یکی از سازمان‌های مستقل حقوق بشر سوریه در گزارش مستندی اعلام کرد که از اکتبر ۲۰۱۹ تاکنون، یعنی از زمانی که ترکیه مناطق سرکانیه (راس‌العین) و تل‌ابیض در سوریه را اشغال کرده است، نیروهای ترکیه و گروه‌های مسلح سوری تحت حمایت آنکارا ۴۲۳ تن از شهروندان سوری از جمله ۵۵ زن را دستگیر کرده‌اند.

عزالدین صالح، مدیرعامل انجمن هم‌افزایی، گفت که از زمان آغاز عملیات نظامی موسوم به «بهار صلح» تا ماه مارس، در مناطقی که ارتش ترکیه حضور دارد یا مناطقی که آنکارا مسئولیت اداره آن‌ها را به گروه‌های وابسته به ارتش ملی سوریه سپرده است، بیش از ۱۵۵ نفر از شهروندان سوری ناپدید شده‌اند. صالح افزود که انجمن هم‌افزایی ۲۶۲ مورد شکنجه زندانیان را در زندان‌هایی که مخالفان سوری در شمال شرق این کشور اداره می‌کنند، ثبت کرده است که در این میان، حداقل سه تن از زندانیان در اثر شکنجه جان باخته‌اند.

انتقال بازداشت‌شدگان به ترکیه

مدیرعامل انجمن هم‌افزایی با اشاره به دخالت ترکیه در ناپدید شدن شهروندان سوری در شمال‌شرق سوریه و انتقال آن‌ها به ترکیه، گفت: «این انجمن انتقال حداقل ۹۰ زندانی سوری به خاک ترکیه در جریان عملیات چشمه صلح را مستند کرده است. ۴۸ نفر از بازداشت‌شدگان طی احکامی خودسرانه، به ۱۳ سال حبس و برخی به حبس ابد محکوم شده‌اند.»

۲۸ مارس، انجمن هم‌افزایی سوریه با همکاری نهاد «سوری‌های خواهان عدالت و حقیقت» و با حمایت کمیته بین‌المللی امور مفقودان، گزارش مشترکی منتشر کرد. در این گزارش، به بی‌توجهی به مسئله مفقودان در جریان عملیات نظامی ترکیه موسوم به بهار صلح و پس از آن اشاره شد و از خانواده‌های افراد ناپدیدشده درخواست شد درباره سرنوشت فرزندان خود افشاسازی کنند.

بر اساس این گزارش، حداقل ۱۲۰ تن از ساکنان اصلی این منطقه در جریان حمله ارتش ترکیه به سرکانیه و تل‌ابیض و پس از آن ناپدید شده‌اند که هنوز از سرنوشت آن‌ها اطلاعی در دست نیست. اکثر خانواده‌های افراد ناپدیدشده بر این باورند که فرزندان آن‌ها احتمالا در زندان‌هایی در داخل خاک ترکیه یا در بازداشتگاه‌های گروه‌های مخالف وابسته به ارتش ملی سوریه باشند. این در حالی است که یکی از خانواده‌ها نیروهای دموکراتیک سوریه را به دستگیری و مخفی کردن فرزند خود در جریان عملیات چشمه صلح متهم می‌کند.

بر اساس گزارش مشترک دو سازمان مستقل سوری، افراد ناپدیدشده غیرنظامیان، کارمندان ادارات خودمختار و جنگجویان نیروهای سوریه دموکراتیک‌اند که در جریان عملیات نظامی چشمه صلح ترکیه دستگیر شده‌اند. البته تلاش خانواده‌های افراد ناپدیدشده برای اطلاع از سرنوشت فرزندانشان به دلیل اینکه هیچ یک از طرفین درگیری از آن‌ها حمایت نمی‌کند، تاکنون بی‌نتیجه مانده است.

در همین راستا، ایندیپندنت عربی با وزارت دفاع ترکیه تماس گرفت؛ اما تاکنون هیچ پاسخ رسمی و اظهارنظری در زمینه دریافت نکرده است.

توصیه‌های حقوقی

در همین حال، انجمن هم‌افزایی سوریه و نهاد سوری‌های خواهان عدالت و حقیقت از طرف‌های درگیر و بازیگران غیردولتی خواسته‌اند اسامی همه بازداشت‌شدگان، غیرنظامیان یا اسرای جنگی را که دراختیار دارند، اعلام کنند و به آن‌ها اجازه دهند با خانواده‌هایشان تماس بگیرند و اگر علیه افراد یادشده هیچ اتهامی وجود ندارد، آن‌ها را آزاد یا بدون هیچ تاخیری به دادگاهی صالح معرفی کنند.

در این توصیه‌نامه، از همه طرف‌ها خواسته شده است از انتقال زندانیان و بازداشت‌شدگان به خارج از مرزها یا بازداشتگاه‌های غیررسمی خودداری کنند و تمامی بازداشتی‌هایی را که به خارج از مناطق اشغالی منتقل کرده‌اند بازگردانند و در صورتی که جرمی مرتکب نشده‌اند، آن‌ها را فورا آزاد یا پرونده‌های آن‌ها را بدون هیچ تاخیری به دادگاهی عادل ارسال کنند.

از سوی دیگر، دیده‌بان حقوق بشر سوریه در گزارش فوریه خود تایید کرد که ترکیه و ارتش ملی سوریه دست‌کم ۶۳ شهروند سوری را به‌طور غیرقانونی از شمال شرق سوریه به ترکیه منتقل کرد‌ه‌اند تا افراد مزبور را به اتهام‌های سنگینی که می‌تواند آن‌ها را به حبس ابد محکوم کند، محاکمه کنند. اسنادی که دیده‌بان حقوق بشر سوریه در دست دارد، نشان می‌دهد که بازداشت‌شدگان در سوریه دستگیر و به ترکیه منتقل شده‌اند که بر اساس کنوانسیون چهارم ژنو، نقض آشکار تعهدات آنکارا به عنوان یک قدرت اشغالگر در شمال‌شرق سوریه است.

بنا بر اعلام سازمان‌های حقوق بشری، ترکیه تاکنون نه درباره دستگیری یا محاکمه زندانیان یادشده در دادگاه‌های خود خبری منتشر کرده و نه در مورد سرنوشت افرادی که به خاک ترکیه منتقل شده‌اند، اظهارنظری کرده است.