سالانه یک میلیون گردشگر درمانی وارد ایران می‌شوند که طبق اعلام وزارت بهداشت بیش از ۸۰ درصد آنها از افغانستان و عراق هستند. گردشگرانی که صرفا از خدمات درمانی استفاده کرده و به ارزان‌ترین روش در ایران اقامت می‌کنند.

رئیس اداره گردشگری سلامت وزارت بهداشت اعلام کرده که سالانه یک میلیون گردشگر درمانی وارد ایران می‌شوند که عمدتا به ۲۰۰ مرکز درمانی دارای مجوز پذیرش بیماران خارجی مراجعه می‌کنند.

بخش عمده این گردشگران از عراق و افغانستان به ایران سفر می‌کنند که عمده آنها نقش موثری در چرخه صنعت گردشگری ندارند. حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی پیش از این در مورد سبک سفر گردشگران کشورهای همسایه از جمله عراقی‌ها گفته بود که آنها اغلب در هتل‌ها اقامت نکرده و یا در خانه‌هایی که متعلق به خودشان یا اقوام‌شان است اقامت می‌کنند.

او گفته بود: «نحوه مسافرت این گردشگران به گونه‌ای است که صنعت گردشگری از حضور عراقی‌ها منتفع نمی‌شود. در عین حال گردشگران باید از چارچوب دفاتر خدمات مسافرتی وارد شوند اما دفاتر خدمات مسافرتی سهمی از گردشگران عراقی ندارند.» این وضعیت در خصوص گردشگران افغانستانی هم به همین منوال است.

این مسئله از آن رو حائز اهمیت است که گردشگری سلامت یکی از شاخه‌های صنعت توریسم به شمار آمده و به طور کلی بر درآمدهای این صنعت اثرگذار است. در کشورهایی همچون ایتالیا که سهم قابل توجهی در صنعت گردشگری سلامت دارند، این بخش به رونق سایر حوزه‌های مرتبط با صنعت توریسم یعنی هتلداری، حمل‌ونقل، خدمات آژانس‌های مسافرتی و دیگر مراکز مرتبط نیز منتهی می‌شود. اما آنچه که در ایران جریان دارد با این مولفه‌ها سازگار نیست.

طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری‌هایی در حوزه گردشگری سلامت در مناطق آزاد ایران صورت گرفت که این مناطق هم چندان مورد توجه گردشگران درمانی قرار نگرفته است.

به گفته فعالان صنعت گردشگری کشور، حضور گردشگران همسایه تنها زمانی می‌تواند مفید باشد که در چرخه صنعت گردشگری قرار داشته باشد. صنعت گردشگری ایران در سال گذشته با خسارت مالی بالایی مواجه شده است. پیش از این خبرگزاری ایسنا خسارت مالی این صنعت در فاصله سال ۱۳۹۹ تا اوایل سال گذشته را بیش از ۳۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود.