میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، روز شنبه گفت اگر شورای حکام آژانس، قطعنامه پیشنهادی غربی‌ها در مورد ایران را تصویب کند امکان به موفقیت رسیدن مذاکرات وین و احیای برجام کاهش می‌یابد. این دیپلمات ارشد روس در توییتی نوشت: «اگر اتحادیه اروپا می‌خواهد به توافق برسد به جای قطعنامه باید بر تلاش‌های دیپلماتیک بیفزاید.»
اولیانوف مستقیما به توییتی از جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا، پاسخ داد. بورل پس از گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، نوشته بود: «امکان رسیدن به توافق و بازگشت به برجام در حال کاهش است اما با تلاش افزوده همچنان می‌توانیم به آن برسیم.»
در حالی که گزارش‌های آژانس خبر از گسترش اقدام‌های هسته‌ای ایران و عدم همکاری آن با بازرسان آژانس می‌دهد، کشورهای غربی در ماه‌های گذشته بارها از ارائه قطعنامه به شورای حکام از بیم آنکه مذاکرات وین به مشکل بخورد، خودداری کرده‌اند. اما در آستانه جلسه هفته آینده شورای حکام، آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان این امتناع را کنار گذاشته‌اند و قرار است قطع‌نامه‌ای علیه ایران تصویب کنند. با این وجود، برخلاف سال‌های گذشته که چین و روسیه نیز معمولا در این قطعنامه همراه غرب بودند، پکن و مسکو این بار مخالفت خود را اعلام کرده‌اند. در نتیجه، معلوم نیست مثل گذشته در پی اقدام شورای حکام شاهد اقدام در شورای امنیت سازمان ملل باشیم یا خیر.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گزارش روزنامه‌هایی همچون وال‌استریت ژورنال بر اساس اسنادی که به کمک اسرائیلی‌ها به خارج از ایران درز کرده است، نشان می‌دهد که بسیاری از نهاد‌های ایران عامدانه بازرسان آژانس را گمراه کرده و قصد همکاری با آن را ندارند. آژانس در آخرین گزارش خود، نشان داد که ایران اورانیوم کافی برای تولید سلاح هسته‌ای را دارد.
برخی نیروها در ایران به مخالفت‌ها به همکاری با آژانس افزوده‌اند. حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس از مسئولان خواست جلو ورود بازرسان آژانس به مراکز حساس نظامی و امنیتی را بگیرند. شریعتمداری گفت: «اگر قصد تولید سلاح هسته‌ای داشتیم به‌آسانی دست به تولید می‌زدیم، آژانس و آمریکا و اروپا نیز نمی‌توانستند هیچ غلطی بکنند.»
شریعتمداری گفت اگر شورای حکام علیه ایران قطعنامه صادر کند چنین اقدامی «هیچ ارزشی نخواهد نداشت و این نکته از نگاه آمریکا و سه کشور اروپایی که پیشنهاد آن را به آژانس داده‌اند نیز پنهان نیست.»
سفر اخیر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس، به اسرائیل نیز مورد انتقاد و حمله شریعتمداری و برخی دیگر از تحلیلگران همچون قیس قریشی قرار گرفته است. شریعتمداری، که سابقه‌ای طولانی نه تنها در اسرائیل‌ستیزی که در یهودستیزی و انکار هولوکاست دارد، گفت: «آژانس باید توضیح بدهد که طرف مقابل ایران در چالش هسته‌ای، رژیم جعلی و کودک‌کش صهیونیستی است یا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی؟»
شریعتمداری مدعی شد حملات اسرائیل و آمریکا به تجهیزات اتمی ایران و ترور چهره‌های برنامه هسته‌ای بر اساس اطلاعاتی بوده است که «جاسوسان موساد و سیا در پوشش بازرسان آژانس جمع‌آوری» کرده‌اند.
مذاکرات وین در حالی به بن‌بست رسیده است که جدال‌های سیاسی در آمریکا بر سر ارزیابی تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام و اقدام‌های احتمالی آینده برای برخورد با برنامه هسته‌ای ایران ادامه دارند. پل ایتون، از سرلشکرهای بازنشسته نیرو زمینی آمریکا که در عراق حضور داشت، در مقاله‌ای نوشت تصمیم ترامپ برای خروج چهار سال پیش از برجام اشتباه بوده است. ایتون گفت مسئله حضور سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی نمادین است و نباید وقع چندانی به آن نهاده شود. او نوشت: «اینکه اجازه دهیم اقدام نمادین تروریست نامیدن گروهی جلو محدودیت‌های بنیادین بر تندروهای ایرانی که با بازگشت برجام به میان خواهد آمد بگیرد، اقدامی خطرناک است. سپاه بازیگری بد و دشمن ما است و بدون حرکت دیپلماتیک معنی‌دار می‌تواند به سلاح هسته‌ای برسد.»
در مقابل، سناتور تام کاتنِ جمهوری‌خواه که از سخت‌ترین منتقدان حکومت ایران در کنگره آمریکا است، گفت دولت بایدن مدام به ایران امتیاز می‌دهد و همین است که جمهوری اسلامی «تهاجمی و قاطع‌تر» شده است. او با اشاره به اقدام‌های حکومت ایران از جمله تلاش برای ربودن مسیح علی‌نژاد در خاک آمریکا گفت: «بایدن باید بلافاصله مذاکرات در وین را خاتمه دهد و به سیاست فشار حداکثری بازگردد. رئیس‌جمهوری باید تحریم‌های دوره ترامپ بر ایران را اعمال کند، حوثی‌ها را به فهرست سازمان‌های تروریستی بازگرداند و بر پشتیبانی از ارتش اسرائيل بیفزاید تا این ارتش بتواند هم از خودش در مقابل نیروهای نیابتی ایران دفاع کند و هم جلو رسیدن ایران به سلاح هسته‌ای را بگیرد.»
از سوی دیگر، اسرائیل احتمال جدی حمله نظامی به سایت‌های هسته‌ای ایران را مطرح کرده است و در رزمایش‌هایش برای سناریوهای اینچنینی آماده می‌شود.
به بن بست خوردن مذاکرات باعث شده است خانواده گروگان‌های آمریکایی در ایران نیز از دولت بخواهند موضوع عزیزان آن‌ها را از موضوع هسته‌ای جدا کند.
همسر و دو دختر عماد شرقی، شهروند دو تابعیتی ایرانی-آمریکایی که از سال ۲۰۱۸ در ایران زندانی است، در گفت‌وگویی اختصاصی با سی‌بی‌اس نیوز از بایدن خواستند با آن‌ها دیدار کند و «هر چه در توان دارد» برای آزادی عماد شرقی انجام دهد. این خانواده گفت «چندین بار» از جمله ده روز پیش، خواستار دیدار با بایدن شده، اما کاخ سفید هنوز به آن‌ها پاسخ نداده است.
