مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر عراق، گفت مذاکرات ایران و عربستان سعودی که در بغداد برگزار می‌شود به «مراحل پیشرفته» رسیده‌ است.

به گزارش تلویزیون المیادینِ لبنان، رسانه نزدیک به حزب‌الله، کاظمی گفت: «عراق از طریق میزبانی گفت‌و‌گو بین عربستان سعودی و ایران نقش مهمی در نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌های کشورهای همسایه به یکدیگر داشته است.»

در ماه‌های گذشته، چند دور مذاکرات دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی با میانجی‌گری کاظمی در بغداد صورت گرفته است. این دیدارها معمولا در سطح مقام‌های امنیتی بود و کاظمی شخصا در برخی از آن‌ها حضور داشت.

دولت ابراهیم رئیسی از همان ابتدای کار اعلام کرده بود قصد دارد روابط با ریاض را بهبود بخشد. حدود دو هفته پیش بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در سخنانی از ایران و عربستان سعودی با عنوان «دو کشور بزرگ و پرنفوذ» منطقه یاد کرد و گفت ایران روابط دیپلماتیکش با عربستان سعودی را کامل قطع نکرده است.

از پنج سال پیش که روابط دو کشور قطع شد، در مواردی معدود، مثلا مسائل مربوط به حج،‌ ارتباط‌هایی برقرار شده است. ایران در ضمن در مقر دائمی سازمان همکاری اسلامی در عربستان سعودی حضور دیپلماتیک دارد.

شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر خارجه عربستان سعودی، اخیرا در نشست مجمع جهانی اقتصادی در داووسِ سوییس گفته بود ریاض و سایر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس خواهان همکاری با ایران‌اند. او گفت:‌ «تمرکز ما بر آینده‌ای بر اساس امنیت و همکاری است و دستانمان به سوی ایران و تمام کشورها باز است.»

جواد کریمی قدوسی، عضو کمیته امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، نیز گفت امیرعبداللهیان به‌زودی در بغداد با همتای سعودی‌اش دیدار خواهد کرد.

بیش از یک ماه پیش بود که نور نیوز، وب‌سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران، خبر داد دور پنجم مذاکرات تهران و ریاض در عراق مفید بوده است و راه برقراری مجدد روابط روشن‌تر شده است. برخی مقام‌های ایرانی نیز دور پنجم مذاکرات را مفید توصیف کردند.

کاظمی در سخنان روز سه‌شنبه‌اش همچنین از توافق با چین برای ساخت هزار مدرسه در عراق خبر داد. او در مورد بدهی‌های عراق به ایران نیز صحبت کرد و گفت تمام بدهی‌‌های گازی در دولت‌های قبلی بوده و دولت کنونی هیچ بدهی‌ای باقی نگذاشته است.

عراق در دوره نخست‌وزیری کاظمی سعی کرده است به قطبی دیپلماتیک تبدیل شود و در تابستان سال گذشته نیز میزبان نشستی دیپلماتیک بود که چهره‌های مهم منطقه از جمله عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهوری مصر، در کنار چهره‌هایی همچون حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در آن شرکت کردند و فرصت گشایش دیپلماتیک ایجاد شد. کاظمی در سطح داخلی نیز می‌کوشد بر شبه‌نظامی‌های نزدیک به حکومت ایران غلبه کند و بر استقلال کشورش بیفزاید. او همچنین روابط عراق با عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی مثل اردن و مصر را گسترش داده است.

مصر، عراق و اردن در واقع مثلثی دیپلماتیک تشکیل داده‌اند که سازوکاری جدید در سیاست منطقه است. سامح شکری و ایمن صفدی، وزرای خارجه مصر و عراق، در هفته جاری سفری مشترک به بغداد داشتند و با کاظمی و برهم صالح،‌ رئیس‌جمهوری عراق، دیدار کردند. کاظمی نیز دیدارهای منظمی با سیسی و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، در پایتخت‌های هر سه کشور داشته است.

ملک عبدالله دوم یکشنبه هفته گذشته در قصر الحسینیه امان با برخی مقام‌های بلندپایه کشور و نخست‌وزیرهای پیشین دیدار داشت. گفته می‌شود اردن در نظر دارد از طریق روابطش با مصر و عراق و همچنین بهبود روابطش با امارات متحده عربی، دست به اقدام‌های دیپلماتیک جدیدی در منطقه بزند.

ست فرنتزمن، تحلیلگر اسرائیلی، روز دوشنبه در تحلیلی در روزنامه اورشلیم پست نوشت: «اردن، مصر و عراق کشورهایی کلیدی‌اند چون نوعی بلوک در مرکز خاورمیانه تشکیل می‌دهند. آنان بخشی از آشوب مداوم در سوریه (و اشغال بخش‌هایی از سوریه و لبنان به دست ایران) را از کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس جدا می‌کنند. بدین‌سان، این سه کشور در قلب خاورمیانه هستند. آن‌ها در ضمن دو پایتخت مهم تاریخی جهان عرب، بغداد و قاهره، را دارند که مراکز تاریخی مهم فرهنگ و مذهب‌اند.»