبیعی در اتحادیه اروپا بود و دو طرف از نیازهای یکدیگر بهره می‌بردند، اما در برخی از موارد بین روسیه، اوکراین و اروپا اختلاف‌نظرهای در زمینه تامین گاز به وجود می‌آمد. در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۹ و سپس در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، تنش‌ها شدت گرفت و اروپا را در تامین انرژی با چالش مواجه کرد.»

امید شکری در ادامه سخنانش گفت: «کشورهای اروپایی به دلایل مختلف همواره به دنبال کاهش وابستگی خود به واردات گاز طبیعی از روسیه بوده‌اند، اما تحقق این هدف در عمل دشوار است، به‌ویژه اینکه روسیه حدود ۴۰ درصد از گاز مصرفی اتحادیه اروپا را تامین می‌کند.

او خاطرنشان کرد: «وابستگی اروپا به تامین گاز از خارج از قاره، چه از روسیه و چه از ایالات متحده، یک ضعف بزرگ برای کشورهای اروپایی است. با این حال، آن‌ها برای تامین نیازهای انرژی خود تنها دو گزینه پیش ‌رو دارند؛ تامین انرژی از طریق خط لوله که ارزان‌تر تمام می‌شود، اما کنترل آن در دست صادرکنندگان است یا خرید محموله‌های میعانات گازی که منابع متنوع و بیشتری را برای خرید گاز در اختیار اروپا قرار می‌دهد، اما هزینه‌اش بالاتر است‌.»

شکری افزود: «هرچند در سال‌های اخیر اکثر کشورهای اروپایی تلاش‌های خود را برای کاهش میزان وابستگی به گاز روسیه افزایش داده‌اند، اما جنگ اوکراین عرضه گاز روسیه به اروپا را متوقف خواهد کرد، زیرا تحریم انرژی ممکن است همچون واکنشی به تحریم‌های غرب در دستور کار روسیه قرار گیرد یا اینکه جنگ اوکراین به مسیرهای انتقال گاز آسیب برساند، به‌ویژه اینکه هر سال حدود ۵۲ میلیارد مترمکعب گاز از طریق اوکراین یا مسیرهای همسایه به اروپا منتقل می‌شود.»

او خاطرنشان کرد: «با آنکه افزایش تقاضا در دهه گذشته به افزایش پروژه‌‌های تولید گاز طبیعی مایع شده (LNG) در سراسر جهان منجر شد، اما پروژه‌های که ساخت‌وساز آن‌ها در حال حاضر آغاز شود، بعید است که بتوانند تا قبل از سال ۲۰۲۴ به تامین گاز مورد نیاز کمک کنند.»

بنابراین، وخامت بحران انرژی ممکن است کشورهای اروپایی را به تغییر موضع در قبال جنگ اوکراین وا‌دارد و نگرش آن‌ها را در مورد تشدید کشمکش با روسیه دگرگون کند.

بیشتر از جهان